Καθημερινή Αδέσμευτη Εφημερίδα

ΜΕΤΑΞΥ ΜΥΘΟΥ ΚΑΙ ΙΣΤΟΡΙΑΣ: Αίας, ο Λοκρός

Γράφει η Ευαγγελία Δημοπούλου
Ιστορικός - Αρχαιολόγος


Ο Αίας, ήταν γιος του Οϊλέως, βασιλιά των Οπουντίων Λοκρών και της Εριώπιδος, ενώ είχε και έναν ετεροθαλή αδερφό τον Μέδοντα. Η ετυμολογία του ονόματός του συνδέεται άρρηκτα με την τραγική του μοίρα, αφού προέρχεται από το ρήμα αἰάζω που σημαίνει αναστενάζω ή θρηνώ.

Αναφέρεται στη δεύτερη ραψωδία της Ιλιάδας «Κατάλογος Νεῶν» ως επικεφαλής των Λοκρών. Ο Όμηρος αναφέρει πως η δύναμη των Λοκρών αποτελούνταν από σαράντα πλοία, από όλες τις λοκρικές πόλεις, ενώ ο αριθμός των αντρών του υπολογίζεται περίπου στις 4.800, αφού η χωρητικότητα του κάθε πλοίου ήταν 120 άτομα.

Ο αδερφός του, Μέδοντας δεν αποτελούσε μέρος του στρατεύματος των Λοκρών, γιατί ήταν νόθος γιός του βασιλιά Οϊλέα, ενώ παράλληλα είχε διαπράξει φόνο και είχε εξοριστεί από το βασίλειο.

Πήρε μέρος στην Τρωική εκστρατεία ως αρχηγός του στρατεύματος του Φιλοκτήτη, όταν αυτό έμεινε ακέφαλο, εξαιτίας της εγκατάλειψης του τελευταίου από τους συντρόφους του.

Ο Αίας, αν και βραχύσωμος, ήταν τρομερός μαχητής, δεινός ακοντιστής και τοξότης και διακρίνονταν για την ταχύτητά του, μετά από τον Αχιλλέα. Τα φυσικά του αυτά χαρίσματα οδήγησαν σε πράξεις ξακουστές, γεμάτες ανδρεία, δίνοντας του μια ξεχωριστή θέση στους ήρωες του Ομήρου.

Τα ανδραγαθήματά του ήταν τόσο πολλά κατά την πολιορκία της πόλης της Τροίας που συναγωνίζονταν τον γιγαντόσωμο συνονόματό του, τον Αίαντα τον Τελαμώνιο, από τη Σαλαμίνα.

Πλείστες ήταν οι φορές που και οι δύο με την ορμή τους και με τη ρώμη τους φροντίζουν να εμψυχώσουν το στράτευμα, όταν αυτό δείλιαζε ή καταβάλλονταν από την κόπωση της μάχης.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα, στη ραψωδία Ν της Ιλιάδος ο Ποσειδώνας, ο θεός της θάλασσας και των σεισμών, σε μια προσπάθεια να αναπτερώσει το καταρρακωμένο ηθικό των Ελλήνων από τις απανωτές ήττες, φτάνει στα καράβια των Αχαιών από τα βουνά της Σαμοθράκης προσεγγίζει πρώτα τους δύο Αίαντες.

Ο στρατός των Λοκρών περιγράφεται να είναι ελαφρά οπλισμένος και να έχει ως κύρια όπλα τα τόξα και τις σφεντόνες. Ο Αίας εμφανίζεται πάντα και αυτός με ελαφριά πανοπλία και οπλισμό, παρ’ όλα αυτά αναδεικνύεται σε έναν από τους γενναιότερους και καλύτερους ήρωες σε μάχες σώμα με σώμα.

Ο στρατός του όμως δεν δύναται να τον ακολουθήσει, όταν αυτός πολεμά ως πρόμαχος, αφού οι Λοκροί χρησιμοποιούσαν τα όπλα τους, που προορισμένα κυρίως για μάχη από απόσταση.

Πληροφορίες για τον οπλισμό του Αίαντα έχουμε και από νομίσματα των λοκρικών πόλεων, αφού αρκετά από αυτά τον απεικόνιζαν σαν έναν αγέρωχο και περήφανο πολεμιστή.

Στην πρόσθια όψη αναγνωρίζεται η μορφή της Περσεφόνης και στην πίσω όψη διακρίνεται ο μαχητής Αίας, γυμνός μόνο με μια περικεφαλαία και σε στάση επίθεσης.

Στο δεξί του χέρι κρατά ένα ξίφος, ενώ στο αριστερό μια ασπίδα που την κοσμεί ένας δράκος. Το σώμα του, είναι εξαιρετικά γυμνασμένο και δυνατό, όπως θα άρμοζε άλλωστε, σε κάθε ετοιμοπόλεμο μαχητή.

Ο Αίας ξεχώρισε σε πολλές σκηνές και συμμετείχε σε πολλά επεισόδιά του στρατοπέδου των Αχαιών. Έλαβε μέρος στους επιτάφιους αγώνες προς τιμήν του Πάτροκλου, όπου έρχεται δεύτερος μετά τον Οδυσσέα.

Φημολογείται έντονα πως ήταν αυτός που άξιζε τη νίκη, όμως ύστερα από παρέμβαση της θεάς Αθηνάς κέρδισε ο ιθακήσιος ήρωας Οδυσσέας, ο οποίος ήταν προστατευόμενος της θέας της σοφίας.

Η θεά Αθηνά έκανε τον Αίαντα να πέσει, χάνοντας πολύτιμο χρόνο, στις ακαθαρσίες των θυσιασθέντων βοδιών, πτώση που προκάλεσε όχι μόνο τη ντροπιαστική και ταπεινωτική ήττα του ήρωα αλλά και τα γέλια των παρευρισκόμενων θεατών.

Βέβαια, εκτός όμως από τα θετικά χαρακτηριστικά, ο ήρωας διακρίνεται από αλαζονεία και υπεροψία. Στους ίδιους αγώνες έχει μια έντονη λογομαχία με τον Ιδομενέα, αρχηγό των Κρητών.

Ο Ιδομενεύς συμπεραίνει από τη φωνή του οδηγού και το χρώμα των αλόγων ότι στην αρματοδρομία προηγείται ο Διομήδης, βασιλιάς του Άργους.

Ο Αίας στον αντίποδα θεωρεί πως προηγείτο ο Εύμηλος. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα, ο Αίας να προσβάλλει τον Ιδομενέα, καταλογίζοντάς του κακή όραση, λόγω ηλικίας και αδολεσχία.

Τελικά, τα πνεύματα ηρέμησε ο Αχιλλέας με την ψύχραιμη παρέμβασή του, αφού δεν επιθυμούσε διενέξεις στους αγώνες, λόγω πένθους και ως ένδειξη σεβασμού, στον θάνατο του πιστού του συντρόφου Πατρόκλου.

Νόμισμα των Οπουντίων Λοκρών όπου απεικονίζεται ο Αίαντας

 

    

 

Απόψεις

# Οι εργαζόμενοι της ΛΑΡΚΟ έκαναν χθες κατάληψη στο ήδη κλειστό εργοστάσιο της ΛΑΡΚΟ !  Αντιδράσεις@ Όλοι οι εργαζόμενοι στα δημόσια νοσοκομεία της Περιφέρειας...

Ελλάδα