Καθημερινή Αδέσμευτη Εφημερίδα

... Ελληνοτουρκικά: Μία Διαφορά ή Διαφορές & Γκρίζες Ζώνες?

των Κωνσταντίνου Τσαμαδιά και Στυλιανού Κανέλλου

 

Στην εφημερίδα τα ΝΕΑ, Σάββατο 3 / 4 / 2021, ο κ. Σημίτης συνέχισε την αρθρογραφία του. Επιχειρεί αγωνιωδώς να υπερασπιστεί τη στρατηγική του για τις σχέσεις της πατρίδας μας με την Τουρκία. Στρατηγική, που ο ίδιος προέκρινε ή αποδέχτηκε υποκύπτοντας, ενδεχομένως, σε έξωθεν υποδείξεις - πιέσεις, στις 8 Ιουλίου 1997 στη Μαδρίτη και στις 10  και 11 Δεκεμβρίου 1999 στο Ελσίνκι.

Μέχρι τότε για τη χώρα ίσχυε η στρατηγική Κωνσταντίνου Καραμανλή – Ανδρέα Παπανδρέου. Σύμφωνα με αυτή η Ελλάδα αναγνώριζε μόνο μία διαφορά με την Τουρκία. Την οριοθέτηση της νησιωτικής υφαλοκρηπίδας. Δεν αποδέχονταν συζήτηση για «αναθεώρηση» της Συνθήκης της Λωζάνης του 1923. 

Ενδεικτικά, θυμίζουμε ότι το 1975 μεταξύ του Κωνσταντίνου Καραμανλή και του Σουλεϊμάν Ντεμιρέλ συμφωνήθηκε ότι η μία, και μόνη, διαφορά μεταξύ Ελλάδας και  Τουρκίας, ήτοι η οριοθέτηση της νησιωτικής υφαλοκρηπίδας, έπρεπε ν’ αχθεί προς επίλυση ενώπιον του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης. Μετά την κατάθεση της προσφυγής, και μπροστά στην εμφανή προοπτική δικαίωσης των θέσεων της Ελλάδας κατά το Διεθνές Δίκαιο, η Τουρκία υπαναχώρησε. Μετά από αυτή την εξέλιξη, το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης δεν προχώρησε στην ουσία της εκδίκασης της υπόθεσης, πλην όμως η Ελλάδα μπορεί και πρέπει να επικαλείται το γεγονός, ως νομολογιακό προηγούμενο υπέρ αυτής.

Και φυσικά η εφαρμογή αυτής της στρατηγικής δεν οδήγησε σε πόλεμο.

Ο Κώστας Σημίτης άλλαξε την μέχρι τότε ισχύουσα εθνική στρατηγική των Κωνσταντίνου Καραμανλή και Ανδρέα Παπανδρέου. Άλλαξε την σταθερή προσήλωση της Ελλάδας στο δόγμα περί ύπαρξης «μίας, και μόνης, διαφοράς μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας».

Συγκεκριμένα, στη Μαδρίτη, σε Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ, στο «Κοινό Ανακοινωθέν» ή «Κείμενο Αρχών», Ελλάδας – Τουρκίας, το οποίο συμφωνήθηκε μεταξύ των Κώστα Σημίτη και Σουλεϊμάν Ντεμιρέλ και μετέπειτα στο Ελσίνκι στα «Συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου», γίνεται λόγος, περί «κάθε εκκρεμούς συνοριακής διαφοράς και άλλων συναφών θεμάτων» με την Τουρκία, καθώς και για «νόμιμα, ζωτικά συμφέροντα και ενδιαφέροντα» της Τουρκίας στο Αιγαίο, «τα οποία έχουν μεγάλη σημασία για την ασφάλεια και την εθνική κυριαρχία της». Δηλαδή, εκχώρησε στην Τουρκία το «δικαίωμα» να μιλάει για διαφορές, με την Ελλάδα, και για τα «έννομα συμφέροντά και δικαιώματά της στο Αιγαίο». Πάνω σε αυτή την «αναθεωρητική πλατφόρμα», η Τουρκία επιχειρεί να «χτίσει» και το «γραφικό και επικίνδυνο» «δόγμα της Γαλάζιας Πατρίδας». Καταστρατηγεί το Διεθνές Δίκαιο και κυρίως τη Συνθήκη της Λωζάνης, επιδιώκει να επιβάλει την «θεωρία» περί, δήθεν, «γκρίζων ζωνών» στο Αιγαίο. Η εφαρμογή και αυτής της στρατηγικής δεν οδήγησε μεν σε πόλεμο, αλλά οδήγησε σε αμφισβήτηση της εθνικής μας κυριαρχίας και σε εξελίξεις τύπου Ιμίων.

Ο Κώστας Καραμανλής, Μάρτιος 2004 – Σεπτέμβριος 2009, επανέφερε τη χώρα στην προ Σημίτη εθνική στρατηγική των Καραμανλή – Παπανδρέου. Αναγνώρισε μια και μόνη, διαφορά με την Τουρκία και απέρριψε την ύπαρξη «γκρίζων ζωνών» στο Αιγαίο. Η προσήλωσή του σε αυτή την στρατηγική, φυσικά δεν οδήγησε ούτε σε πόλεμο, ούτε τη χώρα σε ταπεινωτικές υποχωρήσεις.

Ο κ. Σημίτης στο κείμενό του επιτίθεται στον κ. Κώστα Καραμανλή επειδή σταμάτησε την αναθεωρητική στρατηγική του, ενώ είναι λογικά προφανές ότι αν αποδέχονταν τη συνέχισή της θα αναγνώριζε την ύπαρξη διαφορών και συνακόλουθα των τουρκικών διεκδικήσεων για αποστρατικοποίηση νησιών, χωρικά ύδατα, μειονότητες κλπ, και τις οποίες υπό την προτροπή – πίεση εξωγενών παραγόντων θα ήταν υποχρεωμένος να διαπραγματευθεί. Είναι σαφές ότι  προσπαθεί με λογικούς ακροβατισμούς και στρεψοδικίες να φορτώσει σε άλλους τις ευθύνες του, αλλά και άλλους να συμπαρασύρει στη στρατηγική των συμβιβασμών. Μήπως δεν αισθάνεται άνετα με την κρίση των πολιτών και της ιστορίας;

Εν κατακλείδι, ιστορικά, στο πολιτικό σύστημα, έχουν διαμορφωθεί δύο στρατηγικές:

Η πρώτη, αποδέχεται μια και μόνη διαφορά με την Τουρκία, που αφορά την οριοθέτηση της νησιωτικής υφαλοκρηπίδας και της αντίστοιχης ΑΟΖ στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο. Την θεμελίωσαν ο Κωνσταντίνος Καραμανλής και ο Ανδρέας Παπανδρέου. Μετά την αναθεώρηση από τον κ. Σημίτη, την επανέφερε ο Κώστας Καραμανλής και την ακολούθησε ο κ. Αντώνης Σαμαράς.

Η δεύτερη, αναγνωρίζει ζωτικά συμφέροντα της Τουρκίας στο Αιγαίο και την Αν. Μεσόγειο και προωθεί τη λογική να τα βρούμε μαζί της (δηλαδή επί της ουσίας πόσα θα της δώσουμε), για να μην γίνει πόλεμος. Την προώθησαν ο Κώστας Σημίτης και ο Γιώργος Παπανδρέου και μέρος της πολύχρωμης, ποικίλης, δήθεν, και δυστυχώς για τη χώρα ουσιαστικά ανύπαρκτης ελίτ.

Εδώ και μερικά χρόνια, το θέμα έχει αναζωπυρωθεί. Ηγετικοί παράγοντες θέλουν να δείχνουν ότι ταλαντεύονται μεταξύ των δύο στρατηγικών. Όμως, οι ταλαντεύσεις έχουν χρόνο λήξεως;. Όλοι πρέπει να τοποθετηθούν με καθαρότητα. Υποθέτουμε ότι αναμείχθηκαν με την πολιτική για να υπερασπίζονται και να προωθούν την Πατρίδα και όχι να τη χρησιμοποιούν, για την προσωπική τους διαδρομή. Άπαντες και άπασες θα πρέπει να γνωρίζουν ότι εφόσον χειρίζονται την ιστορική πορεία της Πατρίδας, από θέσεις υψηλής ευθύνης, θα αξιολογηθούν τελικά από τους πολίτες και την ιστορία. Και μακροχρονίως θα πρέπει να αξιολογηθούν ορθολογικά και δίκαια.

  1. Ομότιμος Καθηγητής Οικονομικών Χαροκοπείου Πανεπιστημίου Αθηνών. 

  2. Στυλιανός Κανέλλος, Δικηγόρος

 

 

 

 

 

 

 

    

 

Ενημερωτικά δελτία

Ενημερωθείτε άμεσα από την εφημερίδα μας για τις τελευταίες ειδήσεις μέσα από την ηλεκτρονική σας διεύθυνση.
randomness