Καθημερινή Αδέσμευτη Εφημερίδα

Μουσειο…λόγος : «Μουσείο Μουσικής της Δημοτικής Φιλαρμονικής Λαμίας»

Γράφει η Ηλιάνα Ζιώγα,

Μουσειολόγος - Σύμβουλος Διαχείρισης Πολιτιστικής Κληρονομιάς

 

Στην πόλη μας διαθέτουμε εδώ και 126 χρόνια έναν από τους σημαντικότερους πολιτιστικούς φορείς που προάγει τη μουσική παιδεία και συνοδεύει τον λαμιώτικο λαό σε κοινωνικές, θρησκευτικές, πολιτιστικές εκδηλώσεις που λαμβάνουν χώρα στην περιοχή μας αλλά και στο εξωτερικό, τη βραβευμένη από την Ακαδημία Αθηνών, Δημοτική Φιλαρμονική Λαμίας.

Στη Λαμία το 1896, ιδρύεται ο «Μουσικός Σύλλογος Λαμίας» με σκοπό τη διδασκαλία πνευστών και έγχορδων οργάνων για φιλαρμονική ορχήστρα που θα πραγματοποιούσε δημόσιες συναυλίες και εκδηλώσεις με την υποστήριξη του Δήμου. Πρώτος αρχιμουσικός διετέλεσε ο Αθανάσιος Ζαχαρόπουλος και ακολούθησαν σημαντικοί αρχιμουσικοί που ανέλαβαν με επιτυχία τη συνέχιση της Φιλαρμονικής Λαμίας. Παράλληλα, λειτουργούσε και η Χορωδία Λαμίας με μαέστρο το Γιάγκο Καρατζά. Στα χρόνια που ακολουθούν, σημαντική ήταν η συμβολή της Μαρίας Μπερτόγια δασκάλα πιάνου και ξένων γλωσσών, όπου πραγματοποιεί συναυλίες για το Μουσικό Σύλλογο Λαμίας και τη Πανλαμιακή Ένωση Φιλομούσων.

Αξίζει να σημειωθεί ότι δύο λαμιώτες διέπρεψαν ως τενόροι στην εγχώρια και παγκόσμια λυρική σκηνή ο Κωνσταντίνος Τρωγαδής (1909-1980) και ο Ντίνος Εγκολφόπουλος ή Ego (1918-1999).

Η μουσική παιδεία της πόλης, ενισχύθηκε ακόμη περισσότερο, με την ίδρυση του Δημοτικού Ωδείου Λαμίας ως παράρτημα του Εθνικού Ωδείου Αθηνών το 1938, από την Μαρία Μπερτόγια και τον Νίκο Γκόλφη και πρώτος διευθυντής διετέλεσε ο Μανώλης Καλομοίρης.

Στα χρόνια που ακολουθούν η Δημοτική Φιλαρμονική Λαμίας συνεχίζει τη δυναμική της παρουσία με τη διοργάνωση εκδηλώσεων στις κεντρικές πλατείες της πόλης. Από το 1986 έως σήμερα ανέλαβε μαέστρος ο Δημήτρης Μαντάς, όπου οι δραστηριότητες της Φιλαρμονικής έχουν αποκτήσει διεθνή χαρακτήρα με συμμετοχή σε σημαντικές εκδηλώσεις τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό. Σημαντικοί σταθμοί της Δημοτικής Φιλαρμονικής Λαμίας είναι η 7η  Οκτωβρίου 1995 στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, όπου είναι η πρώτη Φιλαρμονική που προσκλήθηκε και έδωσε συναυλία αποσπώντας καλές κριτικές.  Στις 30 Ιουνίου 1996 συμμετείχε στο Παγκόσμιο Φεστιβάλ Φιλαρμονικών, που έγινε στο Villefrance της Γαλλίας. Στις 25 Μαρτίου 2001 συμμετείχε στη μεγαλειώδη παρέλαση στην Florida των Η. Π. Α, μετά από επίσημη πρόσκληση της ελληνικής ομογένειας. Τον Ιούλιο 2004 η Δημοτική Φιλαρμονική Λαμίας με επίσημη πρόσκληση συμμετείχε στις εκδηλώσεις της Ι. Μονής Αγ. Γεωργίου στα Πριγκιποννήσια παρουσία του Οικουμενικού Πατριάρχη κ Βαρθολομαίου.

Η Δημοτική Φιλαρμονική Λαμίας μέχρι και σήμερα συνεχίζει να συμμετέχει σε σπουδαίες εκδηλώσεις στην πόλη μας και σε μουσικές εκδηλώσεις σε όλο τον κόσμο.  Επιπλέον, επιτελεί τους βασικούς στόχους της διατήρησης, της διάδοσης της μουσικής κληρονομιάς και προσφέρει δωρεάν μουσική παιδεία σε μαθητές και ενήλικες. Αξίζει να σημειωθεί ότι η Δημοτική Φιλαρμονική Λαμίας αναπτύσσει πολύπλευρη εκπαιδευτική και επιµορφωτική δράση, δίνοντας κίνητρα και τα κατάλληλα ερεθίσματα στους μαθητές για να ασχοληθούν επαγγελματικά με τη μουσική. Τα πρώτα βήματα στη Δημοτική Φιλαρμονική Λαμίας πραγματοποίησε ο Αντώνης Ανδρέου, ο ταλαντούχος τρομπονίστας που διαπρέπει στη διεθνή μουσική σκηνή. Ήταν μεγάλη χαρά για την πόλη της Λαμίας η συμμετοχή του στις εμφανίσεις της Δημοτικής Φιλαρμονικής Λαμίας, τις άγιες μέρες του Πάσχα.  

Η ανάγκη καταγραφής, διαφύλαξης και προβολής της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς

Σύμφωνα με τη σύμβαση για την Άυλη Πολιτιστική Κληρονομιά που ψηφίστηκε το 2005 και τέθηκε στην Ελλάδα σε ισχύ το 2006 µε το Ν. 3521/.2006,  έχει ως στόχους τον εντοπισμό, την καταγραφή, τη διαφύλαξη και την προβολή της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς, µε στόχο την προστασία της πολιτιστικής ποικιλότητας και την προώθηση της διεθνούς συνεργασίας και ανταλλαγής πληροφοριών ανάμεσα στα κράτη µέλη της UNESCO. Οι τομείς της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς είναι :

1) Η προφορική παράδοση (που συµπεριλαµβάνει και τη γλώσσα, ως απαραίτητη προϋπόθεση της πολιτισµικής πολυµορφίας)

2) Οι παραστατικές Τέχνες ( όπως η Μουσική, το Θέατρο, ο Χορός)

3) Κοινωνικές εκδηλώσεις, τελετές και φεστιβάλ

4) Γνωστικές εµπειρίες και πρακτικές που αφορούν τη Φύση και το Σύµπαν

5) Η παραδοσιακή χειροτεχνία.  (Κέντρο Παγκόσµιας Κληρονοµιάς UNESCO)


Για την επίτευξη των παραπάνω στόχων της διατήρησης, προστασίας, προβολής και ανάδειξης της υλικής και άυλης πολιτιστικής μας κληρονομιάς δημιουργήθηκαν σημαντικά μουσεία μουσικής και μουσικών οργάνων στην Ευρώπη, όπως το Μουσείο Μουσικών Οργάνων Βρυξελλών, το Μουσείο Μουσικών Οργάνων Παρισιού, το ελληνικό Μουσείο Λαϊκών Οργάνων – Φοίβος Ανωγειανάκης – Κέντρο Εθνοµουσικολογίας και το μοναδικό στο είδος του το Μουσείο Μουσικής Νικόλαος Χαλικιόπουλος Μάντζαρος της Φιλαρμονικής Εταιρείας Κέρκυρας.

Η σημασία της ίδρυσης Μουσείου Μουσικής της Δημοτικής Φιλαρμονικής Λαμίας είναι ιδιαίτερα σημαντική διότι θα παρουσιάσει στο κοινό τη μεγάλη ιστορία και την αδιάκοπη δράση της. Επιπλέον, θα εκτεθούν στο κοινό σημαντικά τεκμήρια που σχετίζονται με την ίδρυση, την οργάνωση, τον τρόπο διοίκησης, το εκπαιδευτικό έργο και τις παιδαγωγικές δράσεις του φορέα, ψηφιοποιημένο υλικό (φωτογραφίες, ήχος κλπ) από την ίδρυση του μέχρι σήμερα.  

Ο πλούτος της ελληνικής µουσικής, τα ακούσµατα, τα όργανα και οι χοροί, δεν αποτελούν µόνο µέρος της άυλης πολιτιστικής κληρονοµιάς µας, αλλά µέρος της πολιτιστικής µας ταυτότητας.

Ο ελληνικός πολιτισµός δεν πρέπει να βασίζεται και να εκθέτει µόνο την ιστορία του, αλλά να φωτίζει και τον σύγχρονο πολιτισµό.

Μέσω των κατάλληλων δράσεων οι φορείς, σύλλογοι οφείλουν να δημιουργούν έναν διαφορετικό τρόπο αντίληψης, σκέψης της σύγχρονης κοινωνίας µας, για τη συλλογική διάθεση και προσπάθεια εκτίμησης και διάσωσης της κληρονομιάς µας, όχι μόνο ως µουσειακό έκθεμα, αλλά ως µέρους της ιστορίας και της ταυτότητας µας.

 

    

 

Απόψεις

# Μπροστάρης σε όλους τους αγώνες των εργαζομένων της ΛΑΡΚΟ το στέλεχος του ΚΚΕ και Περιφερειακός Σύμβουλος Στερεάς ο Κώστας Μπασδέκης, έχει αναδείξει το πρόβλημα σε όλα...
randomness