Καθημερινή Αδέσμευτη Εφημερίδα

Τι είναι σεισμός;

Πρώτον. Σεισμός είναι ένα φυσικό φαινόμενο. Φυσικά, επίσης, φαινόμενα είναι: η βροχή, το χαλάζι, το χιόνι κ.α. Αυτά λέγονται και μετεωρολογικά φαινόμενα.

Σχόλιο. Τα μετεωρολογικά φαινόμενα είναι προβλέψιμα κατά το μεγαλύτερο ποσοστό.

Δεύτερον. Σεισμός είναι η αισθητή ανατάραξη του στερεού φλοιού της Γης (τμήματος). Προκαλείται από ξαφνική απελευθέρωση ενέργειας συσσωρευμένης στο φλοιό της Γης. Γίνεται αντιληπτός στην επιφάνειά της, διότι μέρος της ενέργειας μεταφέρεται εκεί, στην επιφάνειά της, με τα σεισμικά κύματα. Πώς τα σεισμικά κύματα διαδίδονται εκεί; Διαδίδονται με τις ταλαντώσεις των πετρωμάτων. Και όταν αυτές φτάνουν στην επιφάνεια, προκαλούν τις αναταράξεις του εδάφους. Τότε τον νιώθουμε και τον καταλαβαίνουμε - το σεισμό.

Σχόλιο. Το σεισμό η επιστήμη παρά την καταπληκτική και αλματώδη πρόοδό της, αδυνατεί να τον προβλέψει. Αδυνατεί να προβλέψει τόσο το χρόνο, όσο και τον τόπο και «αρκείται» στο να μετράει «εκάστοτε» την ένταση - τα R - να προσδιορίζει την εστία, το επίκεντρο και το βάθος. Και: «αρκείται», πάλι, στην εξήγηση και την ερμηνεία του φαινομένου και καμιά φορά να «μπερδεύει» τον κόσμο. Γνωστός σεισμολόγος - ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου - αρχικά: «Β.Π.» - δήλωσε με αφορμή το σεισμό της Κεφαλονιάς της 26ης Ιανουαρίου 2014, ότι μπορεί να γίνει και σεισμος των 7R. Κι αυτό αναστάτωσε όλο το Νησί και κάποιοι έσπευσαν να το εγκαταλείψουν.

Ο σεισμός της Κεφαλονιάς της 26ης Ιανουαρίου 2014, εντάσεως 5,8R, δεν είχε, ευτυχώς, ανθρώπινα θύματα, όπως είχε, δυστυχώς, ο σεισμός της του 1953. Έπαθαν, όμως, πολλές και σοβαρές ζημιές πολλά κτίρια του Νησιού, κάτοικοί του έμειναν άστεγοι, προβλήματα στέγης, τροφής και νερού εμφανίστηκαν, αλλά έσπευσαν ως αρωγοί των σεισμόπληκτων κατοίκων της Κεφαλονιάς τόσο η Πολιτεία - χρέος της ιερό και απαράβατο - όσο και πολλοί φορείς της Κοινωνίας, όπως η Εκκλησία, Σύλλογοι κ.ά. Σχόλιο. Ο σεισμός - φαινόμενο φυσικό - είναι αρρήκτως συνδεδεμένο με τη ζωή και την ιστορία της Γης. Η Ελλάδα σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία, κατέχει ως προς τη σεισμικότητα, τα «πρωτεία» τόσο στο μεσογειακο, όσο και στον ευρωπαϊκό χώρο.

Παγκοσμίως κατέχει την 6η θέση. Πρώτη σεισμογενής χώρα στον κόσμο έρχεται η Ιαπωνία. Το τσουνάμι που έπληξε τη χώρα του ανατέλλοντος Ηλίου το 2011 και προκάλεσε χιλιάδες ανθρώπινα θύματα και πολλές υλικές καταστροφές - ύψωσε κύματα 24 μέτρων και πλέον - κύματα θεόρατα - προήλθε εξαιτίας πολύ μεγάλου υποθαλάσσιου σεισμού. Τη δεύτερη θέση κατέχουν οι Νέες Εβρίδες. Την τρίτη κατέχει το Περού. Την τέταρτη τα νησιά Σολομώντα και την πέμπτη η Χιλή. Την έκτη κατέχη, όπως προελέχθη η Ελλάδα. Έννοιες που ακούγονται πάντα μετά από ένα ισχυρό σεισμό και προκαλεί θύματα και ζημιές ή μόνο ζημιές στις κατασκευές - σπίτια ή άλλα κτίρια - είναι: ένταση, εστία, επίκεντρο, ρήγμα, κύματα... Το λόγο τότε έχουν οι ειδικοί επιστήμονες: σεισμολόγοι, γεωλόγοι, φυσικοί.

Ως προελέχθη, σεισμός είναι ένα φυσικό φαινόμενο και εκδηλώνεται αιφνιδίως, απρόβλεπτα κι απροσδόκητα. Θανατώνει ανθρώπους και προκαλεί ζημιές. Το μόνο δε αντίδοτο του σεισμού είναι οι αντισεισμικές κατασκευές. Κατασκευές, που γίνονται σύμφωνα με τον Αντισεισμικό Κώδικα, δεν κινδυνεύουν από το «χορό» των Ρίχτερ. Σείονται, κινούνται, δονούνται αλλά δεν «υφίστανται» βλάβες. Η πλέον σεισμογενής χώρα στον κόσμο είναι η χώρα του Ανατέλλοντος Ηλίου, η Ιαπωνία. Εκεί τα κτίρια δεν κινδυνεύουν από ισχυρό σεισμό, γιατί είναι αντισεισμικά. «Χορεύουν» μεν, ανάλογα με το είδος του και την έντασή του, αλλά μένουν σώα!!!

Φράση. Μετά από ένα ισχυρό σεισμό λέμε τη φράση: «Ξύπνησε ο Εγκέλαδος». Κινήθηκε δηλ. μέσα από τον τάφο του. Μυθολογία. Ο Εγκέλαδος ήταν ο Αρχηγός των Γιγάντων κατά τη Γιγαντομαχία. Τον φυλάκισε η Αθηνά κάτω απ’ το ηφαίστειο:  Αίτνα. Προσπαθώντας δε να απελευθερωθεί, έσειε τη γη. Προκαλούσε σεισμούς. Και έτσι προέκυψε η παραπάνω φράση. Ο Εγκέλαδος έγινε συνώνυμο του σεισμού. Μεταφορικώς - με έννοια μεταφορική - λέγονται και οι φράσεις: Η είδηση προκάλεσε σεισμική δόνηση. Αναταραχή. Η αποκάλυψη του μυστικού έφερε σεισμό πολλών Ρίχτερ. Απ’ την πολλή φασαρία σείστηκε όλο το σπίτι. Σχόλιο. Ο άνθρωπος νίκησε μεν την έλξη της Γης και πήγε στο φεγγάρι, αλλά τα φυσικά φαινόμενα αδυνατεί να τα δαμάσει. Να τα νικήσει. Να τα κατακτήσει.

Ιδού σεισμοί, που έγιναν την τελευταία 50ετία. 1968: Έγινε σεισμός στον Άγ. Ευστράτιο. Ρίχτερ 7,1, νεκροί 20, τραυματίες 39, ζημιές. 1978 Στίβο Θεσ/κης, R 6,5, νεκροί 45, τραυματίες 220, ζημιές. 1980: Αλμυρό Βόλου R 6,5, τραυματίες 24. Ζημιές σε: Μαγνησία - Φθιώτιδα - Λάρισα. 1981: Περαχώρα. Αλκυωνίδες R 6,7, νεκροί 20, τραυματίες 500. Ζημιές σε Κορινθία - Βοιωτία - Αττική - Φωκίδα - Εύβοια. 1986 Καλαμάτα R 6,0 νεκροί 20, τραυματίες 80. Ζημιές πολλές και σε χωριά. 1995. Κοζάνη - Γρεβενά R 6,6 πολυάριθμες καταρρεύσεις κτιρίων. 1995 Αίγιο R 6,1 νεκροί 26. Μικρό παιδί ανασύρθηκε σώο απ’ τα ερείπια. Ζημιές. 1996 Κόνιτσα R 5,2 ζημιές στην πόλη και σε χωριά. 1999 Αθήνα - Πάρνηθα R 5,9 νεκροί 143, 85 άνθρωποι ανασύρθηκαν σώοι απ’ τα ερείπια. Σχόλιο. Ο Εγκέλαδος συχνά ξυπνάει μέσα απ’ τον τάφο του και δονεί τη γη. Άλλος ορισμός «Σεισμός είναι η εδαφική δόνηση που γεννιέται κατά τη διατάραξη της μηχανικής ισορροπίας των πετρωμάτων από φυσικές αιτίες, που βρίσκονται στο εσωτερικό της γης».

 

Γράφει ο Δημήτρης Μπράνης

    

 

Απόψεις

Το ταξίδι στον  Νομό Έβρου είχε και δυσάρεστα απρόοπτα. Συνάντησα στην Ορεστιάδα τον ιντερνετικό μου φίλο Χρήστο. Η χαρά μεγάλη και από τις δύο πλευρές, μέχρι την...

Ενημερωτικά δελτία

Ενημερωθείτε άμεσα από την εφημερίδα μας για τις τελευταίες ειδήσεις μέσα από την ηλεκτρονική σας διεύθυνση.
randomness