Ο Αθλητισμός στην ελληνική περιφέρεια παλεύει να βρει το δρόμο του (μέρος 2ο)

Το Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων (ΑΠΕ-ΜΠΕ) επιχειρεί μία καταγραφή της αθλητικής δραστηριότητας (σε επίπεδο ομαδικών αθλημάτων) στους 49 νομούς της ελληνικής περιφέρειας, λαμβάνοντας υπόψη τη συμμετοχή στα επαγγελματικά πρωταθλήματα ποδοσφαίρου (Super League και Football League), στην Α1 και Α2 μπάσκετ ανδρών και στην κορυφαία κατηγορία σε μπάσκετ γυναικών, υδατοσφαίριση ανδρών-γυναικών, βόλεϊ ανδρών-γυναικών και χάντμπολ ανδρών-γυναικών.

Είναι προφανές ότι με τα κριτήρια αυτά αδικούνται κάποιες περιοχές που παρουσιάζουν ανάπτυξη σε συγκεκριμένα ατομικά σπορ, όμως η αλήθεια είναι ότι έχουμε συνηθίσει να θεωρούμε «καθρέφτη» της αθλητικής δραστηριότητας τα ομαδικά αθλήματα, που απευθύνονται σε ευρύτερο κοινό. Σε παρένθεση αναφέρεται ο πληθυσμός του κάθε Νομού, με βάση την απογραφή του 2011.

ΛΑΡΙΣΑ (πληθ. 284.325 κάτοικοι)
Ποδόσφαιρο: ΑΕΛ (Super League), Απόλλων Λάρισας (Football League)
Μπάσκετ: ΓΣΛ/Φάρος (Α1 Ανδρών), ΑΕΛ (Α2 Ανδρών), Ερμής Αγιάς (Α2 Ανδρών)
Σε λίγους μήνες συμπληρώνονται 30 χρόνια από τη μεγαλύτερη έκπληξη στην ιστορία του ελληνικού ποδοσφαίρου (σε συλλογικό επίπεδο). Ήταν το 1988 όταν η ΑΕΛ κατακτούσε το πρωτάθλημα, ως αποκορύφωμα μίας καταπληκτικής πορείας, στηριγμένης κυρίως σε ποδοσφαιριστές από την ευρύτερη περιοχή της Θεσσαλίας. Είχαν προηγηθεί τρεις παρουσίες σε τελικό κυπέλλου, το οποίο κατέκτησε το 1985, και η συμμετοχή στα προημιτελικά του Κυπέλλου Κυπελλούχων την ίδια χρονιά. Ακολούθησαν δύσκολα χρόνια, όταν η Λάρισα έφτασε να παίζει στη Γ΄ Εθνική και να κινδυνεύει -εν έτει 2003- να βρεθεί εκτός επαγγελματικών κατηγοριών, όμως η παροιμιώδης στήριξη του κόσμου (πάνω από 10.000 φίλαθλοι στο Αλκαζάρ σε αγώνες Γ΄ Εθνικής) κράτησε «ζωντανή» την ομάδα. Η ΑΕΛ επανήλθε στη μεγάλη κατηγορία το 2005 και δύο χρόνια αργότερα κατέκτησε για δεύτερη φορά στην ιστορία της το κύπελλο, αλλά τα τελευταία χρόνια «πελαγοδρομεί» και πάλι μεταξύ Super League και Football League.

Από την άλλη, το μπάσκετ στο Νομό Λαρίσης είναι μία... πονεμένη ιστορία. Ο Γυμναστικός Σύλλογος Λάρισας, με αρκετές συμμετοχές στη μεγάλη κατηγορία, επανήλθε φέτος στην Α1 από το... παράθυρο, μέσω συγχώνευσης με τον Φάρο Κερατσινίου. Την ίδια στιγμή, στην Α2 κατηγορία παίζουν η ΑΕΛ, αλλά και ο Ερμής Αγιάς, ενώ να μην ξεχνάμε και την παρουσία της Ολύμπιας Λάρισας στα «σαλόνια», την προηγούμενη δεκαετία. Και μπορεί η Λάρισα να φημίζεται για την ανάδειξη μεγάλων ποδοσφαιριστών, όπως ο Βασίλης Καραπιάλης και ο αείμνηστος Γιώργος Μητσιμπόνας, αλλά και το μπάσκετ δεν πάει πίσω, αφού από εκεί ξεκίνησαν ο Βασίλης Σπανούλης και ο Δήμος Ντικούδης.
 
ΜΑΓΝΗΣΙΑ (πληθ. 208.500 κάτοικοι)
Μπάσκετ: Ολυμπιακός Βόλου (Α1 Γυναικών)
Πλούσια ιστορία, φτωχό παρόν για την πόλη του Βόλου και ιδιαίτερα για τον τοπικό Ολυμπιακό, που έχει καταγράψει συμμετοχές στην Α΄ Εθνική, τόσο επί ερασιτεχνικού όσο και επί επαγγελματικού ποδοσφαίρου, αλλά το 2011 (κι ενόσω αγωνιζόταν στα προκριματικά του Europa League) υποβιβάστηκε με απόφαση της ΕΕΑ στο Περιφερειακό Πρωτάθλημα. Τη θέση του προσπάθησε να πάρει η μεγάλη αντίπαλός του, η Νίκη Βόλου, η οποία ανέβηκε στη Super League το 2014, αλλά αποχώρησε στα μέσα της σεζόν. Αμφότερες αγωνίζονται πλέον στη Γ΄ Εθνική και -προς ώρας τουλάχιστον- βλέπουν την... πλάτη του νεοσύστατου Βόλου ΝΠΣ, που πάει «σφαίρα» για άνοδο στη Football League.

Ο Ολυμπιακός Βόλου παραμένει στο προσκήνιο μέσω της γυναικείας ομάδας μπάσκετ, που μετέχει στην Α1, ενώ θα πρέπει να σημειωθεί ότι η πρωτεύουσα της Μαγνησίας έχει παράδοση στα ναυταθλητικά σπορ, τομέα στον οποίο δραστηριοποιούνται διάφοροι σύλλογοι, με σημαντικότερους τους Αργοναύτες (ΝΟΒΑ).
 
ΤΡΙΚΑΛΑ (πληθ. 131.085 κάτοικοι)
Ποδόσφαιρο: ΑΟ Τρίκαλα (Football League)
Μπάσκετ: Τρίκαλα BC (Α1 Ανδρών)
Ο ποδοσφαιρικός ΑΟΤ εκπροσωπεί σε μόνιμη βάση το Νομό Τρικάλων στις επαγγελματικές κατηγορίες, κινούμενος όμως κατά βάση μεταξύ Β΄ και Γ΄ Εθνικής, με μοναδική συμμετοχή στην Α΄ Εθνική -επί επαγγελματικού ποδοσφαίρου- την περίοδο 1999-2000. Στο μπάσκετ, ο ΑΣ Τρίκαλα 2000 είχε παίξει στην Α1 τη διετία 2008-2010, στη συνέχεια υποβιβάστηκε και διαλύθηκε, αλλά το 2012 μέσω του ΑΟΤ δημιουργήθηκε μία νέα ομάδα, τα Τρίκαλα BC, που φέτος συμπληρώνουν μία πενταετία στη μεγάλη κατηγορία.
 
ΚΑΡΔΙΤΣΑ (πληθ. 113.544 κάτοικοι)
Ποδόσφαιρο: Αναγέννηση Καρδίτσας (Football League)
Μπάσκετ: ΑΣ Καρδίτσας (Α2 Ανδρών)
Εκπροσώπηση στη δεύτερη τη τάξει κατηγορία, σε ποδόσφαιρο και μπάσκετ, έχει η Καρδίτσα. Η Αναγέννηση αποτελεί μία σταθερή αξία στη Football League, αλλά δεν έχει καταφέρει να κάνει ποτέ το «άλμα» για τη Super League, ενώ ο ΑΣ Καρδίτσας μετέχει φέτος στην Α2 μπάσκετ, χωρίς ιδιαίτερες προοπτικές.
 
ΚΕΡΚΥΡΑ (πληθ. 104.371)
Ποδόσφαιρο: ΑΟΚ Κέρκυρα (Super League)
Είτε ως ΑΟ Κέρκυρα, είτε ως ΑΟΚ Κέρκυρα, μετά τη συγχώνευση του 2013 με την Κασσιόπη, οι «Φαίακες» έχουν σταθερή παρουσία τα τελευταία χρόνια στις επαγγελματικές κατηγορίες του ποδοσφαίρου. Ανέβηκε για πρώτη φορά στην Α΄ Εθνική το 2004 και είχε μία τριετία σχετικής σταθερότητας στη Super League (2010-2013), όμως στη συνέχεια βρέθηκε προ του φάσματος της διάλυσης και τελικά συγχωνεύθηκε με την Κασσιόπη, που τότε έπαιζε στη Β΄ κατηγορία. Ανέβηκε κατευθείαν στη Super League, αλλά υποβιβάστηκε ένα χρόνο αργότερα με απόφαση της ΕΠΟ, λόγω παράτυπης μεταβίβασης μετοχών. Ξανακέρδισε την άνοδό της και παλεύει να σταθεροποιηθεί στη μεγάλη κατηγορία, μην έχοντας όμως στήριξη από τους φιλάθλους του νησιού.
 
ΛΕΥΚΑΔΑ (πληθ. 23.693 κάτοκοι)
Μπάσκετ: Δόξα Λευκάδας (Α2 Ανδρών), Νίκη Λευκάδας (Α1 Γυναικών)
Ο μικρότερος πληθυσμιακά νησιωτικός Νομός της Ελλάδας έχει παρουσιάσει τα τελευταία χρόνια αξιοσημείωτη πρόοδο στο μπάσκετ. Η τοπική Δόξα αγωνίστηκε πέρυσι στην Α1 ανδρών, δεν κατάφερε όμως να μείνει στην κατηγορία και φέτος παίζει στην Α2, ενώ στην Α1 γυναικών μετέχει την τελευταία τριετία η Νίκη Λευκάδας, που πέρυσι μάλιστα κατέλαβε την πέμπτη θέση της τελικής κατάταξης, ενώ έφτασε στο final-4 του κυπέλλου.
 
ΚΕΦΑΛΛΟΝΙΑ (πληθ. 41.365 κάτοικοι)
Η Κεφαλλονιά δεν παρουσιάζει ιδιαίτερη αθλητική ανάπτυξη, αν και πριν από μερικά χρόνια ο Ναυτικός Ομιλος Αργοστολίου κατάφερε να αγωνιστεί στην Α1 υδατοσφαίρισης ανδρών, φτάνοντας μάλιστα ως το final-4 του κυπέλλου, το 2013. Το εγχείρημα αποδείχθηκε βραχύβιο και η νησιωτική ομάδα σύντομα επέστρεψε στις χαμηλές κατηγορίες.
 
ΖΑΚΥΝΘΟΣ (πληθ. 40.759 κάτοικοι)
Χωρίς αξιόλογη αθλητική εκπροσώπηση έχει μείνει η Ζάκυνθος, μετά τον υποβιβασμό του ΑΠΣ Ζακύνθου από τη Football League, το 2016. Η ομάδα συγχωνεύτηκε στη συνέχεια με τον Ζακυνθιακό και φέτος αγωνίζεται στη Γ΄ Εθνική, με την επωνυμία Ζάκυνθος 1961.
 
ΑΙΤΩΛΟΑΚΑΡΝΑΝΙΑ (πληθ. 210.802 κάτοικοι)
Ποδόσφαιρο: Παναιτωλικός (Super League)
Ομάδα με πολυπληθές και πιστό κοινό, ο Παναιτωλικός είχε ως τις αρχές της τρέχουσας δεκαετίας μόλις δύο συμμετοχές στο πρωτάθλημα της Α΄ Εθνικής, τη διετία 1975-1977. Η νέα εποχή του συλλόγου, υπό την ιδιοκτησία του Φώτη Κωστούλα, έφερε τα «καναρίνια» για πρώτη φορά στη Super League το 2011. Ο Παναιτωλικός υποβιβάστηκε εκείνη τη χρονιά, αλλά επανήλθε άμεσα και έκτοτε μένει στα ψηλά και αναζητά -χωρίς αποτέλεσμα για την ώρα- την υπέρβαση. Σημειωτέον ότι ο Παναιτωλικός έχει δραστηριότητα σε αρκετά ακόμη σπορ, τη στιγμή που η πρωτεύουσα της Αιτωλοακαρνανίας, το Μεσολόγγι, δεν παρουσιάζει αξιοσημείωτη αθλητική δραστηριότητα.
 
ΕΥΡΥΤΑΝΙΑ (πληθ. 20.081 κάτοικοι)
Ο μικρότερος Νομός της Ελλάδας δεν έχει μεν αυτοτελή αθλητική δραστηριότητα, πλην όμως διαθέτει εξαιρετικές εγκαταστάσεις που χρησιμοποιούνται από αρκετές ομάδες για την καλοκαιρινή προετοιμασία τους, ενώ το κολυμβητήριο του Καρπενησίου έχει φιλοξενήσει δύο φορές το final-4 του κυπέλλου υδατοσφαίρισης.
 
ΑΧΑΪΑ (πληθ. 309.694 κάτοικοι)
Ποδόσφαιρο: Παναχαϊκή (Football League), Παναιγιάλειος (Football League)
Μπάσκετ: Προμηθέας Πατρών (Α1 Ανδρών), Απόλλων Πατρών (Α2 Ανδρών)
Βόλεϊ: Παναχαϊκή (Α1 Ανδρών)
Υδατοσφαίριση: ΝΕ Πατρών (Α1 Γυναικών)
Ο μεγαλύτερος Νομός της Ελλάδας -εκτός Αττικής και Θεσσαλονίκης- έχει μεν έντονη αθλητική δραστηριότητα, αλλά όχι ανάλογες επιτυχίες, ίσως επειδή παρουσιάζει μία πρωτοφανή διασπορά δυνάμεων, με μία πλειάδα διαφορετικών (και σε κάποιες περιπτώσεις ανταγωνιζόμενων) σωματείων. Προμετωπίδα του πατρινού αθλητισμού είναι βεβαίως η Παναχαϊκή, η πρώτη επαρχιακή ομάδα που αγωνίστηκε σε ευρωπαϊκή ποδοσφαιρική διοργάνωση, η οποία όμως συμπληρώνει φέτος μία 15ετία μακριά από τη μεγάλη κατηγορία. Έφτασε στα πρόθυρα της διάλυσης, αλλά από πέρυσι έχει ξεκινήσει μία καινούρια προσπάθεια, με μπροστάρη τον Κώστα Κατσουράνη, ανέβηκε εύκολα στη Football League και φέτος διεκδικεί με αξιώσεις την άνοδο στη Super League. Η Παναχαϊκή διαθέτει επίσης ομάδα στην Α1 βόλεϊ ανδρών, σε ένα πρωτάθλημα όπου στο παρελθόν έπαιζε πρωταγωνιστικό ρόλο μία άλλη ομάδα της πόλης, η ΕΑΠ.

Στο μπάσκετ η παραδοσιακή δύναμη της Αχαΐας, ο Απόλλων Πατρών (φιναλίστ του κυπέλλου το 1997), υποβιβάστηκε πέρυσι στην Α2, όμως στην Α1 η Πάτρα συνεχίζει να εκπροσωπείται από τον Προμηθέα, που φέτος μάλιστα κάνει πορεία... πρωταθλητισμού. Στην υδατοσφαίριση και γενικότερα στο χώρο του ναυταθλητισμού υπάρχουν δύο σωματεία, ο ιστορικός ΝΟΠ (οκτώ φορές πρωταθλητής Ελλάδας, φιναλίστ του LEN Trophy το 1999) και η ΝΕΠ, τα οποία βρίσκονται σε έντονο ανταγωνισμό, κυρίως λόγω της χρήσης του κολυμβητηρίου «Αντώνης Πεπανός», και φέτος μετέχουν αμφότεροι στην Α2 ανδρών (η ΝΕ Πατρών έχει γυναικεία ομάδα στην Α1). Στο γυναικείο χάντμπολ, τέλος, ο Θρίαμβος Πατρών, που αργότερα μετονομάστηκε σε ΑΣΕ Ορμή, κατέκτησε έξι πρωταθλήματα και τέσσερα κύπελλα Ελλάδας, πριν αναστείλει αιφνιδιαστικά τη λειτουργία του το 2016.

Από τις υπόλοιπες πόλεις της Αχαΐας, εκπροσωπείται το Αίγιο στη Β΄ Εθνική του ποδοσφαίρου από τον Παναγιάλειο.
 
ΗΛΕΙΑ (πληθ. 159.300 κάτοικοι)
Μπάσκετ: Κόροιβος Αμαλιάδας (Α1 Ανδρών)
Ο Πύργος, πρωτεύουσα και μεγαλύτερη πόλη του Νομού Ηλείας, δεν παρουσιάζει πλέον ιδιαίτερη αθλητική δραστηριότητα, αν και παλιότερα ο Πανηλειακός έχει αγωνιστεί για αρκετά χρόνια στην Α΄ Εθνική του ποδοσφαίρου. Την... τιμή του Νομού σώζει η Αμαλιάδα και συγκεκριμένα η ομάδα μπάσκετ του Κόροιβου, που τα τελευταία τρία χρόνια μετέχει στην Α1 κατηγορία.
 
ΦΘΙΩΤΙΔΑ (πληθ. 158.231 κάτοικοι)
Ποδόσφαιρο: ΠΑΣ Λαμία (Super League)
Ο ΠΑΣ Λαμία κατάφερε πέρυσι να κερδίσει για πρώτη φορά στην ιστορία του την άνοδο στη Super League και φέτος πραγματοποιεί τα πρώτα βήματά του στη μεγάλη κατηγορία, με στόχο να καθιερωθεί. Θα προσπαθήσει να αποφύγει την πορεία ομάδων του Νομού σε άλλα αθλήματα, όπως ο ΓΣ Λαμία στο βόλεϊ και ο Νηρέας Λαμίας στο πόλο, που έκαναν δυναμική εμφάνιση, αλλά μετά από λίγα χρόνια πήραν την... κατιούσα.
   
ΦΩΚΙΔΑ (πληθ. 40.343 κάτοικοι)
Αν και για κάποια χρόνια ο Φωκικός συμμετείχε στις «μικρές» επαγγελματικές κατηγορίες του ελληνικού ποδοσφαίρου, ο Νομός Φωκίδας έχει μείνει πλέον χωρίς εκπρόσωπο στα «υψηλά πατώματα» των ομαδικών σπορ.
 
ΒΟΙΩΤΙΑ (πληθ. 117.920 κάτοικοι)
Ποδόσφαιρο: Λεβαδειακός (Super League)
Με σταθερή παρουσία στη Super League την τελευταία επταετία, ο Λεβαδειακός αποτελεί τον κύριο εκφραστή του βοιωτικού αθλητισμού. Με περιορισμένη προσέλευση κόσμου, χωρίς στήριξη από τοπικούς οικονομικούς παράγοντες και εξαρτώμενη από τον -αμφιλεγόμενο- ιδιοκτήτη της, Γιάννη Κομπότη, η ομάδα της Λιβαδειάς δεν έχει δείξει ότι μπορεί να κάνει το βήμα παραπάνω.
 
ΕΥΒΟΙΑ (πληθ. 210.815 κάτοικοι)
Μπάσκετ: ΓΣ Κύμης (Α1 Ανδρών)
Βόλεϊ: Ηρακλής Χαλκίδας (Α1 Ανδρών)
Αν και τη δεκαετία του 1960 υπήρξαν δύο ομάδες της Εύβοιας, ο ΑΟ Χαλκίδας και ο Ολυμπιακός Χαλκίδας, που αγωνίστηκαν στην Α΄ Εθνική, το ποδόσφαιρο δεν κατάφερε να «ριζώσει» στο Νομό, ο οποίος όμως εκπροσωπείται στην κορυφαία κατηγορία σε δύο άλλα αθλήματα. Ο ΓΣ Κύμης αγωνίζεται την τελευταία διετία στην Α1 μπάσκετ, αφού νωρίτερα «κατάπιε» τέσσερις κατηγορίες σε ισάριθμες σεζόν, ενώ ο Ηρακλής Χαλκίδας μετέχει επίσης για δεύτερη διαδοχική σεζόν στην Α1 βόλεϊ ανδρών.
 
ΚΟΡΙΝΘΙΑ (πληθ. 145.082 κάτοικοι)
Βόλεϊ: Παμβοχαϊκός (Α1 Ανδρών), ΑΣΠ Κόρινθος (Α1 Γυναικών)
Ο σημαντικότερος εκπρόσωπος της Κορινθίας εδρεύει στο Βραχάτι. Η ανδρική ομάδα βόλεϊ του Παμβοχαϊκού έχει σταθεροποιηθεί τα τελευταία χρόνια στην Α1 και μάλιστα καταγράφει εξαιρετικές παρουσίες, με αποκορύφωμα τη συμμετοχή στους τελικούς των πλέι-οφ το 2013. Στο αντίστοιχο πρωτάθλημα των γυναικών μετέχει ο ΑΣΠ Κόρινθος, ενώ το Λουτράκι είχε τα προηγούμενα χρόνια αξιόλογη παρουσία στο χάντμπολ με τον Ποσειδώνα, που έφτασε να συμμετέχει στο Challenge Cup, αλλά αποχώρησε οικειοθελώς από το πρωτάθλημα το 2016.

Σε ό,τι αφορά στο ποδόσφαιρο, ο ΠΑΣ Κόρινθος κατέγραψε αξιόλογες παρουσίες ακόμη και στην Α΄ Εθνική ως τις αρχές της δεκαετίας του 1990, στη συνέχεια όμως ακολούθησε φθίνουσα πορεία και πλέον βρίσκεται στα τοπικά πρωταθλήματα.
 
ΑΡΓΟΛΙΔΑ (πληθ. 97.044 κάτοικοι)
Χάντμπολ: Διομήδης Άργους (Α1 Ανδρών)
Η μοναδική ελληνική επαρχιακή ομάδα που έχει πανηγυρίσει ευρωπαϊκό τίτλο εδρεύει στο Άργος. Πρόκειται για την ανδρική ομάδα χάντμπολ του Διομήδη, η οποία το 2012 κατέκτησε το Challenge Cup, φέρνοντας στην Ελλάδα τον πρώτο και μοναδικό διεθνή τίτλο στο χάντμπολ. Οι «λύκοι» έχουν κατακτήσει επίσης δύο πρωταθλήματα και παράλληλα έχουν δημιουργήσει μία «κυψέλη» παραγωγής αθλητών, που δύναται να τους διατηρήσει σε πρωταγωνιστικό ρόλο, παρότι οικονομικά δεν μπορούν να αντέξουν τον συναγωνισμό με τους λαοφιλείς συλλόγους που δραστηριοποιούνται στη χειροσφαίριση (Ολυμπιακός, ΑΕΚ, ΠΑΟΚ).
 
ΑΡΚΑΔΙΑ (πληθ. 86.685 κάτοικοι)
Ποδόσφαιρο: Αστέρας Τρίπολης (Super League)
Μπάσκετ: Αρκαδικός (Α2 Ανδρών)
Επί σειρά ετών η Αρκαδία είχε υποτυπώδη εκπροσώπηση στα ομαδικά αθλήματα. Όλα άλλαξαν όταν οι Μπάκος-Καϋμενάκης, δύο επιχειρηματίες με δραστηριότητες στο εξωτερικό, αγόρασαν μία άγνωστη ομάδα της Τρίπολης και την οδήγησαν με διαδοχικές ανόδους από το Περιφερειακό Πρωτάθλημα στη Super League. Από το 2007 κι έπειτα ο Αστέρας μετέχει ανελλιπώς στη μεγάλη κατηγορία (το 2011 υποβιβάστηκε αγωνιστικά, αλλά έμεινε στη Super League μετά την αποβολή του Ηρακλή), κατέλαβε την τρίτη θέση στο πρωτάθλημα του 2015, ήταν φιναλίστ του κυπέλλου το 2013, ενώ έχει μετάσχει τέσσερις φορές στο Europa League, τις δύο εκ των οποίων αγωνίστηκε στους ομίλους.

Το Νομό εκπροσωπεί επίσης η ομάδα μπάσκετ του Αρκαδικού, που αγωνίζεται στην Α2 ανδρών, μετά από ένα σύντομο και ανεπιτυχές πέρασμα από την Α1 (σεζόν 2015-16).
 
ΜΕΣΣΗΝΙΑ (πληθ. 159.954 κάτοκοι)
Η Μεσσηνία απουσιάζει τα τελευταία χρόνια από το αθλητικό προσκήνιο, τουλάχιστον σε επίπεδο ομαδικών αθλημάτων (υπάρχει αξιοσημείωτη δραστηριότητα στο στίβο από τον Μεσσηνιακό). Η ποδοσφαιρική Καλαμάτα, που αγωνίστηκε αρκετά χρόνια στην Α΄ Εθνική, έφτασε πέρυσι να παίζει στο τοπικό και φέτος επανήλθε στη Γ΄ Εθνική, ενώ ανάλογη πορεία ακολούθησε και η ομάδα βόλεϊ του Μεσσηνιακού, με συμμετοχές στην πρώτη κατηγορία τη δεκαετία του 1980.
 
ΛΑΚΩΝΙΑ (πληθ. 89.138 κάτοικοι)
Ποδόσφαιρο: ΑΕ Σπάρτη (Football League)
Ο Νομός Λακωνίας δεν έχει αθλητική παράδοση, ούτε αξιόλογες υποδομές, όμως την τελευταία διετία μπήκε στον «χάρτη» χάρη στην ποδοσφαιρική ομάδα της ΑΕ Σπάρτη, που μετέχει στο πρωτάθλημα της Football League. Πίσω από την άνοδό της βρισκόταν ο «ισχυρός άνδρας» της ΚΑΕ Παναθηναϊκός, Δημήτρης Γιαννακόπουλος, ο οποίος όμως έχει πλέον αποχωρήσει από τη χρηματοδότηση της ομάδας, καθιστώντας το μέλλον της δυσοίωνο.
 
ΛΕΣΒΟΣ (πληθ. 86.436 κάτοικοι)
Η αντικειμενική δυσκολία των χρονοβόρων και δαπανηρών μετακινήσεων αποτελεί το μόνιμο «βραχνά» των ομάδων ολόκληρου του Αιγαίου (πλην Κρήτης) και αποτελεί τροχοπέδη στην εξέλιξή τους. Εξαίρεση σε αυτό τον κανόνα θέλησε να γίνει η ΑΕΛ Καλλονής, η οποία ανέβηκε το 2013 στη Super League και κατάφερε να παραμείνει μία τριετία. Το 2016 υποβιβάστηκε και την επόμενη σεζόν αποχώρησε από το πρωτάθλημα της Football League, κλείνοντας την ευχάριστη -πλην σύντομη- παρένθεση για τον αθλητισμό του νησιού.
 
ΧΙΟΣ (Πληθ. 52.674 κάτοικοι)
Υδατοσφαίριση: ΝΟ Χίου (Α1 Ανδρών)
Σε αντίθεση με ό,τι συμβαίνει σχεδόν στο σύνολο της επικράτειας, η Χίος έχει αφοσιωθεί σε μία ομάδα, ενός αθλήματος. Ο Ναυτικός Ομιλος Χίου αποτελεί μία από τις πλέον αξιόπιστες δυνάμεις της ελληνικής υδατοσφαίρισης, με διαρκή παρουσία στην Α1 ανδρών, πολλές ευρωπαϊκές συμμετοχές και κορυφαίες στιγμές την κατάκτηση του Κυπέλλου το 1990 και τη συμμετοχή στον τελικών των πλέι-οφ το 1997. Στη διαδρομή του ο ΝΟΧ έχει αναδείξει σπουδαίους πολίστες, όπως ο Γιώργος Ντόσκας και ο Γιάννης Φουντούλης, ενώ καταφέρνει να ξεπερνά τα αναπόφευκτα σκαμπανεβάσματα, όπως την τελευταία διετία, που κινδύνεψε με υποβιβασμό. Φέτος έχει επιστρέψει δυναμικά και διεκδικεί θέση στην πρώτη τετράδα του πρωταθλήματος.
   
ΣΑΜΟΣ (πληθ. 42.859 κάτοικοι)
Αλλη μία απομονωμένη νησιωτική περιφέρεια, που είναι εξαιρετικά δύσκολο να καλλιεργήσει αθλητισμό υψηλού επιπέδου.
 
ΚΥΚΛΑΔΕΣ (πληθ. 117.987 κάτοικοι)
Βόλεϊ: Φοίνικας Σύρου (Α1 Ανδρών), ΑΟ Θήρας (Α1 Γυναικών), Πανναξιακός (Α1 Γυναικών)
Αίφνης οι Κυκλάδες εξελίσσονται σε «κοιτίδα» του ελληνικού βόλεϊ, με τρεις δυνατές ομάδες που μάλιστα εδρεύουν σε διαφορετικά νησιά! Ο Φοίνικας Σύρου έχει φτάσει δύο φορές ως τους τελικούς της Α1 ανδρών, την πρώτη εκ των οποίων μάλιστα, το 2012, έχασε το τρόπαιο με επεισοδιακό τρόπο, καθώς δεν κατέβηκε να αγωνιστεί στον 5ο και αποφασιστικό τελικό με τον Ηρακλή. Νωρίτερα την ίδια σεζόν ο Φοίνικας είχε κατακτήσει το League Cup. Στην Α1 γυναικών, αντίστοιχα, βρίσκονται και μάλιστα σε υψηλές θέσεις οι ομάδες του Πανναξιακού (φιναλίστ του πρωταθλήματος πέρυσι και του κυπέλλου το 2014) και του ΑΟ Θήρας (τέταρτος πέρυσι, δεύτερος ως τώρα τη φετινή σεζόν).
 
ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΑ (πληθ. 190.988 κάτοικοι)
Μπάσκετ: Κολοσσός Ρόδου (Α1 Ανδρών)
Έντεκα σερί χρόνια στην Α1 μπάσκετ συμπληρώνει φέτος ο Κολοσσός Ρόδου, που αποτελεί παράδειγμα σταθερότητας και «νοικοκυροσύνης». Κορυφαία σεζόν του ήταν η περίοδος 2011-12, όταν τερμάτισε τρίτος στην κανονική περίοδο του πρωταθλήματος και τελικά κατέλαβε την τέταρτη θέση της κατάταξης (έχασε στους «μικρούς» τελικούς από τον Πανιώνιο), αφού όμως είχε σημειώσει μία ιστορική νίκη επί του Παναθηναϊκού στα ημιτελικά των πλέι-οφ. Σε αντίθεση με το μπάσκετ, όπου ο Κολοσσός έχει πετύχει να «συστρατεύσει» τις δυνάμεις του «σμαραγδένιου νησιού», στο ποδόσφαιρο ο διαχωρισμός μεταξύ του ΑΣ Ρόδος και του Διαγόρα έχει ναρκοθετήσει την προσπάθεια ανάκαμψης των δύο σωματείων, που τη δεκαετία του 1980 αγωνίστηκαν στην Α΄ εθνική. Αν και υπήρξε μία περίοδος που ένωσαν τις δυνάμεις τους, τη δεκαετία του 1990, σύντομα ακολούθησαν διαφορετικούς δρόμους και σήμερα ανταγωνίζονται στο πρωτάθλημα της Γ΄ εθνικής.

Σε ό,τι αφορά στα υπόλοιπα νησιά των Δωδεκανήσων, αξίζει να σημειωθεί η παρουσία του Ιπποκράτη Κώων για μία τριετία (2013-16) στην Α1 μπάσκετ γυναικών. Τις δύο πρώτες σεζόν η ομάδα πραγματοποίησε εξαιρετική πορεία, την τρίτη χρονιά όμως υποβιβάστηκε και στη συνέχεια δεν δήλωσε συμμετοχή στην Α2.
 
ΧΑΝΙΑ (πληθ. 156.585 κάτοικοι)
Ποδόσφαιρο: Πλατανιάς Χανίων (Super League), ΑΟΧ/Κισσαμικός (Football League)
Υδατοσφαίριση: ΝΟ Χανίων (Α1 Ανδρών)
Ο Πλατανιάς «έγραψε ιστορία» το 2012, καθώς έγινε η πρώτη ομάδα του Νομού Χανίων που εξασφάλισε την άνοδο στη μεγάλη κατηγορία του ποδοσφαίρου. Εκτοτε παραμένει σταθερά στη Super League και πέρυσι κατάφερε να αναρριχηθεί στην έβδομη θέση της τελικής κατάταξης, φέτος όμως είναι ουραγός μετά την ολοκλήρωση του πρώτου γύρου και βρίσκεται αντιμέτωπος με το φάσμα του υποβιβασμού. Ο λαοφιλέστερος σύλλογος του Νομού, πάντως, είναι ο ΑΟ Χανιά, ο οποίος το περασμένο καλοκαίρι βρέθηκε προ του φάσματος της διάλυσης λόγω χρεών και προχώρησε σε συγχώνευση με τον Κισσαμικό. Η νέα ομάδα μετέχει στο πρωτάθλημα της Football League και φιλοδοξεί τα επόμενα χρόνια να κυνηγήσει το «άλμα» προς την ανώτατη κατηγορία.

Πολύ σημαντική ιστορική διαδρομή στο κομμάτι του ναυταθλητισμού έχει ο Ναυτικός Όμιλος Χανίων, ιδιαίτερα με την ανδρική ομάδα υδατοσφαίρισης, από την οποία έχουν αναδειχθεί μεγάλα ονόματα του ελληνικού πόλο (Βολτυράκης, Βλοντάκης, Κοκκινάκης, Μυλωνάκης, Βουλγαράκης). Τα τελευταία χρόνια η ομάδα του ΝΟΧ αποτελεί «ασανσέρ» μεταξύ Α1 και Α2 και φέτος βρέθηκε στη μεγάλη κατηγορία από το... παράθυρο, λόγω της αποχώρησης του Παναθηναϊκού.

Να σημειωθεί ότι τα Χανιά παρουσιάζουν έντονη δραστηριότητα στο στίβο, με τον ΓΣ Ελεθέριος Βενιζέλος να είναι το πρώτο σωματείο στον πίνακα αξιολόγησης του ΣΕΓΑΣ για το 2017.
 
ΡΕΘΥΜΝΟ (πληθ. 85.160 κάτοικοι)
Μπάσκετ: Ρέθυμνο Cretan Kings (Α1 Ανδρών)
Υδατοσφαίριση: ΝΟ Ρεθύμνου (Α1 Γυναικών)
Ο ΑΓΟ Ρεθύμνου (από το 2015 μετονομάστηκε σε Ρέθυμνο Cretan Kings) έκανε δυναμική εμφάνιση στο προσκήνιο του ελληνικού μπάσκετ το 2007, όταν κέρδισε την άνοδο στην Α1 και παράλληλα έφτασε ως τον τελικό του κυπέλλου, όπου ηττήθηκε από τον Παναθηναϊκό. Αν και αρχικά δεν άντεξαν στη μεγάλη κατηγορία, οι Κρήτες επανήλθαν το 2011 και έκοτε αποτελούν μία από τις σταθερότερες ομάδες της Α1, με κορυφαία στιγμή την τέταρτη θέση της περιόδου 2012-13.

Ακόμη ένας αξιόλογος εκπρόσωπος του Νομού, ο Ναυτικός Όμιλος Ρεθύμνου μετέχει σταθερά τα τελευταία χρόνια στην Α1 υδατοσφαίρισης γυναικών και μάλιστα έφτασε ως την τρίτη θέση της τελικής κατάταξης το 2016, εξασφαλίζοντας και την παρουσία του στα προκριματικά της Euroleague. Το αξιοσημείωτο είναι ότι ο ΝΟΡ καταφέρνει να διατηρείται ψηλά στηριζόμενος σχεδόν αποκλειστικά σε παίκτριες από τα τμήματα υποδομής του, ενώ για τους αγώνες του αναγκάζεται να πηγαίνει στο Ηράκλειο ή τα Χανιά, αφού το κολυμβητήριο του Ρεθύμνου δεν μπορεί να φιλοξενήσει αγώνες υδατοσφαίρισης.
 
ΗΡΑΚΛΕΙΟ (πληθ. 304.270 κάτοικοι)
Ποδόσφαιρο: Εργοτέλης (Football League), ΟΦΗ (Football League)
Υδατοσφαίριση: ΟΦΗ (Α1 Ανδρών)
Το ηρακλειώτικο ποδόσφαιρο βρίσκεται σε κάμψη και η παρουσία δύο ομάδων στη Football League μάλλον ξεγελάει. Ο ΟΦΗ προσπαθεί να επανέλθει μετά τη χρεωκοπία του 2015, που τον οδήγησε σε αποχώρηση από τη Super League, αλλά παρά το «μηδενισμό» των χρεών παραμένει διοικητικά και οικονομικά ασταθής. Φαίνεται ότι ο κύκλος της παρακμής δεν έχει ολοκληρωθεί ακόμη για τον Όμιλο, ο οποίος έζησε στιγμές δόξας επί μία 15ετία (1985-2000), με την κατάκτηση ενός κυπέλλου Ελλάδας (1987) και ενός Βαλκανικού Κυπέλλου (1989), με τη δεύτερη θέση στο πρωτάθλημα της περιόδου 1985-86 και με αξιοπρόσεκτες ευρωπαϊκές παρουσίες (αξέχαστη η πρόκριση επί της Ατλέτικο Μαδρίτης στο Κύπελλο UEFA της περιόδου 1993-94). Ο σύλλογος εκπροσωπείται φέτος, για πρώτη φορά στην ιστορία του, στην Α1 υδατοσφαίρισης ανδρών.

Από την άλλη πλευρά, ο Εργοτέλης έκανε εξαιρετικές πορείες την προηγούμενη δεκαετία και κέρδισε την αναγνώριση όλης της Ελλάδας για τη χρηστή διαχείριση και τη διαφορετική κουλτούρα του. Δεν κατάφερε ποτέ όμως να δημιουργήσει μία ευρεία βάση φιλάθλων στο Ηράκλειο και, μετά το θάνατο του μεγαλομετόχου Απόστολου Παπουτσάκη, αντιμετώπισε σοβαρά προβλήματα που οδήγησαν αρχικά στον υποβιβασμό από τη Super League και εν συνεχεία στη διάλυση της ΠΑΕ. Φέτος επέστρεψε στη Β΄ εθνική αλλά δύσκολα θα καταφέρει να μείνει στην κατηγορία.
 
ΛΑΣΙΘΙ (πληθ. 75.381 κάτοικοι)
Η συμμετοχή της ποδοσφαιρικής ομάδας του Αγίου Νικολάου στη Β΄ εθνική για μία τετραετία, πριν από περίπου 20 χρόνια, υπήρξε ουσιαστικά η μοναδική αθλητική «αναλαμπή» του ανατολικού άκρου της Κρήτης.   

(ΑΠΕ)