Ι. Βαρδακαστάνης: Ικανοποίηση της Ε.Σ.Α.μεΑ. για τις διατάξεις για τα άτομα με αναπηρία
Στην προώθηση της ισότιμης μεταχείρισης των ατόμων με αναπηρίες, της πλήρους απόλαυσης θεμελιωδών δικαιωμάτων εκ μέρους τους, αλλά και της διευκόλυνσης της ζωής και της καθημερινότητάς τους, αποσκοπούν οι μεταρρυθμίσεις που εισήχθησαν με το νομοσχέδιο του υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, με τίτλο «Συνταξιοδοτικές ρυθμίσεις Δημοσίου και λοιπές ασφαλιστικές διατάξεις, ενίσχυση της προστασίας των εργαζομένων, δικαιώματα ατόμων με αναπηρίες και άλλες διατάξεις», το οποίο ψηφίστηκε χθες στη Βουλή.
Παράλληλα, όπως αναφέρεται στην αιτιολογική έκθεση του νομοσχεδίου, «μέσω των ρυθμίσεων, προωθείται η αντιμετώπιση των ατόμων αυτών όχι ως άτομα με ανάγκες, αλλά ως άτομα με δυνατότητες, τις οποίες το κράτος οφείλει να αναγνωρίσει, ώστε να τους επιτρέψει να αποκτήσουν πρόσβαση σε κάθε πτυχή της κοινωνικής και οικονομικής ζωής.
Από τον ορισμό που ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας υιοθετεί για την αναπηρία, προκύπτει ότι, πέραν του στοιχείου της εγγενούς διαφορετικότητας που καθορίζεται στη βάση μίας ιατρικής διάγνωσης, ο ρόλος του περιβάλλοντος ως επιβαρυντικού παράγοντα, μέσω των εμποδίων του ή ως επιβοηθητικού παράγοντα, λόγω των βοηθημάτων που παρέχει, διαδραματίζει κρίσιμο ρόλο στον βαθμό της δυσκολίας που η αναπηρία δημιουργεί στο άτομο. Την ίδια επιρροή ασκούν και οι κοινωνικές αντιλήψεις, με επίδραση είτε ανασταλτική είτε προωθητική στην κοινωνική ενσωμάτωση των ατόμων αυτών. Στην Ελλάδα, ζουν πάνω από ένα εκατομμύριο άτομα με αναπηρία.
Καθώς η Διεθνής Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρίες διαγιγνώσκει τον κίνδυνο περιθωριοποίησης και απομόνωσης των ατόμων αυτών, καλεί τα κράτη να τον αποσοβήσουν, εφαρμόζοντας το κανονιστικό περιεχόμενό της προς τον σκοπό της ενεργότερης και εναργέστερης συμμετοχής του ατόμου στην κοινωνικοοικονομική ζωή».
Μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, ο πρόεδρος της Εθνικής Συνομοσπονδίας Ατόμων με Αναπηρία (Ε.Σ.Α.μεΑ.) Ιωάννης Βαρδακαστάνης, δήλωσε την ικανοποίησή του για τις διατάξεις που εμπεριέχονται στο νομοσχέδιο του υπουργείου Εργασίας για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία. «Όπως είπε, στις 2 Δεκεμβρίου 2016, χιλιάδες άτομα με αναπηρία στην Αθήνα είχαν ζητήσει από την κυβέρνηση σε ένα πανελλαδικό συλλαλητήριο να θεσπίσει έναν νόμο πλαίσιο για την υλοποίηση της Διεθνούς Σύμβασης για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία, επισημαίνοντας ότι ο υπουργός Επικρατείας τότε σε συνάντηση που πραγματοποιήθηκε, αποδέχθηκε το αίτημα.
«Από τότε, συνεργαστήκαμε με εξαιρετικό τρόπο. Αποτέλεσμα αυτής της συνεργασίας και των επανειλημμένων δημοσίων διαβουλεύσεων είναι οι διατάξεις που εμπεριέχονται στο νομοσχέδιο του υπουργείου Εργασίας για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία» συμπλήρωσε ο ίδιος.
Παράλληλα, ο κ. Βαρδακαστάνης εκτιμά ότι αυτές οι διατάξεις που προωθούνται, είναι μία πολύ θετική εξέλιξη, «που πρέπει να μας οδηγήσει σε μία οργανωμένη προσπάθεια, για να τις υλοποιήσουμε».
Και συνεχίζει: «Ασφαλώς, αυτές οι διατάξεις δεν αντιμετωπίζουν ζητήματα που έχουν να κάνουν με την καθημερινότητα, ζητήματα που έχουν να κάνουν με τα προβλήματα που η κρίση έχει δημιουργήσει στα άτομα με αναπηρία σε όλους τους τομείς της ζωής του. Όμως, είναι διατάξεις που μπορούν να αποτελέσουν νομοθετική μήτρα και πάνω σε αυτές να χτιστεί ένα νέο νομοθετικό πλαίσιο στη χώρα για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία».
Στις δηλώσεις του στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, ο κ. Βαρδακαστάνης διαπίστωσε πως είναι μία σημαντική εξέλιξη, η οποία θα έχει μεγάλη αξία όχι μόνο στο παρόν, αλλά και στο μέλλον, το γεγονός ότι ο υπουργός Επικρατείας αναλαμβάνει το συντονιστικό ρόλο του κυβερνητικού έργου. Σύμφωνα με τον ίδιο, σημαντικό είναι ότι η Γενική Γραμματεία Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του υπουργείου Δικαιοσύνης ορίζεται ως το κεντρικό σημείο αναφοράς στην κυβέρνηση και αυτό αποτελεί τη μεγάλη τομή στην ιστορία της χώρας για τις πολιτικές που αφορούν την αναπηρία.
Στα θετικά του νομοσχεδίου ο κ. Βαρδακαστάνης συμπεριλαμβάνει τη δημιουργία δικτύου σημείων αναφοράς σε κάθε υπουργείο, σε κάθε Περιφέρεια, σε κάθε δήμο, για την υλοποίηση της Σύμβασης. Μεταξύ άλλων, όπως υπογραμμίζει, «με το νομοσχέδιο, ανατίθεται στο Συνήγορο του Πολίτη, σε συνεργασία με τη Συνομοσπονδία, το πλαίσιο προαγωγής για την παρακολούθηση της υλοποίησης της Σύμβασης. Επίσης, ανατίθεται στο Ελληνικό Στατιστικό Σύστημα, σε συνεργασία με το Παρατηρητήριο της Ε.Σ.Α.μεΑ., η παραγωγή στατιστικών στοιχείων, αναγνωρίζεται η νοηματική γλώσσα ως επίσημη γλώσσα των κωφών της χώρας και μία σειρά άλλων πολλών σημαντικών διατάξεων».
«Το κρίνουμε θετικό. Η ζωή θα δείξει, αν αυτές οι θετικές διατάξεις θα γίνουν πραγματικότητα. Εμείς θα εργαστούμε, προκειμένου να γίνουν» σχολιάζει ο ίδιος.
Ιδιαίτερα σημαντικές κρίνονται και οι διατάξεις που αφορούν την υλοποίηση της σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρίες. Συγκεκριμένα, καθιερώνονται γενικές υποχρεώσεις στις οποίες εμπίπτει κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο του δημόσιου ή ιδιωτικού τομέα κατά τις δραστηριότητες ή συναλλαγές του με άτομα με αναπηρίες και επεξηγούνται οι επιμέρους όψεις των υποχρεώσεων αυτών.
Επίσης, ορίζεται η υποχρέωση οριζόντιας ένταξης της διάστασης της αναπηρίας στις δημόσιες πολιτικές, καθώς και οι παρεπόμενες υποχρεώσεις που απορρέουν για τα διοικητικά όργανα και αρχές. Με τα θεσπιζόμενα μέτρα, επιχειρείται η άρση σε θεσμικό επίπεδο των ανισοτήτων που αντιμετωπίζουν τα άτομα με αναπηρίες και, συνακόλουθα, η απομάκρυνση εμποδίων για την πλήρη συμμετοχή τους στην κοινωνία, ενώ αντιμετωπίζεται και το κρίσιμο ζήτημα του θεσμικού ρατσισμού.
Σύμφωνα με τις διατάξεις, θεσπίζεται η υποχρέωση εκ μέρους των διοικητικών οργάνων και αρχών για την τήρηση των αρχών του καθολικού σχεδιασμού, που στοχεύουν στην a priori διασφάλιση της προσβασιμότητας για όλους.
Με στόχο την ισότιμη πρόσβαση στο φυσικό, δομημένο και ηλεκτρονικό περιβάλλον, στο νομοσχέδιο προβλέπεται η υποχρέωση των αρχών και των διοικητικών οργάνων στη λήψη των κατάλληλων μέτρων. Συγκεκριμένα, ορίζεται ότι υποχρεούνται να διασφαλίζουν την ισότιμη πρόσβαση των ατόμων με αναπηρία στο φυσικό και δομημένο περιβάλλον τόσο σε συνήθεις συνθήκες όσο και σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης, καθώς και στο ηλεκτρονικό περιβάλλον, ιδίως στις ηλεκτρονικές επικοινωνίες, πληροφορίες και υπηρεσίες, περιλαμβανομένων των μέσων ενημέρωσης και των υπηρεσιών διαδικτύου.
Με το νομοσχέδιο κατοχυρώνεται ρητά η γενική υποχρέωση της δημόσιας διοίκησης να επικοινωνεί με τρόπους προσβάσιμους στα άτομα με αναπηρία. Ενδεικτικά, θεσπίζεται η πρόσβαση στα δημόσια έγγραφα και η κοινοποίηση διοικητικών πράξεων στα άτομα με αναπηρίες σε προσβάσιμες μορφές, καθώς και η διασφάλιση της ακρόασης αυτών με πρόσφορους τρόπους.
Περαιτέρω, αναγνωρίζεται η ελληνική νοηματική ως γλώσσα των κωφών και των βαρήκοων πολιτών, ενώ η ελληνική γραφή Braille αναγνωρίζεται ως μορφή επικοινωνίας των τυφλών Ελλήνων πολιτών.
Στο πλαίσιο των διατάξεων της Σύμβασης για την προώθηση άμεσων, αποτελεσματικών και κατάλληλων μέτρων ενημέρωσης, προωθείται γενική υποχρέωση των διοικητικών οργάνων και αρχών για την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση σχετικά με τις αρχές και τις εφαρμογές του καθολικού σχεδιασμού και εν γένει για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρίες.
Στο ίδιο πλαίσιο, εισάγεται ρύθμιση για συμπερίληψη στα προγράμματα σπουδών των πανεπιστημίων και ΤΕΙ και στα εκπαιδευτικά προγράμματα των παραγωγικών σχολών του δημοσίου (Εθνικό Κέντρο Δημόσιας Διοίκησης και Αυτοδιοίκησης, Εθνική Σχολή Δικαστών, Εθνική Σχολή Δημόσιας Υγείας) εκπαιδευτικών ενοτήτων που αφορούν το περιεχόμενο της Διεθνούς Σύμβασης και την ευαισθητοποίηση και ενημέρωση σε θέματα δικαιωμάτων των ατόμων με αναπηρίες.
Περαιτέρω, το νομοσχέδιο εισάγει αρμοδιότητα του Εθνικού Ραδιοτηλεοπτικού Συμβουλίου να προωθεί εν γένει την αρχή της μη διάκρισης μέσα από την κατάρτιση κωδίκων δεοντολογίας για ειδησεογραφικές εκπομπές, διαφημίσεις και ψυχαγωγικά προγράμματα, καθώς και υποχρέωση των παρόχων υπηρεσιών μέσων ενημέρωσης και επικοινωνίας να αξιοποιούν τις νέες τεχνολογίες, προκειμένου να διασφαλιστεί η πρόσβαση των ΑμεΑ σε αυτά.
Επιπλέον, εισάγονται μεταρρυθμίσεις που διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στη συνολική μεταβολή και αναβάθμιση της αντιμετώπισης των ατόμων με αναπηρίες στη χώρα μας, καθώς καθιερώνουν κρίσιμα εργαλεία για την παραγωγή πολιτικών που αφορούν τα άτομα αυτά.
Θεσπίζεται οριζόντια υποχρέωση των οργάνων που μετέχουν στη νομοπαραγωγική διαδικασία, να συνεκτιμούν τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρίες κατά το στάδιο κατάστρωσης των νομοθετικών διατάξεων και να τελούν σε διαδικασία διαβούλευσης με τα άτομα αυτά, με τις αντιπροσωπευτικές οργανώσεις τους και με άτομα ή ομάδες ατόμων που έχουν εύλογο ενδιαφέρον για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρίες. Καθιερώνεται, επίσης, υποχρέωση συνεργασίας των μετεχόντων στον σχεδιασμό νομοθετικών διατάξεων με τα όργανα που συγκροτούν το μηχανισμό ελέγχου εφαρμογής της Σύμβασης.
Ακόμη, προβλέπεται τροποποίηση της νομοθεσίας περί καλής νομοθέτησης και προσθήκη στην έκθεση συνεπειών ρύθμισης ειδικής ενότητας που αφορά την τεκμηρίωση της συμβατότητας των προτεινόμενων ρυθμίσεων με τη Σύμβαση, καθώς και των ειδικών συνεπειών για τα άτομα με αναπηρίες που συνεπάγονται οι εκάστοτε προτεινόμενες ρυθμίσεις.
Τέλος, σύμφωνα με τις διατάξεις του νομοσχεδίου, προβλέπεται ότι η Ελληνική Στατιστική Αρχή, καθώς και οι υπηρεσίες και οι φορείς που υπάγονται στο Ελληνικό Στατιστικό Σύστημα, θα αναπτύσσουν και θα παράγουν επίσημες στατιστικές για τα άτομα με αναπηρίες.
ΠΗΓΗ ΑΠΕ
