Ο Ιατρικός Σύλλογος Φθιώτιδας ενημερώνει και συμβουλεύει για τον κορονοϊό ΤΙ ΘΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΑΛΛΑΞΟΥΜΕ ΚΑΙ ΝΑ ΠΡΟΣΑΡΜΟΣΟΥΜΕ ΣΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΟΤΗΤΑ ΜΑΣ ΛΟΓΩ ΤΟΥ “SARS-CoV-2”
• Ποιά είναι τα νέα δεδομένα. Αλήθειες και υπερβολές
Δυστυχώς τα 99 επιβεβαιωμένα κρούσματα στην Ελληνική επικράτεια μέχρι στιγμής, από τον “SARS-CoV-2”, αλλά και η συνεχής καταγραφή νέων δεν αφήνουν περιθώρια για αυταπάτες. Ο “SARS-CoV-2” έχει μπει στη ζωή μας. Προκειμένου λοιπών να θωρακιστούμε ως κοινωνία απέναντι σε ένα μη ελεγχόμενο επιδημικό κύμα και να διαψεύσουμε τις δυσοίωνες προβλέψεις κάποιων ειδικών για το ποσοστό του Ελληνικού πληθυσμού που θα νοσήσει, πρέπει να υιοθετήσουμε νέες στάσεις και συμπεριφορές στην καθημερινότητά μας και κυρίως να συνεργαστούμε απόλυτα με την επίσημη πολιτεία και την υγειονομική κοινότητα. Ταυτόχρονα ο καταιγισμός των πληροφοριών που καθημερινά έχουμε στη διάθεσή μας ενίοτε δημιουργεί σύγχυση και άγχος, αφού πολλοί εξ υμών δεν μπορούμε να αξιολογήσουμε την πληροφορία και κατά συνέπεια δεν μπορούμε να ξέρουμε τι ισχύει, τι μπορεί να ισχύει και τι δεν ισχύει σίγουρα.
“Κάνοντας μία καταγραφή των μέχρι τώρα δεδομένων, αλλά και αυτών που η επιστημονική κοινότητα πλέον επίσημα αποδέχεται, θα θέλαμε να επιμείνουμε σε κάποια θέματα που όπως φαίνεται προβληματίζουν, προσπαθώντας να ξεδιαλύνουμε το τοπίο και να διαχωρίσουμε το υπαρκτό από τον μύθο και την υπερβολή” δηλώνει ο πρόεδρος του Ιατρικού Συλλόγου Φθιώτιδας, Χρήστος-Δημήτριος Γεωργίου.
✓ Έχει ο COVID-19 μεγαλύτερη θνησιμότητα από την απλή γρίπη; Είναι πιο επικίνδυνος;
Είχαμε αρκετές φορές στο παρελθόν υποστηρίξει πως η εποχική γρίπη μας έχει ως χώρα κοστίσει πολλούς άδικους θανάτους, τη στιγμή μάλιστα που είχαμε στη διάθεσή μας ένα αποτελεσματικό εμβόλιο. Τούτο όμως πριν ο “SARS-CoV-2” αποκτήσει διαστάσεις πανδημίας. Φαίνεται πλέον, από τα διεθνή δεδομένα πως ο “SARS-CoV-2” εμφανίζει υψηλότερο ποσοστό θνησιμότητας από την εποχική γρίπη και στοιχίζει τη ζωή σε περίπου 3% με 3,4% των ασθενών σε σχέση με την εποχική γρίπη που το αντίστοιχο ποσοστό κυμαίνεται κατά μέσο όρο κάτω του 1%. Συνεπώς ποτέ δεν ήταν λιγότερο επικίνδυνος για την εποχική γρίπη.
✓ Τι άλλο καθιστά τον “SARS-CoV-2” σοβαρό παγκόσμιο υγειονομικό πρόβλημα;
Η αυξημένη μεταδοτικότητά του ! Σε ό,τι αφορά την ικανότητα διασποράς του ιού, δηλαδή σε πόσα άτομα μπορεί να μεταδώσει κατά μέσο όρο ένας ξενιστής τον “SARS-CoV-2” η αρχική εκτίμηση ήταν σε 1,4 έως 2,5 ανθρώπους, στη συνέχεια προσδιορίστηκε σε 2,2 με τα τελευταία στοιχεία να ανεβάζουν το ποσοστό στο 2,8, τη στιγμή που για την εποχική γρίπη η μεταδοτικότητα ορίζεται στο 1,2. Ωστόσο, η παγκόσμια επαγρύπνηση πλέον για τον “SARS-CoV-2” είναι πολύ υψηλότερη απ′ ό,τι για την εποχική γρίπη και αυτό είναι κάτι εξαιρετικά θετικό. Ο ΠΟΥ ήδη αναγνώρισε την λοίμωξη από “SARS-CoV-2” ως πανδημία.
✓ Ποια είναι τελικά τα συμπτώματα σε μία λοίμωξη από τον “SARS-CoV-2”;
Παρά το γεγονός ότι οι αναφορές στον Τύπο σχετικά με τον “SARS-CoV-2” είναι πάρα πολλές και καθημερινές, παρατηρείται ότι πολλοί δεν γνωρίζουν τα βασικά συμπτώματα που προκαλεί ο νέος ιός. Σύμφωνα λοιπόν με τις μελέτες που έχουν δημοσιευθεί σε κορυφαία ιατρικά περιοδικά τα συμπτώματα που εμφανίζουν οι περισσότεροι ασθενείς είναι: πυρετός (98%), βήχας (76%), μυαλγία ή κόπωση (44%) και λιγότερο βήχας με πτύελα, πονοκέφαλος, αιμόπτυση και διάρροια. Επίσης σε άλλη μελέτη σε σχέση με τα συμπτώματα που παρουσιάζουν οι περισσότεροι ασθενείς κατά την εισαγωγή τους στο νοσοκομείο αναφέρονται: πυρετός (83%), βήχας (82%), δύσπνοια (31%), μυαλγία (11%), σύγχυση (9%), πονοκέφαλος (8%), ερεθισμένο λαιμό (5%), καταρροή (4%), πόνοι στο στήθος, διάρροια (2%) και ναυτία, εμετός (1%). Η πλειοψηφία πάντως των ασθενών εκτιμάται πως παρουσιάζουν πολύ ήπια συμπτώματα- ίσως να μην καταλάβουν ποτέ πως νόσησαν- και κάποιοι μπορεί να είναι και ασυμπτωματικοί. (LANCET – FEBRUARY 15, 2020)
✓ Οι νέοι δεν κινδυνεύουν; Ο “SARS-CoV-2” προσβάλει μόνο ηλικιωμένους;
Προφανώς ο “SARS-CoV-2” είναι πιο επικίνδυνος στους ηλικιωμένους, όπως και σε άτομα με σοβαρά προβλήματα υγείας όπως διαβήτη, ηπατοπάθειες, σοβαρή υπέρταση, καρδιοπάθειες, πνευμονοπάθειες, ανοσοκατεσταλμένους κλπ. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία για άτομα ηλικίας άνω των 80 ετών η θνησιμότητα ανέρχεται έως και το 14,8% (επί του συνόλου των κρουσμάτων) και έως το 21,9% (επί των επιβεβαιωμένων). Για ηλικίες 70-79 ετών είναι έως 8%, 60-69 ετών είναι έως 3,6%, 50-59 ετών έως 1,3%, 40-49 ετών έως 0,4%, 10-39 ετών έως 0,2% και σχεδόν 0% για παιδιά 0-9 ετών. Τούτο όμως δεν σημαίνει ότι οι νέοι και οι μεσήλικες δεν χρειάζεται να λαμβάνουν μέτρα προστασίας. Αφενός με την εξάπλωση που έχει η επιδημία το ποσοστό 0,2% ή 0,4% δεν θα πρέπει να θεωρείται αμελητέο. Αφετέρου τα άτομα νεότερων ηλικιακών ομάδων ζουν ανάμεσα σε ανθρώπους μεγαλύτερης ηλικίας (που συχνά είναι συγγενικά μας πρόσωπα) όπως επίσης και ανάμεσα σε ανθρώπους με προβλήματα υγείας. Συνεπώς το να λαμβάνουν μέτρα πρόληψης είναι σημαντικό για την εξάπλωση του ιού στην κοινότητα. Επίσης, οι νέοι μπορεί εξαιτίας του τρόπου ζωής τους να είναι πιο εκτεθειμένοι στον “SARS-CoV-2”, αφού είναι πιο δραστήριοι, κινούνται περισσότερο σε χώρους εργασίας, ή χώρους ψυχαγωγίας.
✓ Πόση απόσταση πρέπει να έχουμε από τους άλλους για να αποφύγουμε τη μετάδοση του ιού; Ισχύει ότι για τη μετάδοση του ιού απαιτούνται τουλάχιστον 10 λεπτά;
Στην περίπτωση της εποχικής γρίπης, υπάρχουν κάποια δεδομένα που ορίζουν την έκθεση στον ιό όταν ο ασθενής είναι σε απόσταση μικρότερη των δύο μέτρων και για περισσότερο από 10 λεπτά με υγιείς πολίτες χωρίς απόλυτη επιστημονική τεκμηρίωση. Πουθενά όμως δεν αναφέρεται κάτι τέτοιο στην περίπτωση της μετάδοσης του “SARS-CoV-2”. Σήμερα οι επιστήμονες γνωρίζουν πως ο “SARS-CoV-2” μεταδίδεται από τα σταγονίδια που εκκρίνει ένας ασθενής από τη μύτη και το στόμα. Συνεπώς όταν βήχει ή πταρνίζεται μεταφέρονται με τον αέρα και φυσικά «προσγειώνονται» σε διάφορες επιφάνειες αντικειμένων. Έτσι όταν κάποιος βήχει κοντά μας μπορεί να «κολλήσουμε» τον ιό όπως επίσης όταν κάποιος αγγίξει μια μολυσμένη επιφάνεια και στη συνέχει ακουμπήσει τα μάτια, τη μύτη, το στόμα του. Ο ΠΟΥ (παγκόσμιος οργανισμός υγείας), επισημαίνει πως είναι σημαντικό να διατηρούμε τις αποστάσεις μας από άτομα που ασθενούν. Προσδιορίζει δε την απόσταση αυτή στο 1μ. και πουθενά δεν γίνεται αναφορά στον κανόνα των 10 λεπτών.
✓ Πόσο μας προστατεύει η μάσκα;
H απλή χειρουργική μάσκα δεν παρέχει προστασία. Αυτό πλέον είναι επιστημονικά ξεκαθαρισμένο και αποδεδειγμένο. Η χρήση της έχει ένδειξη σε δύο περιπτώσεις: Μάσκα θα πρέπει να φορούν όλοι όσοι παρουσιάζουν συμπτώματα και κυρίως βήχα προκειμένου να περιοριστεί η διασπορά σταγονιδίων μέσω των οποίων μεταδίδεται ο ιός. Η χρήση της είναι θέμα ευθύνης, απέναντι στους οικείους και τους συμπολίτες μας.
- Επίσης μάσκα θα πρέπει να φορούν και όσοι φροντίζουν άτομα που ασθενούν, ως μέτρο προφύλαξης αφού έρχονται σε στενή επαφή με άτομο που νοσεί.
✓ Θα βοηθούσε να πάρω κάποια αντιβίωση; Προληπτικά.
Σίγουρα όχι!
Μέχρι σήμερα δεν έχει αναπτυχθεί κανένα εμβόλιο για τον “SARS-CoV-2” και κανένα συγκεκριμένο αντιιικό φάρμακο για την πρόληψη ή τη θεραπεία του “SARS-CoV-2”. Ωστόσο, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, οι πάσχοντες θα πρέπει να λαμβάνουν φροντίδα για την ανακούφιση των συμπτωμάτων. Τα άτομα με σοβαρή ασθένεια θα πρέπει να νοσηλεύονται. Οι περισσότεροι ασθενείς αναρρώνουν χάρη στην υποστηρικτική περίθαλψη. Πιθανά εμβόλια και κάποιες συγκεκριμένες θεραπείες φαρμάκων βρίσκονται υπό διερεύνηση και ελπίζουμε να έχουμε σύντομα ευχάριστα νέα. Αυτό όμως που πρέπει να γίνει σαφές είναι πως όποιοι παρουσιάζουν συμπτώματα δεν θα πρέπει να λαμβάνουν αντιβιοτικά καθώς αυτά δεν λειτουργούν ενάντια στους ιούς αλλά αντιθέτως αυξάνουν την αντοχή των μικροβίων σε αυτά λόγω της υπερβολικής χρήσης τους.
✓ Άρα, τι μπορώ να κάνω για να προφυλαχτώ από τον “SARS-CoV-2”;
Αν και πολλές φορές έχουν ειπωθεί, καλό είναι να επαναλαμβάνουμε διαρκώς τα στοιχειώδη μέτρα προφύλαξης :
• Η τήρηση των βασικών κανόνων υγιεινής και το καλό πλύσιμο των χεριών μας παραμένει προτεραιότητα και υποχρέωση όλων μας. Μπορούμε να χρησιμοποιούμε έστω κάποιο αντισηπτικό αλκοολούχο διάλυμα αν δεν είναι εφικτή η χρήση σαπουνιού και άφθονου νερού, που όπως φαίνεται από τα επιστημονικά στοιχεία μειώνει τον κίνδυνο μετάδοσης του ιού. Δεν βάζουμε ποτέ τα χέρια μας στο στόμα, τη μύτη ή τα μάτια μας πριν τα πλύνουμε καλά. Αποφεύγουμε τις σωματικές επαφές και τις χειραψίες. Καθαρίζουμε καλά τον χώρο και τις επιφάνειες εργασίας μας. Χρησιμοποιούμε μαντήλι κατά το βήχα ή το φτάρνισμα.
• Αποφεύγουμε τον συγχρωτισμό σε κλειστούς χώρους (χώρους αναψυχής, γυμναστήρια, κτίρια, αεροδρόμια, πολυκαταστήματα) αφού εκεί αυξάνεται ο κίνδυνος μετάδοσης του ιού.
• Αποφεύγουμε άσκοπες μετακινήσεις (ταξίδια αναψυχής, εκδρομές) και περιορίζουμε τις δραστηριότητες μας στις απολύτως αναγκαίες.
• Αποφεύγουμε κοινωνικές εκδηλώσεις και συναθροίσεις, ακόμη και σε ανοικτό χώρο.
• Συνεργαζόμαστε με την πολιτεία και τις αρχές και ακολουθούμε τις οδηγίες που μας δίνονται.
• Αν έχουμε συμπτώματα γρίπης (πυρετό, πόνο στο λαιμό, κακουχία, μυαλγίες, αρθραλγίες, καταρροή) δεν επισκεπτόμαστε το νοσοκομείο ή το ιδιωτικό ιατρείο, αλλά παίρνουμε τηλέφωνο τον ιατρό μας και λαμβάνουμε οδηγίες, ακόμη και αν θεωρούμε πως δεν μπορεί να πάσχουμε από τον “SARS-CoV-2”. Σε κάθε περίπτωση παραμένουμε σπίτι και δεν ερχόμαστε σε επαφή με άλλους ανθρώπους εκτός και αν κριθεί απαραίτητο από τον γιατρό μας να μεταβούμε στο νοσοκομείο ακολουθώντας τις οδηγίες του ΕΟΔΥ.
• Φροντίζουμε τον εαυτό μας ώστε να ξεκουραζόμαστε αρκετά, να κάνουμε καλή διατροφή προκειμένου να έχουμε επαρκές ανοσοποιητικό σύστημα.
Σε κάθε περίπτωση οφείλουμε να εμπιστευόμαστε την επίσημη πολιτεία και την ιατρική κοινότητα και να συμμορφωνόμαστε με τα μέτρα τα οποία λαμβάνονται επιδεικνύοντας κοινωνική ευαισθησία και σοβαρότητα. Η άρνηση του προβλήματος δεν αποτελεί λύση, ούτε συνιστά ψύχραιμη συμπεριφορά. Αντιθέτως λειτουργεί καταλυτικά στην εκδήλωση ενός επιδημικού κύματος και μειώνει την αποτελεσματικότητα κάθε μέτρου που λαμβάνεται από το κράτος.
Κλείνοντας, ας μας επιτραπεί μία μικρή αναφορά σε ένα θέμα που προβληματίζει και συζητείται τις τελευταίες ημέρες και αφορά τις θρησκευτικές μας υποχρεώσεις. Απαιτείται σίγουρα μια προσεκτική και ευαίσθητη προσέγγιση που θα σέβεται χωρίς αμφιβολία το θρησκευτικό φρόνημα κάθε πιστού. θεωρούμε όμως πως σε μία περίοδο που αντιμετωπίζουμε ένα τόσο σοβαρό, παγκόσμιο υγειονομικό πρόβλημα, η προσωρινή αποχή από κάποιες λατρευτικές συνήθειες και εκδηλώσεις ίσως είναι σκόπιμη και επιβεβλημένη.
