Μια πράξη Εθνικής Αντίστασης και αυτοθυσίας,γιόρτασαν στην Παύλιανη Δήμος Λαμιέων και Τοπική Κοινότητα
Μια πράξη Εθνικής Αντίστασης και αυτοθυσίας,γιόρτασαν στην Παύλιανη Δήμος Λαμιέων και Τοπική Κοινότητα .Η εκδήλβση μνήμης ξεκίνησε με επιμνημόσυνη δέηση στο μνημείο των πεσόντων , ακολύθησαν χαιρετισμοί απο εκπροσώπους φορέων και οι εκδηλώσεις ολοκληρώθηκαν με κατάθεση στεφάνων . Στην εκδήλωση εδωσαν το παρόν ο υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης Γιάννης Οικονόμου , οι βουλευτές Γιώργος Κοτρωνιάς και Γιάννης Σαρακιώτης , ο Περιφερειακός Αστυνομικός Διευθυντής Γιώργος Κανέλλος και εκπρόσωποι συλλόγων . Στην εκδήλωση τηρήθηκε και ενός λεπτού σιγή στην μνήμη του πρώην προέδρου της Κοινότητας Γιώργου Ρηγάκη που εφυγε πρόσφατα απο τη ζωή .
Στην ομιλία του ο Δήμαρχος Θύμιος Καραίσκος τόνισε οτι η εκδήλωση γιατη μάχη της Παύλιανης δίνει την ευκαιρία '' να αναβαπτιστούμε σ’ εκείνες τις αξίες που κράτησαν το Έθνος μας όρθιο μέσα στην πολυκύμαντη ιστορία του, αλλά πρέπει να αναλογιστούμε τα σφάλματα μας και να διδαχθούμε απ’ αυτά. Πρέπει να τονώσουμε την Εθνική μας αυτογνωσία, γιατί χωρίς αυτή υποθηκεύουμε το μέλλον μας, είμαστε καταδικασμένοι να ξαναζήσουμε τα λάθη μας και δεν έχουμε πια περιθώριο για άλλα λάθη.
Οι ήρωες της εποχής εκείνης μας βλέπουν από εκεί ψηλά και περιμένουν και εμείς να κάνουμε το χρέος μας για να νοιώσουν και αυτοί δικαιωμένοι που θυσίασαν τα νιάτα τους, που πόνεσαν που πείνασαν για τη λευτεριά.
Ας είναι η σημερινή ημέρα Μνήμης και αφετηρίας.
Αφετηρίας μιας άλλης πορείας μας βασισμένης στα προαιώνια ιδανικά μας, μιας άλλης νοοτροπίας, που θα βάλει σε πρώτη θέση την σωτηρία της Πατρίδας.
Ας είναι αιωνία η Μνήμη των Αγωνιστών και ας γίνει η θυσία τους η έμπνευση μας και οδηγός για το αύριο''.
Το Ιστορικό
Η μάχη της Παύλιανης υπήρξε μια από τις πιο εντυπωσιακές μάχες της Ελληνικής αντιστασιακής εποποιίας.
Υπήρξε η κορυφαία αναμέτρηση των μαχητών του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ του Συγκροτήματος Κεντρικής και Ανατολικής Στερεάς Ελλάδας (Ρούμελης) με μια δύναμη χιλιάδων Ιταλών στρατιωτών, οι όποιοι ενεργούσαν την πρώτη μεγάλη εκκαθαριστική τους επιχείρηση προς την περιοχή της Ελεύθερης Ελλάδος.
Τις ημέρες εκείνες τεράστιες εχθρικές δυνάμεις, κυρίως Ιταλικές, επρόκειτο να εξαπολυθούν σε μια λυσσαλέα έφοδο, σε όλη τη χωρά, σε όλα τα ορεινά συγκροτήματα.
Τότε στα ηγετικά κλιμάκια του ΕΑΜ - ΕΛΑΣ, πρυτάνευσε η ιδέα να αποσύρουν τα τμήματα τους από τις προωθημένες περιοχές δράσεως και να τα εγκαταστήσουν σε κεντρικές ορεινές θέσεις, για να αντιμετωπίσουν τις μεγάλες εκκαθαριστικές επιχειρήσεις.
Για την Κεντρική – Ανατολική Ρούμελη το αρχηγείο τους εγκαταστάθηκε στην Ορεινή Παρνασσίδα, αφού υπήρχαν πληροφορίες ότι η περιοχή Παρνασσίδας -Παύλιανης είχε στρατηγική σημασία για τους Ιταλούς σε σχέση με τις περαιτέρω εξελίξεις.
Έτσι το σχέδιο αντιμετώπισης και αναχαίτισης των Ιταλών οργανώθηκε στην Παύλιανη.
Η μαχητική ομάδα της Παύλιανης αποτελούνταν από 60 άντρες και ενισχύθηκαν και με άντρες του εφεδρικού ΕΛΑΣ από το Κουμαρίτσι και το Γαρδίκι και έφθασαν τους 200 άντρες περίπου.
Ο Καλλίας (ανθυπολοχαγός Χαρ.Μώκος) και Παναγιώτης Τζιβάρας – Δήμος, αποτελούσαν το αρχηγείο της επιχείρησης.
Στις 3 Ιουνίου 1943 λίγο πριν το μεσημέρι o Καλλίας και η ομάδα των Παλιόσπιτων είχαν έρθει στα χέρια με τους Ιταλούς, ενώ αναμένονταν οι συντεταγμένες δυνάμεις από το Μαυρολιθάρι. Δίπλα στους μαχητές, συμπαραστέκεται σύσσωμο το χωριό.
Οι άντρες που συμμετείχαν στην επιχείρηση πάλευαν και ώσπου να νυχτώσει η Ιταλική φάλαγγα ήταν εντελώς διασκορπισμένη και αποδεκατισμένη.
Τελικά οι ιταλικές δυνάμεις αποκρούστηκαν και εγκατέλειψαν την περιοχή μετά από την νέα μάχη, ανάλογη προς εκείνη της Παύλιανης που θα λάβαινε χώρο αργότερα στην περιοχή της Καλοσκοπής.
Η προσπάθεια τους να εκμηδενίσουν τις αντάρτικες δυνάμεις είχε αποτύχει ολοκληρωτικά, ενώ η εκστρατεία αυτή τους είχε στοιχίσει σοβαρότατες απώλειες.
Οι απώλειες της Ελληνικής ανταρτικής δύναμης ήταν:
Σειρίνος Σκούφος από την Ιτέα Παρνασσίδας
Σπύρος Αρβανίτης από την Μαριολάτα
Ηλίας Παπαδόπουλος από την Παύλιανη
Δημήτρης Ανδρατσούλας από το Μαυρολιθαρι
Βασίλης Δρόγες από την Αθήνα
Δημήτρης Κ. Κατσαρός από την Παύλιανη
και ο πρόεδρος της Οίτης Ευθύμιος Ευσταθίου, ο οποίος με αυτοθυσία, αρνήθηκε να δώσει πληροφορίες στους Ιταλούς για το τι συνέβαινε στην περιοχή της Παύλιανης, καλύπτοντας έτσι τους αγωνιστές.
