Αντιβιοτικά : Ορθολογική χρήση ή κατάχρηση και κακή χρήση
Σύμφωνα με τελευταία ανακοίνωση του κέντρου ελέγχου λοιμώξεων (ΚΕΕΛΠΝΟ) 14 άτομα έχουν χάσει αυτόν τον χειμώνα την ζωή τους από επιπλοκές γρίπης. Οι 12 από αυτούς τους θανάτους αφορούσαν ασθενείς που νοσηλεύτηκαν σε μονάδες εντατικής θεραπείας. Μολονότι ανήκαν οι 13 στους 14 σε ομάδα υψηλού κινδύνου μόνον οι 3 είχαν εμβολιασθεί. Η δραστηριότητα της γρίπης είναι και θα παραμείνει αυξημένη τις προσεχείς εβδομάδες.
Υπάρχουν τεκμηριωμένες επιφυλάξεις ότι οι νοσηλευόμενοι στην ΜΕΘ θα είχαν σώσει την ζωή τους εάν η χρήση των αντιβιοτικών στην Ελλάδα γινόταν κανονικά και δεν οδηγούσαν στην ανάπτυξη πολυανθεκτικών νοσοκομειακών μικροβίων. Η υπερβολική κατανάλωση αντιβιοτικών εκπαιδεύει τους παθογόνους μικροοργανισμούς να επιβιώνουν και σιγά σιγά να καθίσταται δύσκολη ή αδύνατη η αντιμετώπισή τους. Η χρήση των αντιβιοτικών είναι πολύτιμη, αν γίνεται σωστά, δηλαδή με τα κατάλληλα επιλεγμένα φάρμακα, στην κατάλληλη δόση, με την πρέπουσα οδό χορήγησης και για το αναγκαίο χρονικό διάστημα χορήγησης. Στην αντίθετη περίπτωση μπορούν να προκύψουν προβλήματα όπως αλλεργικές αντιδράσεις και προπάντων ανάπτυξη ανθεκτικών στελεχών και μυκήτων που ακυρώνουν κάθε όφελος.
Λαμβάνετε αντιβιοτικά ακριβώς όπως ορίζει η συνταγή του γιατρού, σε ποσότητα δόσης και διάρκεια αγωγής. Δεν σταματάμε το φάρμακο όταν αισθανόμαστε καλύτερα. Η μικρότερη διάρκεια αγωγής σημαίνει ότι δεν εξοντώνονται όλα τα βακτηρίδια αλλά μόνο τα πιο ευάλωτα. Η ανεπαρκής δόση, η ανεπαρκής χρονική διάρκεια και η μη ορθή συχνότητα λήψης φαρμάκου οδηγούν στην ανάπτυξη ανθεκτικών μικροβίων.
Στην Ελλάδα έχουμε 15% ανάπτυξη νοσοκομειακών λοιμώξεων με θνησιμότητα 30% και στην Ευρώπη οι αντίστοιχοι αριθμοί είναι 5% και 15%, λόγω πολυανθεκτικότητας μικροβίων όπως το acinetobacter, pseudomonas, klembsiella.
Η μικροβιακή αντοχή και η εμφάνιση πολυανθεκτικών μικροοργανισμών βαίνει συνεχώς αυξανόμενη και η Ελλάδα εμφανίζεται στις πρώτες θέσεις κατανάλωσης αντιβιοτικών. Γίνεται για λάθος λόγους όπως για κάποιο κρυολόγημα – βήχα – πονόλαιμο. Υπάρχουν περισσότερα από 250 είδη ιών που προκαλούν τώρα τον χειμώνα βήχα, συνάχι, δακρύρροια, πονόλαιμο και χαμηλό πυρετό. Δεν χρειάζονται αντιβιοτικά, αυτοθεραπεύονται. Θέλουν ανάπαυση, καλή διατροφή, καλή ενυδάτωση και αντιφλεγμονώδη για γαργάρες και από του στόματος για λίγες ημέρες.
Στην χώρα μας έχουν γίνει πολλές προσπάθειες από πολλούς φορείς για την διάδοση και υλοποίηση της σωστής γνώσης στη χρήση των αντιβιοτικών.
Ο γιατρός πριν τη συνταγογράφιση αντιβιοτικών πρέπει να είναι βέβαιος ότι υπάρχει ισχυρή πιθανότητα μικροβιακής λοίμωξης και πρέπει να γνωρίζει τους συνήθεις αιτιολογικούς παράγοντες της νόσου. Πρέπει επίσης να μην παραβλέπει την ηλικία, συνυπάρχουσες παθήσεις, πρόσφατη λήψη αντιβιοτικών, συγχορηγούμενα φάρμακα, νοητικό επίπεδο και βάρος σώματος ασθενούς. Στόχος μας η εκρίζωση του μικροοργανισμού με ελαχιστοποίηση της πιθανότητας ανάπτυξης αντοχής, γι αυτό θα πρέπει να υπολογίζουμε την κατάλληλη δόση.
Εσείς οι ασθενείς και προπάντων οι συγγενείς σας μην παίρνετε από μόνοι σας αντιβιοτικά και μην πιέζετε γιατρούς και φαρμακοποιούς για την χορήγησή τους. Ότι πιο κατάλληλο για τον ευατό σας δεν είναι τα αντιβιοτικά που περίσσεψαν από τον συγγενή η τον γείτονά σας.
Η ανάπτυξη αντιβιοτικών λόγω βραχυχρονίου χρήσης δεν είναι κερδοφόρα ιστορία για την φαρμακοβιομηχανία και ως εκ τούτου νέα, φθηνά, αποτελεσματικά αντιβιοτικά δεν θα υπάρξουν σύντομα εν αφθονία. Ας φροντίσουμε όλοι να μην αχρηστευτούν τα υπάρχοντα.
Λαμία 20/01/02017
Με εκτίμηση
ΚΩΣΤΑΣ ΧΑΝΤΖΗΣ
Ιατρός Ω.Ρ. Λαρυγγολόγος
