H ΠΑΙΔΕΙΑ ΩΣ ΣΥΣΤΗΜΑ ΑΝΑΦΟΡΑΣ ΚΑΙ ΕΚΚΙΝΗΣΗΣ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ο άνθρωπος γεννήθηκε ελεύθερος για να δημιουργεί, να αναπτύσσει και να αναπτύσσεται πνευματικά, γνωστικά, κοινωνικά, πολιτικά, ηθικά, συναισθηματικά.
Ο απώτερος σκοπός είναι φυσικά μία ποιότητα ζωής άρρηκτα συνδεδεμένη με μία παιδεία που να αναδεικνύει τη συνολική προσωπικότητα του ατόμου.
Ωστόσο, η απουσία παιδείας σε συνδυασμό με την έλλειψη ιδανικών αναγκάζουν το άτομο να χάσει ένα σημαντικό κομμάτι του εαυτού του οδηγώντας το στην αδράνεια και στην πνευματική απομόνωση.
Τότε, η παιδεία αποτελεί μονόδρομο για τη σωτηρία του.
Για τον άνθρωπο μετά την αγωγή και την εκπαίδευση σπουδαίο αγαθό αποτελεί η παιδεία, η ιστορία της οποίας σηματοδοτείται απ’ τον 6ο και 5ο αιώνα π.X. της Κλασικής Ελλάδας μαρτυρώντας την τεράστια συμβολή της.
Ενδεικτικό παράδειγμα που ενισχύει την παραπάνω άποψη η απολογία του Σωκράτη στο δικαστήριο με τη δήλωση ότι δίδαξε με πίστη και αφοσίωση τους νέους της Αθήνας αναδεικνύοντας την παιδεία ως το μέγιστο αγαθό για τους ανθρώπους.
Που όμως εντοπίζεται η παιδεία; το ανώτερο αυτό πνευματικό αγαθό ανθίζει μέσα απ’  την “αγκαλιά” και τις αξίες – στάση ζωής της οικογένειας θέτοντας γερά θεμέλια για τη μετέπειτα εξέλιξή του.
Οι προσλαμβάνουσες απ’ την οικογένεια είναι κυρίως ο σεβασμός απέναντι στον ίδιο τον άνθρωπο, τη ζωή, τη φύση, την αγάπη για την πατρίδα, τα ήθη, τα έθιμα…
Αυτή η προσπάθεια ενισχύεται κατά ένα μεγάλο βαθμό απ’ το σχολείο που ολοκληρώνει οράματα και στόχους, καλλιεργεί υψηλά ιδανικά με τη διάχυση γνώσεων και εμπειριών όπως για παράδειγμα την προώθηση της σκέψης, της κρίσης, του προβληματισμού, της αμφισβήτησης, της σημασίας του βιβλίου της αισθητικής του ωραίου(μέσα από μία ταινία, ένα τραγούδι, ένα έργο τέχνης)...
Επίσης, μαθαίνει να εκτιμάει το διάλογο, τη συνεργασία, την άμιλλα, την τήρηση των κανόνων αφού το σχολικό περιβάλλον αποτελεί μια μικρογραφία της κοινωνίας.
Συνεπώς προσανατολίζεται ορθά όχι μόνο πνευματικά αλλά διαπαιδαγωγείται κοινωνικά, πολιτικά, ηθικά.
Κάνοντας μία απόπειρα προκειμένου να ορίσω την έννοια της παιδείας θα την προσδιόριζα ως μία ανώτερη ιδεατή κατάσταση που μπορεί να φθάσει ο ανθρώπινος νους σε γνωστικό, επιστημονικό, πολιτισμικό, ηθικό επίπεδο κυρίως όμως τρόπου σκέψης μέσω των οποίων συντελέστηκε.  
Ειδικότερα,  η  βαθύτερη γνώση σε συνδυασμό με την ορθή λογική που εκφράζονται μέσα απ’ το χώρο της επιστήμης, των γραμμάτων, της τέχνης διαμορφώνουν χαρακτήρα με άποψη και ποιότητα, καλλιεργούν ευαισθησίες, αξίες και πρότυπα ουτοσώστε το άτομο να αποκτήσει μία σφαιρική και υπεύθυνη προσέγγιση των πραγμάτων.
Με άλλα λόγια, η έκφανση της παιδείας δεν έχει εγκεφαλικό χαρακτήρα και ούτε στοχεύει στην πολυγνωσία αλλά αντανακλά μία ενεργή και ταυτόχρονα εκλεπτυσμένη στάση ζωής που συνεπάγεται την εξοικείωση με τη γλώσσα και τον πολιτισμό.
Επομένως, πνευματικά καλλιεργημένος ο άνθρωπος, είναι σε θέση να κυβερνήσει τα θέλω του εαυτού του, τιθασσεύοντας τα πάθη, τον ατομοκεντρισμό και το φανατισμό του.
Μέσω της παιδείας ο άνθρωπος γαλουχείται μέσα στο πλαίσιο υψηλών ηθικών αρχών με αποτέλεσμα να ενισχύεται η βούλησή του και να οδηγείται προς ηθική δράση.
Αυτό σημαίνει πως δύναται να αγωνιστεί για τη διασφάλιση των κοινωνικών αρετών όπως της αλήθειας, της δικαιοσύνης,  της ελευθερίας συντελώντας στην ειρηνική διαβίωση με τους συνανθρώπους του.
Υπ’ αυτές τις συνθήκες, γίνεται άξιος να ζήσει το ιδανικό πολίτευμα της δημοκρατίας μέσα στο οποίο ελεύθερα μπορεί και εκφράζεται.
Κατά συνέπεια επιτυγχάνεται ο ουσιαστικότερος εξανθρωπισμός του ανθρώπου.  

ΧΡΗΣΤΟΣ ΑΛΕΞ. ΑΡΓΥΡΙΟΥ
ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΟΣ