Καθημερινή Αδέσμευτη Εφημερίδα

Από κρίση σε κρίση! (Άρθρο του Χρήστου Αλεξανδρή)

Η ενεργειακή κρίση εκτοξεύει το “καύσιμο” της οικονομίας στα ύψη, ενώ η ανάγκη ενίσχυσης της ανταγωνιστικότητάς της επιβάλλει τη μείωση του κόστους. Η αύξηση της τιμής του ρεύματος φουσκώνει τους λογαριασμούς επιχειρήσεων και νοικοκυριών, καθιστώντας ακόμη πιο δύσκολη την επιβίωση μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων και πλήττοντας περισσότερο τα ευάλωτα νοικοκυριά.  

Η ενεργειακή κρίση επόμενο ήταν να ανεβάσει και το θερμόμετρο της πολιτικής αντιπαράθεσης μέσα και έξω από τη Βουλή. Τα κόμματα της αντιπολίτευσης καταγγέλλουν την οικονομική πολιτική της κυβέρνησης για αναλγησία και η κυβέρνηση από την πλευρά της απαντά με τις συνήθεις δικαιολογίες. Έχουμε διεθνή ενεργειακή κρίση και εισαγόμενη ακρίβεια. Στην Ελλάδα για όλα τα θέματα υπάρχει πάντα μια εύκολη απάντηση. Για όλα φταίνε οι ξένοι. Για τα μνημόνια έφταιγε η Γερμανία. Για την ενεργειακή κρίση φταίει η Ρωσία και το Ουκρανικό ζήτημα.

Να συμφωνησουμε οτι για την ενεργειακή κρίση δεν υπάρχουν εύκολες και απλοϊκές λύσεις. Το πρόβλημα είναι πολύ πιο σύνθετο απ’ ότι το περιγράφουν οι αντιπολιτευόμενοι στην κριτική που κάνουν στην κυβέρνηση.

Ως εκ τούτου δεν υπάρχουν μαγικές λύσεις για την ανακούφιση επιχειρήσεων και νοικοκυριών. Οι απαντήσεις όμως στα σύνθετα προβλήματα της οικονομίας, εξαρτώνται από την δυνατότητα κάθε οικονομίας να στηρίξει τις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά. Επομένως η κρίση μπορεί να είναι εισαγόμενη, όπως αρέσκονται να λένε τα κυβερνητικά στελέχη στις δημόσιες συζητήσεις, ωστόσο κάθε χώρα αντιμετωπίζει την κρίση με το δικό της τρόπο. Δεν πλήττονται όλοι το ίδιο.

Δεν είναι τυχαίο, άλλωστε, ότι στον κατάλογο των χωρών με τις πιο ακριβές χώρες στις τιμές της ενέργειας, η Ελλάδα καταρρίπτει το ένα ρεκόρ μετά το άλλο. Είναι λογικό οι πιο πλούσιες οικονομίες να διαθέτουν μεγαλύτερη ευελιξία στην στήριξη των επιχειρήσεών τους και των νοικοκυριών. Οι χώρες με υψηλό χρέος και ελλείμματα να εχουν περιορισμένες επιλογές και δυνατότητες.
Από τη δυνατότητα όμως μιας οικονομίας να παρεμβαίνει αποφασιστικά στις κρίσεις, φαίνονται και οι μεταρρυθμίσεις που έχουν γίνει για να ενισχυθεί η οικονομία. Και δυστυχώς στην Ελλάδα τέτοιες μεταρρυθμίσεις δεν έγιναν παρά το γεγονός ότι είχαμε την ευκαιρία να το κάνουμε τα προηγούμενα χρόνια της οικονομικής κρίσης και των μνημονίων.

Θα το πούμε διαφορετικά. Ρωτάνε οι δημοσιογράφοι τους υπουργούς της κυβέρνησης: Γιατί δεν μειώνετε τον ειδικό φόρο κατανάλωσης στα καύσιμα και τον ΦΠΑ στα τρόφιμα, αφού άλλες χώρες το κάνουν ; Την απάντηση στο ερώτημα αυτό την έχει δώσει πριν χρόνια η Κριστίν Λαγκάρντ, σε μια συνέντευξή της για το ελληνικό οικονομικό πρόβλημα.

Αν θέλετε να βοηθήσετε, είχε πεί, την οικονομία μειώστε τα χρήματα που δίνετε για συντάξεις. Θα θυμούνται οι αναγνώστες τις ομηρικές μάχες των μνημονιακών κυβερνήσεων με την Τρόικα για τη μείωση των δαπανών προκειμένου να στηριχθεί η ελληνική οικονομία με τη μείωση της φορολογίας.

Αυτό που θέλουμε να πούμε είναι ότι σε μια οικονομία που πάσχει από υψηλό χρέος και ελλείμματα και την ίδια ώρα το κράτος συντηρεί από χρήματα του κρατικού προϋπολογισμού ένα πανάκριβο ασφαλιστικό και συνταξιοδοτικό σύστημα και διατηρώντας ταυτόχρονα έναν πολυδάπανο κρατικό μηχανισμό με ένα σωρό άχρηστους οργανισμούς και υπηρεσίες, ειναι αδύνατον να μπορέσει να στηρίξει επαρκώς και όσο χρειάζεται την παραγωγική οικονομία και τα ευάλωτα νοικοκυριά σε εποχές μεγάλης ενεργειακής κρίσης και υψηλού πληθωρισμού. Ένα τέτοιο σπάταλο και πολυδάπανο κράτος σε εποχές κρίσης δεν μπορεί να τα κάνει όλα.

Δυστυχώς δεν φρόντισαν οι πολιτικοί και οι κυβερνήσεις στην Ελλάδα να φτιάξουν ένα αποτελεσματικό κράτος. Το μόνο που ήξεραν να κάνουν καλά ήταν να μοιράζουν λεφτά χωρίς να ενδιαφέρονται να στηρίξουν μια παραγωγική και ανταγωνιστική οικονομία. Σήμερα οι κρίσεις διαδέχονται η μία την άλλη, δεν ξέρω για πόσο διάστημα το ελληνικό κράτος θα έχει την οικονομική ευχέρεια να στηρίζει με επιδοτήσεις τις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά. Βλέποντας το χρέος να αυξάνεται συνεχώς δεν μπορεί να είμαστε αισιόδοξοι.


Χρήστος Αλεξανδρής

 

    

 

Απόψεις

Το ταξίδι στον  Νομό Έβρου είχε και δυσάρεστα απρόοπτα. Συνάντησα στην Ορεστιάδα τον ιντερνετικό μου φίλο Χρήστο. Η χαρά μεγάλη και από τις δύο πλευρές, μέχρι την...