Οι Σαρακατσαναίοι της Φθιώτιδος
Γράφει o
Γεώργιος Καλλιώρας
Απόστρατος Αξιωματικός Π.Ν.
Συγγραφέας, Ερευνητής
Στην παρακάτω έρευνα γίνονται προσπάθειες να καταγραφούν όσο το δυνατών περισσότερες σαρακατσαναίηκες οικογένειες της Φθιώτιδας.
Ως γνωστών οι Σαρακατσαναίοι στο τέλος του ονόματος πρόσθεταν το -αιοι από την μία να δείχνουν ότι η οικογένεια τους αποτελούταν από πολλά άτομα αλλά από την άλλη για να δείχνουν την καταγωγή τους π.χ. Σαρακατσαναίοι - Καλλιωραίοι- Καλλαίοι κλπ.
Στην παρακάτω έρευνα καταγράφονται 207 σαρακατσαναίηκα ονόματα της Φθιώτιδος, άγνωστο πόσες οικογένειες απαρτίζουν οι παρακάτω συναφίτες μας. Κάποιες από τις παρακάτω οικογένειες έχουν προέλθει από κάποιες άλλες σαρακατσαναίηκες που στο πέρασμα του χρόνου για κάποιους λόγους άλλαξαν τα όνομα τους. Π.χ Οι Ψαρογιωργαίοι προέρχονται από την οικογένεια των Αργυραίων. Κάποτε ο Καραϊσκάκης προσπάθησε να πέραση ένα ποτάμι αλλά αυτό είχε πολύ νερό και ο καπετάνιος φοβήθηκε μην τον παρασύρει το ρεύμα. Τότε πετάχτηκε ο Γιώργος Αργύρης που ήταν άντρας ψηλός και δυνατός και του λέει.
-Μην φοβάσαι καπετάνιο ,θα σε περάσω εγώ απέναντι.
Έβαλε τον Καραϊσκάκη στην πλάτη του και τον πέρασε απέναντι. Αφού έφτασαν στην άλλη όχθη γυρίζει ο Καραϊσκάκης και του λέει.
-Γεια σου ρε Γιώργο π' τσαρά. Ο Γιώργος Αργύρης από εκείνη την ημέρα έγινε Π' τσαρογιώργος και αργότερα Ψαρογιώργος. (Γιάννης Μποτός Οι Σαρακατσαναίοι).
Οι Κουτσουμπαίοι και οι Γκουτζουναίοι έχουν την ίδια ένια τα ονόματα τους. Κουτσούμπας στα Βλάχικα σημαίνει στρόγγυλη κορυφή από δέντρο κατ' επέκταση στον άνθρωπο σημαίνει στρογγυλοκέφαλος. Γκουτζούνης στα τούρκικα σημαίνει στρογγυλοκέφαλος.
Τα σαρακατσάνικα ονόματα της Φθιώτιδος είναι τα παρακάτω.
Αγραφιώτη, Αδάμ, Ακριβού, Αλαφροπάτη, Αλεξάκη, Αλογάρη, Αμπλιανίτη, Ανάστου, Αραπαντζάκου, Αραπογιάννη, Αργύρη, Βελαώρα, Βελέντζα, Γαλάνη, Γαλανού, Γεωργούση, Γιαταγάνα, Γίτσα, Γκαρέλη, Γκαρίλα, Γκατζούνη, Γκάτσου, Γκουτζούνη, Γουλοδήμου, Γούπιου, Γουρούνα, Γούσια, Γραμματίκα, Γριάγγελου, Γρίνια, Γρούνα, Γώγγου, Γώγουλου, Δόση, Επισκόπου, Ζάκα, Ζακούλα, Ζαρογιάννη, Ζέρβα, Ζήκα, Ζήσιμου, Ζιάκκα, Ζυγογιάννη, Ζυγοκώστα, Ζυγομήτρου, Ζωγάκη , Θελούρα, Θυμιογιώργου, Καζανή, Καλαμπαλίκη, Καλέ, Κάλλου, Καλλιώρα, Καλιώρα, Καλύβα, Καλοδήμου, Καναπίτσα, Καπετανάκου, Καπούλα, Καραβαγγελη, Καραγιάννη, Καραϊσκου, Καρακικέ, Καραμπά, Καρανάσου, Καραναστάση, Καραπετσάκου, Καραχρίστου, Καρκατσέλου, Κατσαβριά, Κατσαρού, Κατσίκα, Κατσούλα, Κεφάλα, Κιαμούρη, Κλεφτογγιάννη, Κολοβού, Κοντογιώργου, Κοντοπάνου, Κόρκου, Κοτσαμάνη, Κοτσανή, Κοτσιρού, Κουκουφίκη, Κουνούκλα, Κουτή, Κούτρα, Κουτσή, Κουτσοκέρα , Κουτσούμπα, Κουτσουρού, Κυρατζή, Κυροδήμου, Κωστή, Κωστούλα, Λέντα, Λιάγκα, Λιάλιου, Λιανού, Λιοντάρη, Μαγγίνα, Μακρή, Μακρυγιάννη, Μαλαμούλη, Μαμαλή, Μαμούρη, Μαργώνη, Μάρκου, Μίχου, Μυρισιώτης, Μλούνα, Μόσχου, Μουλαρά, Μουστάκα, Μπάκα, Μπακογιάνη, Μπανάκα, Μπαχλαβά, Μπεζάκη, Μπεζάτη, Μπεζάτση, Μπεζίρη, Μπέη, Μπελτεγρή, Μπέσσα, Μπεσύρη, Μπίκου, Μπλέντζα, Μπούρχα, Ντελλή, Ντέσκου, Ντζίμα, Ξηρογιάννη, Παλιούρα, Παλιαλέξη, Παλιογιάννη, Παναγή, Πανόπουλου, Πανουργιά, Παντζά-τζιά, Παταριά, Πατσαούρα, Πεινασμένου, Πεπονά, Πιτσοθανάση, Πλιάτσικα, Πολύζου, Ποντίκα, Πουρνάρα , Ρουμελιώτη, Σακκά, Καλογιάννη, Σάλτα, Σαρακιού, Σειστή, Σιούτας, Θρακιώτη, Καραγκούνη, Σκάρα, Πατζούρι, Σουβλερή, Σπαθάτα, Σπάθη, Σταθούλα, Σπανός, Σταφυλή, Στεργίου, Στριφτάρη, Συγκούνη, Σφυρή, Σχοινά, Τασούλα, Τεμπέλη, Τζήνη, Τζιτσιλιώτη, Τζοάνα, Τιμπαλέξη, Τραχανά, Τσάκα, Τσάκαλου, Τσακανίκα, Τσαλάγκα, Τσαμαδιά, Τσαμπίρα, Τσαπρούνη, Τσάρα, Τσαχρίστα, Τσεκούρα, Τσιγαρίδα, Τσιπρούνη, Τσιτσιλώνη, Τσιώπα, Τσόντζορας, Τσόρα, Τσούτσου, Φαρφάλα, Φάσσα, Φορτάτου, Φυτιλή, Χαλβαντζή, Χαντζή, Χαραυγιά, Χαρίση, Χορταριά, Χριστοδούλου, Ψαλίδα, Ψαρογιώργου.
Πιστεύω ότι αξίζει να αναφέρω κάτι που μου έκανε εντύπωση στην παρούσα έρευνα. Τα περισσότερα σαρακατσαναίηκα ονόματα τα εντόπισα στο γενεαλογικό δέντρο των Καλλιωραίων. Η έρευνα περιέχει 207 ονόματα, τα 132 τα βρήκα στο γενεαλογικό μου δέντρο. Γιαυτό πιστεύω ότι είναι επιτακτική ανάγκη να ξεκινήσει η ηλεκτρονική καταγραφή των γενεαλογικών δέντρων όλων των Σαρακατσαναίων.
Τα παραπάνω Σαρακατσάνικα ονόματα είναι αυτά είναι αυτά που εντόπισα στις έρευνες μου. Αν υπάρχουν κάποιοι συναφίτες της Φθιώτιδος που δεν βρίσκουν το όνομα τους στον παραπάνω κατάλογο ζήτω την κατανόηση τους.
Καλλιώρας Γεώργιος
Απόστρατος Αξιωματικός Π.Ν.
Συγγραφέας, Ερευνητής.