Ονοματοθεσία, οδωνυμία της Πόλης της Λαμίας
Γράφει o
Γεώργιος Καλλιώρας
Απόστρατος Αξιωματικός Π.Ν.
Συγγραφέας, Ερευνητής
Παρατηρώντας την οδωνυμία της πόλης της Λαμίας θα δούμε ότι επικρατεί ένα ονοματολογικό χάος. Οι περισσότεροι οδοί δεν έχουν καμία σχέση μεταξύ τους, ούτε με τις πλατείες που εφάπτονται αλλά ούτε και με τις κεντρικές λεωφόρους που οδηγούν έξω από την πόλη.
Λογικά η οδωνυμία της πόλης μας θα πρέπει να έχει άμεση σχέση με την κουλτούρα της, την ιστορία της χώρας μας, την τοπική της ιστορία, την θρησκεία της, την μορφολογία του εδάφους, την χλωρίδα, την πανίδα και πολλά άλλα.
Για να γίνω πιο σαφής θα αναφερθώ σε μερικά παραδείγματα.
Πλατεία Διάκου: Όπως γνωρίζουμε η συγκεκριμένη πλατεία πήρε το όνομα της από τον Οπλαρχηγό και μάρτυρα της επανάστασης του 21 Αθανάσιο Διάκο. Λογικά όλοι οι οδοί που είναι γύρω από την συγκεκριμένη πλατεία θα έπρεπε να φέρουν ονόματα που έχουν σχέση με τον ήρωα.
Αθανάσιου Μασσαβέτα, Αρτοτήνας, Μουσονίτσας, Αλαμάνας, Δυοβουνιώτη, Πανουργιά κλπ.
Εκτιμώ ότι η κεντρική πλατεία της Λαμίας θα πρέπει να ονομάζονταν πλατεία Μαλιαίων η Λαμιέων προς τιμή των αρχαίων προγόνων μας που είχαν σαν πρωτεύουσα τους την Λαμία. Αν ήταν έτσι τότε οι γύρω οδοί θα πρέπει να έφεραν ονόματα που θα έχουν σχέση με την αρχαία Λαμία. Όπως Τραχίνας, Αντίκυρας, Κολάκειας, Φαλάρων Εχίνου, Ίρους, Άλους , Αλόπης κλπ. Επίσης αν η πλατεία Ελευθερίας ονομάζονταν πλατεία Αινιάνων όλοι οι γύρω δρόμου θα πρέπει να είχαν σχέση με την πρωτεύουσα των Αινιάνων την αρχαία Υπάτη. Η οδός που θα ένωνε τις δυο πλατείες θα πρέπει να ονομάζονταν οδός Σπερχειού διότι είναι αυτό που ενώνει τις δυο πόλεις. Οι οδοί που θα εφάπτονταν με την οδό Σπερχειού θα πρέπει να είχαν σχέση με την χλωρίδα την πανίδα και τα χωριά από τα οποία περνά ο Σπερχειός ποταμός.
Να αναφέρουμε ακόμη ένα παράδειγμα που έχει σχέση την θρησκευτική παράδοση. Ας αναφερθούμε στην πλατεία Αγίου Αθανάσιου στα Γαλαναίικα. Λογικά όλοι οι γύρω οδοί θα πρέπει να έχουν άμεση σχέση με τον Άγιο Αθανάσιο. Όπως 'Α οικουμενικής συνόδου, Πατριάρχου Αλεξανδρείας, Πατριάρχου Αλεξάνδρου, Νίκαιας κλπ. Οι κάτοικοι που διαμένουν δίπλα στις πλατειές και στις οδούς που αναφέρονται στη θρησκεία με την βοήθεια της εκκλησίας θα μπορούσαμε να δώσουμε μια διαφορετική θρησκευτική κουλτούρα στις συνοικίες τους.
Επίσης θα μπορούσαμε σε κάθε συνοικία η σε κάθε τετράγωνο να δώσουμε μια διαφορετική υπόσταση που η κάθε μια από αυτές να είναι αντικείμενο ερευνάς μελέτης και πολιτιστικής αξιοποίησης σύμφωνα πάντα με τη οδωνυμία της .
Πχ ένα οικοδομικό τετράγωνο θα μπορούσε να αφιερωθεί οδωνυμικά στα καλλωπιστικά δέντρα και τους θάμνους που φύονται στην Ελλάδα η στην περιοχή μας. Ένα άλλο οικοδομικό τετράγωνο θα μπορούσε οδωνυμικα να αφιερωθεί στους επιφανείς κατοίκους της πόλης μας, στους αρχαίους φιλοσόφους, ποιητές , αγωνιστές κλπ. Οι μαθητές και οι κάτοικοι των περιοχών θα μπορούσαν να αναλάβουν να διαμορφώσουν την γειτονιά τους σύμφωνα με την οδωνυμία τους. Όλα τα παραπάνω θα μπορούσαν να είναι μια πολύ καλή εργασία για τα σχολεία ,γυμνάσια και λύκεια της πόλης μας.
Έτσι και σύμφωνα με την σωστή οδονομία θα μπορούν οι κάτοικοι της πόλης αλλά ειδικά οι νέοι μας να αποκτήσουν:
· Βασικές γνώσεις για τη τοπική ιστορία και να συνδέουν τις γνώσεις τις τοπικής ιστορίας με τις γνώσεις της γενικής ιστορίας και να βλέπουν την ιστορία από διαφορετικές οπτικές γωνίες
· Να αναπτύξουν οι μαθητές μέσω της οδωνυμίας ενδιαφέρον για τον τόπο τους
· Να συναντούν κάθε ημέρα μέσω της οδωνυμίας σπουδαίες προσωπικότητες και να τις αντιλαμβάνονται σαν αντικείμενο θαυμασμού και έρευνας .
· Να μυηθούν στη σωστή μεθοδολογία της έρευνας και παράγωγης ,ιστορικής γνώσης, αναπτύσσοντας την κριτική τους ικανότητα κατά την επιλογή , σύνθεση και αξιολόγηση των πληροφοριών .
· Να εμπεδώσουν βιωματικά την έννοια του ιστορικού χώρου και χρόνου .
· Να συνειδητοποιήσουν την δυνατότητα κατανόησης του παρόντος μέσα από την γνώση του παρελθόντος
· Να αξιολογήσουν τα συμπεράσματα τους σχετικά με τα οδωνυμικά ανάγοντας τα σε εθνικό επίπεδο
· Να αναπτύξουν δημιουργική σκέψη και φαντασία κατά την διάρκεια της εμπλοκής τους σε ποικίλες μορφές αυτοέκφρασης
· Να αλλάξει η ματιά τους και ο τρόπος σκέψης τους για την πόλη τους ανακαλύπτοντας το παρελθόν της που θα τους κάνει να σέβονται περισσότερο το περιβάλλον που ζουν.
· Να ενισχύσουν την συμμετοχή και την υπευθυνότητα τους στην διαδικασία της μάθησης και να μάθουν να συνεργάζονται σε ομάδες εργασίας .
· Να αποκτήσουν οι μαθητές δεξιότητες και στάσεις που αφορούν την εξοικείωση τους με την χρήση πηγών της ιστορίας του τόπου τους
· Να αναπτύξουν δεξιότητες χαρτογράφησης και σχεδιασμού .
· Να χρησιμοποιούν τον Η/Υ για εκπαιδευτικούς λόγους.
Όλα τα παραπάνω είναι πολύ δύσκολα να ολοκληρωθούν για να ολοκληρωθούν χρειάζονται χρόνια. Είναι δύσκολα διότι στην αλλαγή οδονυμιών εμπλέκονται ταχυδρομεία, τράπεζες, αστυνομία, στρατός, εφορία, υπουργία κλπ. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι δεν γίνονται και κάποιος κάποια στιγμή πρέπει να κάνει την αρχή.