ΕΠΑΝΕΚΚΙΝΗΣΗ ΤΩΡΑ ΣΤΟΥΣ ΔΗΜΟΥΣ

• Ρόδος: Συνεχίζονται για δεύτερη ημέρα σήμερα οι εργασίες του Συνεδρίου της ΚΕΔΕ, παρουσία της Προέδρου της Δημοκρατίας Κατερίνας Σακελλαροπούλου, Υπουργών, Πολιτικών Αρχηγών και εκπρόσωπων κομμάτων

Του απεσταλμένου μας, Χρήστου Αλεξανδρή

“Η ώρα για την επανεκκίνηση της Αυτοδιοίκησης έχει έρθει”. Το μήνυμα αυτό στέλνουν οι Δήμαρχοι της χώρας που συμμετέχουν στο ετήσιο συνέδριο της ΚΕΔΕ. Η αυτοδιοίκηση καλείται να αναπροσαρμόσει και να αναβαθμίσει τον ρόλο της μπροστά στο νέο θεσμικό πλαίσιο, αλλά και τις προκλήσεις της νέας εποχής ηταν το βασικό συμπερασμα των εργασιών της πρώτης ημέρας του συνεδρίου.

Την έναρξη των εργασιών του Συνεδρίου της ΚΕΔΕ κήρυξε από τη Ρόδο η Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου.

Κατά τον χαιρετισμό της, η Πρόεδρος της Δημοκρατίας τόνισε ότι η Αυτοδιοίκηση είναι θεμελιώδης θεσμός κατοχυρωμένος από το Σύνταγμα με τεκμήριο αρμοδιότητας για τη διοίκηση των τοπικών υποθέσεων.

«Στη σημερινή προσέγγιση της Δημοκρατίας, στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής ενοποίησης και στο περιβάλλον των αλλεπάλληλων και πολυδιάστατων κρίσεων, είναι απαραίτητη μια ισχυρή και σύγχρονη Αυτοδιοίκηση, αρωγός στον κάθε πολίτη, χωρίς διακρίσεις και αποκλεισμούς.

Μία Αυτοδιοίκηση που, μεταξύ άλλων, παρακολουθεί τις τεχνολογικές εξελίξεις μέσω του ψηφιακού μετασχηματισμού των Δήμων. Αναδεικνύεται επομένως ο σημαντικός ρόλος της ΚΕΔΕ, η οποία, ως συνδετικός κρίκος μεταξύ των Δήμων και του Κράτους και εκφραστής του θεσμικού ρόλου των μελών της, καλείται να εκπληρώσει μία σπουδαία αποστολή» ανέφερε χαρακτηριστικά η Πρόεδρος της Δημοκρατίας.

Στην ομιλία της ανέφερε χαρακτηριστικά: «Το συνέδριο που αποτελεί κορυφαία αυτοδιοικητική εκδήλωση σε εθνικό επίπεδο, συγκεντρώνοντας αιρετούς εκπροσώπους και στελέχη της αυτοδιοικητικής οικογένειας από κάθε γωνιά της Ελλάδας, στο οποίο θα συζητηθούν καίρια ζητήματα, από τα οικονομικά των Δήμων και την πολυεπίπεδη διακυβέρνηση, ως την κοινωνική πολιτική, την περιβαλλοντική προστασία και τον ψηφιακό μετασχηματισμό.

Η αυτοδιοίκηση είναι θεμελιώδης θεσμός κατοχυρωμένος από το Σύνταγμά μας, με τεκμήριο αρμοδιότητας για τη διοίκηση των τοπικών υποθέσεων. Ιστορικά, οι αυτοδιοικητικές εκλογές έχουν συμβάλει τα μέγιστα στην ενίσχυση της δημοκρατίας και της λογοδοσίας στο ελληνικό κράτος.

Η λειτουργία της αυτοδιοίκησης είναι κομβική για την αποτελεσματική λειτουργία του κρατικού μηχανισμού με τρόπο δημοκρατικό, διαφανή και φιλικό προς τον πολίτη. Ταυτόχρονα, βελτιώνει τις συνθήκες ζωής των δημοτών και εγγυάται την αναγκαία συνέργεια μεταξύ των κρατικών οργάνων εν ευρεία έννοια και των πολιτών, δρώντας ως ο απαραίτητος διαμεσολαβητής μεταξύ τους, αποτελώντας έτσι πηγή κοινωνικής και οικονομικής ανάπτυξης, που ξεκινά από τη βάση και διαχέεται σε όλη τη χώρα».

Ζούμε πια σε εποχές υψηλής διακινδύνευσης, που επιτάσσουν την επαγρύπνηση και ετοιμότητα του κρατικού μηχανισμού, σημείωσε η πρόεδρος της Δημοκρατίας. Για την αντιμετώπιση των σύγχρονων προκλήσεων, και ιδίως της κλιματικής κρίσης, ενός παγκόσμιου φαινομένου που μας αφορά όλους, αποτελεί αδήριτη ανάγκη η άμεση ανταπόκριση και βαθιά γνώση των τοπικών ιδιαιτεροτήτων.

Στο πλαίσιο αυτό, ο ρόλος των Δήμων καθίσταται περισσότερο κρίσιμος από ποτέ, αφού βρίσκονται στην πρώτη γραμμή αντιμετώπισης των συνεπειών της και των καταστροφών που αυτή επιφέρει, με αποτέλεσμα η οικοδόμηση της κλιματικής ανθεκτικότητας να περνάει αναπόφευκτα από την τοπική αυτοδιοίκηση.

Μέσω των Δήμων, των πιο μεγάλων αλλά και των πιο μικρών, των ορεινών και των νησιωτικών, εκφράζεται επίσης η ποικιλομορφία του ελληνικού χώρου, ο γεωγραφικός, ιστορικός και πολιτισμικός μας πλούτος σε όλες του τις διαστάσεις, με τις διαφορετικές παραδόσεις, ήθη και έθιμα στην ενιαία γεωγραφική επικράτεια. Η τοπική αυτοδιοίκηση, με τις δράσεις της και τη συμβολή της στη διατήρηση της μοναδικής ταυτότητας κάθε τόπου, συμβάλλει στη σύνθεση του πολύχρωμου ψηφιδωτού της μακραίωνης εθνικής μας κληρονομιάς και τη διατήρηση της ιστορικής μας μνήμης.

Η μείωση και η γήρανση του πληθυσμού, ιδίως των πιο απομακρυσμένων Δήμων, αποτελεί ένα σοβαρό πρόβλημα που η ελληνική πολιτεία πρέπει οπωσδήποτε να αντιμετωπίσει.

Είναι αναγκαία η ενίσχυση των τοπικών υποδομών και η υιοθέτηση ευέλικτων και αποτελεσματικών πολιτικών, που στόχο θα έχουν να ανασχέσουν τη δημογραφική αιμορραγία και να δώσουν ώθηση για ανάπτυξη, που με τη σειρά της όχι μόνο θα παρακινήσει τους δημότες να παραμείνουν στον τόπο τους, αλλά θα προσελκύσει και νέους κατοίκους.»

Το Ετήσιο Τακτικό Συνέδριο της ΚΕΔΕ με κεντρικό σύνθημα «Επανεκκίνηση. Ισχυροί Δήμοι. Κάθε μέρα, δίπλα στον πολίτη» πραγματοποιείται με τη συμμετοχή υπουργών της κυβέρνησης της ΝΔ, εκπροσώπων των κομμάτων, Δημάρχων και αυτοδιοικητικών απ ολη την Ελλάδα και είναι το πρώτο Συνέδριο της δημοτικής περιόδου 2024-2028 και λαμβάνει χώρα σε μία ιδιαίτερη χρονική συγκυρία, κατά την οποία η Αυτοδιοίκηση καλείται να λάβει πρωταγωνιστική θέση, σε ένα πλαίσιο σύνθετων απαιτήσεων οργάνωσης, λειτουργίας και ανάπτυξης του θεσμού.

Στο συνέδριο της ΚΕΔΕ οι αιρετοί εκπρόσωποι των Δήμων της χώρας, το τριήμερο των εργασιών του συνεδρίου, θα συζητήσουν για όλα τα κρίσιμα ζητήματα που αφορούν στους Δήμους, όπως η επικείμενη διοικητική μεταρρύθμιση, η οικονομική βιωσιμότητα των Δήμων, ο ψηφιακός μετασχηματισμός, οι συνέπειες της κλιματικής κρίσης, η ασφάλεια, η στέγαση, η αντιμετώπιση της φτώχειας, η ενεργειακή αυτάρκεια, η ανάπτυξη των πόλεων με ανθρώπινους όρους, η θεσμική αναβάθμιση του αυτοδιοικητικού θεσμού και του αιρετού πολιτικού προσωπικού. Παράλληλα θα συναποφασίσουν τη νέα πολιτική ατζέντα διεκδικήσεων για την επανεκκίνηση της Αυτοδιοίκησης.

Την πρώτη ημέρα του Συνεδρίου ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ, Λάζαρος Κυρίζογλου, παρουσίασε την εισήγηση ΔΣ της ΚΕΔΕ, ενώ χαιρετισμό απηύθυνε ο υπουργός Εσωτερικών Θοδωρής Λιβάνιος και θα απευθύνουν εκπρόσωποι των κομμάτων του Ελληνικού Κοινοβουλίου, εκπρόσωποι αυτοδιοικητικών φορέων και παρατάξεων. Τις εργασίες του συνεδρίου της ΚΕΔΕ παρακολουθούν όλοι οι Δήμαρχοι της Περιφέρειας Στερεάς καθώς και όλοι οι Δήμαρχοι της Φθιώτιδας.

Στη Ρόδο για τις εργασίες του συνεδρίου της ΚΕΔΕ βρίσκονται ο Δήμαρχος Λαμιέων Πανουργιάς Παπαϊωάννου, μαζί με τους Αντιδημάρχους Γιάννη Ρούλια και Δημήτρη Κυρίτση. 

Ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ Λάζαρος Κυρίζογλου τόνισε στην εισήγησή του ότι πρέπει να γίνει επιτέλους πράξη, μια ουσιαστική μεταρρύθμιση στο μοντέλο λειτουργίας του Κράτους και της Αυτοδιοίκησης, ενώ σε άλλο σημείο της παρέμβασής του σημείωσε πως «κανένας δεν αμφισβητεί ότι οι Δήμοι μας όλα αυτά τα χρόνια έχουν αναλάβει ευθύνες μεγαλύτερες από όσες τους αναλογούσαν.

Αποδείξαμε την ικανότητά μας να ανταποκριθούμε σε κρίσεις και δύσκολες καταστάσεις, παρά το γεγονός ότι δεν διαθέταμε ούτε τα μέσα, ούτε τα θεσμικά εργαλεία, ούτε τα χρήματα και το προσωπικό. Πετύχαμε με το έργο που επιτελέσαμε να κρατήσουμε τις κοινωνίες μας όρθιες και τις πόλεις μας δυνατές».

Στην εισήγησή του ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ αναγνώρισε ότι σήμερα η Τοπική Αυτοδιοίκηση έχει σήμερα στα χέρια της πολύ περισσότερους πόρους από κάθε άλλη περίοδο, αλλά εμείς μιλάμε για το ενεργειακό κόστος των Δήμων που καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε και από την άποψη αυτή, είπε, είναι γνωστή η άρνηση του κεντρικού κράτους να μας αποδώσει τους κεντρικούς αυτοτελείς πόρους που δικαιούμαστε και δεν πήραμε ποτέ τα χρήματα που χρειαζόμαστε για να ανταποκριθούμε στις αυξημένες αρμοδιότητες που μας δόθηκαν.

«Θέλουμε καθαρές σχέσεις με την κεντρική εξουσία και όχι αιφνιδιασμούς» σημείωσε χαρακτηριστικά ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ. Χρειαζόμαστε, είπε ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ, μια γενναία αύξηση των κεντρικών αυτοτελών πόρων για το 2025, ώστε να ανταποκριθούμε τη νέα χρονιά στο αυξημένο ενεργειακό κόστος και να μην φτάσουμε πάλι στο σημείο να παρακαλούμε για νέα οικονομική ενίσχυση.

Στην εισήγησή του, ο κ. Κυρίζογλου, έκανε αναφορά και στο τέλος ταφής χαρακτηρίζοντας άδικο το χαράτσι που επιβλήθηκε στους Δήμους και επικρίνοντας τη στάση του ελληνικού δημοσίου, λέγοντας ότι με τη στάση του μεταθέτει συνεχώς στο μέλλον την εκδίκαση της υπόθεσης από το Συμβούλιο της Επικρατείας. 

Στο σημείο αυτό ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ εξέφρασε την ελπίδα ότι τελικά το θέμα θα κριθεί οριστικά στο ΣτΕ, στις 3 Δεκεμβρίου, και η απόφαση θα δικαιώσει τους Δήμους για την άδικη αυτή οικονομική επιβάρυνση.

Κλείνοντας ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ τόνισε ότι «δεν θέλουμε να μας επιβληθεί εκ των άνω η διαμόρφωση της ποιότητας των τοπικών μας κοινωνιών, η αυτοδιοίκηση είναι ενωμένη και οι αγώνες μας θα δικαιωθούν».

Για το νέο Κώδικα Αυτοδιοίκησης, ο κ. Κυρίζογλου είπε ότι «ήρθε η ωρα να προχωρήσουμε στη διοικητική μεταρρύθμιση, κάτι που ζητάει χρόνια η αυτοδιοίκηση. Δεν είναι ιδεολογικό και δογματικό ζήτημα αυτό, είπε ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ, αλλά είναι κάτι που το ζητά το συνταγμά μας και η αυτοδιοίκηση είναι ετοιμη να κάνει το γενναίο βήμα».

Στην κεντρική εισήγησή του ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ, Λάζαρος Κυριζόγλου, αναφέρθηκε στα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι Δήμοι της χώρας, στους στόχους και στα αιτήματα που θέτουν, ενώ αναφέρθηκε επίσης σε αυτά που πέτυχε η τοπική αυτοδιοίκηση τα τελευταία χρόνια.

Η εισήγηση γίνεται σε μια πολύ ιδιαίτερη χρονική συγκυρία για το θεσμό μας, τόνισε ο κ. Κυριζόγλου, επισημαίνοντας ότι βρισκόμαστε «σε μια περίοδο μεγάλων αλλαγών κι εξίσου μεγάλων δυσκολιών για τους Δήμους μας. Αλλά και μια χρονική περίοδο που την χαρακτηρίζουν οι αντιφάσεις».

Από τη μια, τόνισε ο κ. Κυριζόγλου, «το προηγούμενο διάστημα πετύχαμε μια σειρά από μεγάλες προόδους κι επιτυχίες θα έλεγα, ως Αυτοδιοίκηση. Επιτυχίες που προέκυψαν χάρη στην ενότητά μας.

Στη συστηματική δουλειά και προσπάθεια του συνόλου του αυτοδιοικητικού πολιτικού προσωπικού. Αλλά και στη συνέπεια και υπευθυνότητα που επιδείξαμε όλα αυτά τα χρόνια, παρά τις δυσκολίες που αντιμετωπίσαμε. Πετύχαμε όλοι μαζί. Πάνω από κόμματα και παρατάξεις. Αιρετό πολιτικό προσωπικό και εργαζόμενοι στους ΟΤΑ της χώρας».

Από την άλλη όμως, τόνισε ο κ. Κυριζόγλου, «εξακολουθούμε να είμαστε αντιμέτωποι και να ταλαιπωρούμαστε από μεγάλα δομικά προβλήματα, από την αλληλοεπικάλυψη ευθυνών κι αρμοδιοτήτων, αλλά κι από αδικαιολόγητους αιφνιδιασμούς, που φέρνουν καθημερινά τους δήμους μας στα όρια των δυνατοτήτων τους.

Μας δένουν ουσιαστικά τα χέρια και μας δυσκολεύουν να ανταποκριθούμε στις συνταγματικά κατοχυρωμένες αρμοδιότητές μας. Δεν μας επιτρέπουν να είμαστε όσο θέλουμε και αποδεδειγμένα μπορούμε χρήσιμοι κι αποτελεσματικοί, απέναντι στις μεγάλες ανάγκες κι απαιτήσεις των πολιτών των τοπικών μας κοινωνιών».

Επίσης τόνισε ότι είναι αδιαμφισβήτητο ότι σήμερα οι Δήμοι της χώρας είναι πιο δυνατοί και πιο αποτελεσματικοί καθώς «παρά τις ελλείψεις μας σε μέσα, πόρους και προσωπικό, καταφέραμε να κρατήσουμε στα δύσκολα τους Δήμους μας ανοικτούς και τις τοπικές μας κοινωνίες όρθιες.

Αποδείξαμε στην πράξη ότι έχουμε την ικανότητα να τα καταφέρνουμε στα δύσκολα, ακόμη κι αν κάποιοι επιμένουν να μας στερούν τις δυνατότητες που μας αξίζουν. Κι αυτή είναι μια μεγάλη κι αδιαμφισβήτητη επιτυχία της αυτοδιοίκησης».

Αποτελεί πλεονέκτημα για μας ότι τα τελευταία χρόνια είχαμε στη διάθεσή μας τα περισσότερα χρήματα που είχαν ποτέ δοθεί στην αυτοδιοίκηση, για την εκτέλεση έργων, αξιοποιώντας χρηματοδοτικά εργαλεία όπως το ΕΣΠΑ, το Ταμείο Ανάκαμψης, το πρόγραμμα «Αντώνης Τρίτσης» κι άλλα προγράμματα.

Έχουμε στη διάθεσή μας πόρους για έργα που είναι απαραίτητα για να κάνουμε τις πόλεις και τη ζωή των συμπολιτών μας καλύτερη, επεσήμανε στην εισήγησή του ο κ. Κυριζόγλου.

Είναι γνωστή η συστηματική άρνηση του Κεντρικού Κράτους, να αποδώσει στην Αυτοδιοίκηση το σύνολο των πόρων που άδικα μας αφαιρέθηκαν την περίοδο των μνημονίων, περίπου 60%, είπε ο κ. Κυριζόγλου, τονίζοντας ότι «δεν μας έχουν επίσης αποδοθεί όσα δαπανήσαμε τα προηγούμενα χρόνια, για το αυξημένο ενεργειακό και πληθωριστικό κόστος λειτουργίας των δημοτικών υπηρεσιών μας και των ΔΕΥΑ».

Αναφερόμενος στην συντήρηση των σχολείων ο κ. Κυριζόγλου είπε ότι «η κατακόρυφη μείωση της ΣΑΤΑ τα προηγούμενα χρόνια είχε ήδη δημιουργήσει σημαντικά προβλήματα στους δήμους μας, που έχουν επωμιστεί το κόστος συντήρησης των σχολείων.

Το νέο αυτό πρόγραμμα είναι σημαντικό, αποτελεί ξεκάθαρα θετική εξέλιξη, υπό τρεις όμως προϋποθέσεις:

- να εξασφαλιστούν οι πόροι που εξαγγέλθηκαν

- να υπάρξει άμεση εμπλοκή των δήμων στο σχεδιασμό

- να διασφαλιστούν γρήγορες διαδικασίες υλοποίησης».

Απευθυνόμενος στον Υπουργό Εσωτερικών, ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ τόνισε ότι «ακούσαμε με μεγάλη ικανοποίηση την ανακοίνωση που κάνατε στο πρόσφατο προσυνέδριο που διοργανώσαμε στην Αθήνα ότι συγκροτήθηκε και ήδη συνεδρίασε η Επιτροπή για τη συγκρότηση του νέου Κώδικα Αυτοδιοίκησης.

Θεωρούμε ότι ήρθε επιτέλους η ώρα να γίνει πράξη αυτό που είχε ήδη εξαγγείλει η σημερινή κυβέρνηση απο την προηγούμενη θητεία της.

Η μεταρρύθμιση στη λειτουργία του κράτους και της αυτοδιοίκησης.

Η διοικητική μεταρρύθμιση την οποία ζητά η αυτοδιοίκηση Α' Βαθμού εδώ και χρόνια. Εντός των πλαισίων του Ελληνικού Συντάγματος. Ένα γενναίο βήμα για την ουσιαστική σύγκληση της ελληνικής, με την ευρωπαϊκή τοπική αυτοδιοίκηση».

Το συνέδριο άνοιξε με τον χαιρετισμό του «οικοδεσπότη» δημάρχου Ρόδου και προέδρου της ΠΕΔ, Αλέξανδρου Κολιάδη, ο οποίος εστίασε στους νησιωτικούς δήμους και τις ιδιαίτερες ανάγκες τους και κάλεσε όλους να σκεφτούν πώς θα ήταν η Ελλάδα χωρίς τα νησιά της.

Ακολούθως, στο βήμα ανέβηκε για χαιρετισμό ο περιφερειάρχης Νοτίου Αιγαίου, Γιώργος Χατζημάρκος, ο οποίος μίλησε για τον ρόλο της τοπικής αυτοδιοίκησης και αναφέρθηκε στη στήριξη της Περιφέρειας προς τους δήμους με το έργο της.

Εκτός, όμως, από τους Δημάρχους και τους αυτοδιοικητικούς από κάθε γωνιά της χώρας, στη Ρόδο βρίσκονται αυτό το τριήμερο, υπουργοί, υφυπουργοί, αρχηγοί κομμάτων, εκπρόσωποι της Ένωσης Περιφερειών (ΕΝ.ΠΕ.), όπως και αυτοδιοικητικών ενώσεων από την Κύπρο, γενικοί γραμματείς υπουργείων και πρόεδροι Οργανισμών και κρατικών φορέων.

Μεγάλη είναι, όμως, η πιθανότητα της παρουσίας και του πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη την τελευταία ημέρα του συνεδρίου, το Σάββατο - μάλιστα Αθηναϊκά Μέσα τον θέλουν να βρίσκεται εδώ από αύριο το βράδυ - η οποία θα συνοδευτεί και από εξαγγελίες.

Tις εργασίες του συνεδρίου χαιρέτησαν ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ/ΚΙΝΑΛ Νίκος Ανδρουλάκης, ο γραμματέας της Κ.Ε. του ΚΚΕ Δημήτρης Κουτσούμπας, ο πρόεδρος της ΚΟ ΤΟΥ ΣΥΡΙΖΑ -ΠΣ Νίκος Παππάς, η πρόεδρος της Πλεύσης Ελευθερίας, Ζωή Κωνσταντοπούλου ο πρόεδρος της Νίκης Δημήτρης Νατσιός και εκπρόσωπος της Νέας Αριστεράς.

Μέσα σ’ αυτό το τριήμερο που ξεκίνησε χθες, ομιλίες θα απευθύνουν ακόμη οι υπουργοί: Περιβάλλοντος & Ενέργειας Θόδωρος Σκυλακάκης, Κλιματικής Κρίσης & Πολιτικής Προστασίας Βασίλης Κικίλιας, Ψηφιακής Διακυβέρνησης Δημήτρης Παπαστεργίου και Κοινωνικής Συνοχής & Οικογένειας Σοφία Ζαχαράκη. Ομιλίες επίσης θα απευθύνουν και υφυπουργοί των συγκεκριμένων υπουργείων.

Οι εργασίες του συνεδρίου θα κλείσουν (εκτός από την έκδοση ψηφίσματος) το απόγευμα του Σαββάτου, με την εκδήλωση αφιερωμένη στη μνήμη του αείμνηστου δημάρχου Ρόδου και προέδρου της ΠΕΔ Νοτίου Αιγαίου, Φώτη Χατζηδιάκου.