Καθημερινή Αδέσμευτη Εφημερίδα

Ο Ρωμανιώτης Εβραίος, "Ήρωας της Ελλάδας", που έπεσε στην Πρεμετή

Γράφει ο Νικόλαος Ζαΐμης,

Δημοσιογράφος - Θεολόγος



Υπάρχουν στην ιστορία σελίδες και πρόσωπα τα οποία ο πανδαμάτωρ χρόνος μπορεί να μην τα περνάει στη λήθη,  δεν τους δίνει όμως πολλές φορές,  για ποικίλους λόγους,  την πρέπουσα βαρύτητα.
 
Ένα από τα πρόσωπα αυτά ήταν ο Συνταγματάρχης Πεζικού Μαρδοχαίος Φριζής, ο πρώτος ανώτερος αξιωματικός του ελληνικού στρατού, που έπεσε επί του πεδίου της μάχης κατά τη διάρκεια του Ελληνοϊταλικού Πολέμου στην Πρεμετή, λίγο μετά την απελευθέρωση της, στις 5 Δεκεμβρίου 1940.
 
Ρωμανιώτης Εβραίος γεννήθηκε στην Χαλκίδα το 1893. Έλαβε μέρος σε όλα τα εθνικά προσκλητήρια από τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο,  στην Μικρασία και τα βουνά της Πίνδου. Η κήρυξη του Ελληνοϊταλικού Πολέμου τον βρίσκει στην 8η Μεραρχία στα Ιωάννινα με τον βαθμό του Αντισυνταγματάρχη. Από την πρώτη στιγμή,  στην πρώτη γραμμή. 
 
"Με τους άνδρες του αντέταξε σθεναρή άμυνα στον επιτιθέμενο εχθρό, με αποτέλεσμα την ανάσχεση της ιταλικής προέλασης και στη συνέχεια την αναστροφή του μετώπου. Είναι αυτός που συνέλαβε τους πρώτους Ιταλούς αιχμαλώτους (15 αξιωματικούς και 700 οπλίτες) και επέφερε συντριπτικό πλήγμα στην περίφημη Ιταλική Μεραρχία Αλπινιστών «Τζούλια».




 
Κατά την αντεπίθεση του ελληνικού στρατού μέσα στο αλβανικό έδαφος ως διοικητής ανεξάρτητης μεραρχίας ανέτρεψε τα τμήματα της ιταλικής μεραρχίας «Μόντενα» και άνοιξε τον δρόμο για την κατάληψη της Πρεμετής στις 4 Δεκεμβρίου 1940. Την επόμενη ημέρα διατάχθηκε να καταλάβει τον λόφο 1220 στα βορειοανατολικά της Πρεμετής. Στις 11:20 το πρωί της 5ης Δεκεμβρίου μία βόμβα εχθρικού αεροπλάνου τον χτύπησε στο στομάχι κι ενώ ήταν έφιππος, προσπαθώντας να εμψυχώσει και να καθοδηγήσει τους στρατιώτες του, καθώς ανέμεναν ιταλική αντεπίθεση. Λίγη ώρα αργότερα, οι άνδρες του τον βρήκαν να κείτεται νεκρός", αναφέρει το Σαν Σήμερα για την δράση του.
 
Ο Μαρδοχαίος Φριζής διαβάστηκε από ορθόδοξο ιερέα, ελλείψει ραβίνου, και τάφηκε στην Πρεμετή. Με το άγγελμα του θανάτου, ο Πρωθυπουργός Ιωάννης Μεταξάς έστειλε στη χήρα και τα τρία παιδιά του συλλυπητήριο τηλεγράφημα και ανακήρυξε τον Φριζή «Ήρωα της Ελλάδας».





Ο Φριζής προήχθη σε συνταγματάρχη επ’ ανδραγαθία στις 15 Απριλίου 1941, αναδρομικά από την ημέρα του θανάτου του. Το παιχνίδι της μοίρας. Την ίδια ημέρα που ο Φριζής προήχθη μετά θάνατον,  λίγα χιλιόμετρα βορειοανατολικά της Πρεμετής,  στο Δισπηλιό της Καστοριάς, ένας άλλος ήρωας,  ο Υπαταίος Ταγματάρχης Πυροβολικού Ιωάννης Παπαρόδου θα έπεφτε από βόλι των Ναζί κατακτητών που είχαν ξεκινήσει την επίθεση εναντίον της Ελλάδας.
 

Σύμφωνα με τα στοιχεία του Γενικού Επιτελείου Στρατού, ο Μαρδοχαίος Φριζής υπήρξε ένας από τους 12.898 Ελληνοεβραίους που υπηρέτησαν στις ένοπλες δυνάμεις κατά τη διάρκεια του ελληνοϊταλικού πολέμου του 1940-1941. Οι απώλειές τους ανήλθαν σε 513 νεκρούς και 3.743 τραυματίες.

 

    

 

Ενημερωτικά δελτία

Ενημερωθείτε άμεσα από την εφημερίδα μας για τις τελευταίες ειδήσεις μέσα από την ηλεκτρονική σας διεύθυνση.