ΑΝΑΣΤΑΣΕΩΣ ΗΜΕΡΑ - ΠΑΣΧΑ

Χρήστος Δελημπούρας
πρ. Σχολικός Σύμβουλος - Προϊστάμενος Π.Ε.

«Ανέστη Χριστός και ζωή πολιτεύεται!»

Το Πάσχα είναι η λαμπρότερη, η πανηγυρικότερη και η γλυκύτερη γιορτή της Χριστιανοσύνης. Είναι δεμένη αρμονικά με την άνοιξη, με τη φύση στη καλύτερή της ώρα, με την περίτρανη νίκη που καταγάγει το κάλλος, η ζωή και το φως απέναντι στο σκοτάδι.

Με απόφαση της Α΄ Οικουμενικής Συνόδου, το 325 μ.Χ., το Πάσχα ορίστηκε να εορτάζεται σ' όλη τη Χριστιανοσύνη την πρώτη Κυριακή μετά την πανσέληνο της εαρινής ισημερίας την 21η Μαρτίου και μετά το Εβραϊκό Πάσχα, προκειμένου να τηρείται η σειρά των γεγονότων. Όμως, από την εισαγωγή του Γρηγοριανού ημερολογίου, Ανατολικοί και Δυτικοί Χριστιανοί γιορτάζουν το Πάσχα σε διαφορετικές ημερομηνίες, οι πρώτοι βάσει του παλαιού ημερολογίου και οι δεύτεροι βάσει του νέου ημερολογίου. Παρότι το Οικουμενικό Πατριαρχείο έχει υιοθετήσει το νέο ημερολόγιο από τις αρχές του 20ου αιώνα, για το Πάσχα ακολουθεί το παλιό. Οι προσπάθειες για κοινό εορτασμό μεταξύ όλων των δογμάτων και ομολογιών του Χριστιανισμού δεν έχουν ευοδωθεί ως σήμερα. Τους πρώτους χριστιανικούς αιώνες οι εορτασμοί της Μεγάλης Εβδομάδας και του Πάσχα δεν υπήρχαν, καθώς οι χριστιανοί ήταν μια διωκόμενη μειονότητα. Όλα άλλαξαν τις ημέρες του αυτοκράτορα Κωνσταντίνου του Μεγάλου και οι πρώτες λειτουργίες της Μεγάλης Εβδομάδας ξεκίνησαν στην Ιερουσαλήμ.

Πάσχα ονομάζεται η μεγάλη γιορτή του Ιουδαϊσμού και του Χριστιανισμού. Στον Ιουδαϊσμό καθιερώθηκε ως ανάμνηση της Εξόδου, που ελευθέρωσε τους Εβραίους από την αιγυπτιακή δουλεία. Αργότερα, υιοθετήθηκε ως εορτασμός από τους Χριστιανούς αναφορικά με το Σταυρικό θάνατο και την Ανάσταση του Ιησού Χριστού. Ο όρος Πάσχα προέρχεται από το αραμαϊκό pasna και το εβραϊκό pesan. Άλλοι μελετητές θεωρούν ότι η ρίζα του Πάσχα βρίσκεται σε γιορτές και ιεροτελεστίες της άνοιξης της προ-ισραηλιτικής εποχής. Σε χωρία της Παλαιάς Διαθήκης φαίνεται ότι το Πάσχα ίσως είχε προέλευση πολύ παλαιότερη από την εποχή του Μωυσή και της Εξόδου από την Αίγυπτο. Αρχικά, το Πάσχα ήταν μια οικογενειακή εορτή. Εορταζόταν νύχτα, στην πανσέληνο της εαρινής ισημερίας, την 14η του μήνα Νισάν με προσφορά χρονιάρικου ζώου, για να ευλογηθεί από το Θεό όλο το κοπάδι. Το σφάγιο ήταν αρνί ή κατσίκι και αρτιμελές, δεν έπρεπε να σπάσει κανένα κόκαλό του, ενώ το αίμα του, ως ένδειξη προστασίας, το έβαζαν στην είσοδο κάθε σπιτιού. Η Έξοδος των Εβραίων από την Αίγυπτο έδωσε στο Πάσχα την οριστική του σημασία.

Το Χριστιανικό Πάσχα ή Πασχαλιά ή Λαμπρή, επειδή είναι κινητή εορτή, γιορτάζεται κάθε χρόνο σε διαφορετική ημερομηνία. Έτσι παρασύρει ημερολογιακά ολόκληρο τον εορταστικό κύκλο, από το άνοιγμα του Τριωδίου μέχρι την Πεντηκοστή και του Αγίου Πνεύματος.

Η πρώτη χριστιανική κοινότητα δεν περιείχε εορτές σε ετήσιο κύκλο. Αρχικά, η ανάμνηση της Ανάστασης του Χριστού εορταζόταν την Κυριακή. Κάθε τοπική εκκλησία γιόρταζε με το δικό της κριτήριο την ημερομηνία της εορτής του Πάσχα. Όμως, γινόταν προσπάθεια, ώστε να επιτευχθεί μια ενιαία ημερομηνία για όλες τις εκκλησίες. Τελικά, η Α΄ Οικουμενική Σύνοδος αποφάσισε οριστικά για μια κοινή ημερομηνία τέλεσης του εορτασμού του Πάσχα. Η εκκλησία συνδέει το εβραϊκό με το χριστιανικό Πάσχα.

Ο Χριστός γιόρτασε με τους μαθητές του το Πάσχα και το ολοκλήρωσε δίνοντάς του το νέο πλήρες νόημά του. Πριν από την Ανάσταση προηγείται η συγκινητική Μεγάλη Εβδομάδα με τα κατανυκτικά τροπάρια, με τα συγκλονιστικά γεγονότα που διαδραματίζονται γύρω από το Θεάνθρωπο Χριστό. Μετά τα δάκρυα της Μεγάλης Παρασκευής έρχεται η χαρά της Ανάστασης. Το σκότος της θλίψης και του πόνου δίνει τη θέση του στο φως της Ανάστασης. Από τα δεσμά και τις αλυσίδες που έχει περάσει στον άνθρωπο ο διάβολος, ένας μόνο μπορεί να τα σπάσει, ο «κατελθών εις τον Άδην και ελευθερώσας το γένος ημών» Ιησούς Χριστός. Ο αναστημένος Χριστός συντρίβει κάθε δύναμη του πονηρού που απειλεί τον άνθρωπο. Ο νικητής του θανάτου Χριστός ελευθερώνει κάθε άνθρωπο από τα δεσμά των παθών και ανακαινίζει την κτίση. Ο Κύριος Ημών Ιησούς Χριστός με την Ανάστασή Του σηματοδοτεί μια νέα πορεία ζωής, η οποία απελευθερώνει τον άνθρωπο από την πίεση της αμαρτωλής συνήθειας και τον αναβιβάζει στην αξία του προσώπου, όπως τη χάρισε ο Θεός στη δημιουργία.

Ο Χριστός νίκησε το θάνατο! Νέα ζωή ζωογονεί τον κόσμο! Γι' αυτό εορτάζουμε και πανηγυρίζουμε: «Θανάτου εορτάζομεν νέκρωσιν Άδου την καθαίρεσιν, άλλης βιοτής της αιωνίου απαρχήν».

Η Ανάσταση είναι η μεγάλη μας χαρά και η μεγάλη μας ελπίδα. Η ζωή μας παίρνει άλλο νόημα. Η ένωσή μας με το Χριστό εξασφαλίζει και στη δική μας φθαρτή σάρκα την ανάσταση και την αφθαρσία. Μαζί με το Χριστό όλα αλλάζουν. Παίρνει νέο νόημα η ζωή. Τα πάθη μετατρέπονται σε χαρίσματα. Η ζωή, η χαρά και η δύναμη στην ύπαρξή μας βασιλεύουν.

Έξω από τη ζωή της εκκλησίας δε βεβαιώνεται και δεν κατανοείται το γεγονός της Ανάστασης. Χωρίς την εμπειρία της Ανάστασης δεν αλλάζει η ζωή, ούτε ανανεώνεται το φρόνημα. Εάν το πνεύμα του Θεού κατοικεί μέσα μας, τότε και η ζωή μας θα φωτισθεί με το φως της Ανάστασης και ο κόσμος θα βρει τον αληθή προορισμό του.

Τα έθιμα του Πάσχα είναι από τα πιο ωραία έθιμα της Ελλάδας. Τα κόκκινα αβγά, οι λαμπάδες, τα κουλουράκια, η μαγειρίτσα, τα τσουρέκια, τα βεγγαλικά, τα αερόστατα, το «φιλί» της αγάπης, η μεταφορά του Αγίου φωτός, το ψημένο αρνί ή κατσίκι, το γλυκό κρασί και πολλά άλλα σε πόλεις και χωριά της πατρίδας μας έχουν γίνει ιερός κανόνας για κάθε οικογένεια. Ο καλός χριστιανός δεν ξεχνά και τον πλησίον του. Δείχνει έμπρακτα την αγάπη του. Έτσι θα ζήσουμε το «Χριστός Ανέστη».

Γιορτάστε, λοιπόν, όλοι με περισσή αγάπη και χαρά! Ντυθείτε και στολιστείτε με τα καλύτερα ρούχα και τρέξτε χαρούμενοι στη μεγάλη γιορτή που μας καλεί ο Αναστημένος Χριστός. Όλους μας δέχεται! Μόνο με την Ανάσταση μπορούμε να εγκαταλείψουμε εμείς οι άνθρωποι τα μίση και να συμφιλιωθούμε. Ο Χριστός δεν αναστήθηκε για τον εαυτό του, αλλά για να γίνουμε κι εμείς σύμφυτοι της Ανάστασής του.

Σήμερα που οι καιροί είναι χαλεποί και επιβάλλεται η έγερση του φρονήματος του λαού και των κυβερνώντων η Ανάσταση του Χριστού για εμάς τους Έλληνες περικλείει το συμβολισμό της εθνικής μας έγερσης. Το πνιγηρό νέφος της ηθικής απαξίωσης, η άμβλυνση του ελληνορθόδοξου αισθητηρίου μας, το αίσθημα της ανασφάλειας και του φόβου συνθέτουν μια απογοητευτική εικόνα της σημερινής κοινωνίας, η οποία για να ζήσει πρέπει να αναστηθεί, να σπάσει το βαρύ κλοιό της ραθυμίας και να περιβληθεί το λαμπρό φως της Ανάστασης. Μακάρι το εφετινό Πάσχα να σημάνει ανάσταση στις καρδιές, στην κοινωνία μας, στο Έθνος μας και σε όλη την Ανθρωπότητα.

«Αναστάσεως ημέρα λαμπρυνθώμεν λαοί!»

ΚΑΛΗ ΑΝΑΣΤΑΣΗ!

ΚΑΛΟ ΠΑΣΧΑ!

ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ!