Ένα νέο κοινωνικό συμβόλαιο! (Άρθρο του Χρήστου Αλεξανδρή)

Στην ομιλία του στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης ανέλυσε τους βασικούς άξονες της οικονομικής και κοινωνικής πολιτικής της κυβέρνησης του σε βάθος τετραετίας. Ουσιαστικά περιέγραψε σε αδρές γραμμές τις βασικές αρχές ενός νέου κοινωνικού συμβολαίου με τους πολίτες σε περιβάλλον κλιματικής αλλαγής και πολυκρίσεων που δοκιμάζουν τις αντοχές ολόκληρης της κοινωνίας. Μίλησε για μια νέα σχέση αμοιβαίας εμπιστοσύνης ανάμεσα στην κυβέρνηση, το κράτος και τους πολίτες με αυξημένες ευθύνες και υποχρεώσεις σε όλους τους τομείς.

Κατά τη γνώμη μου τέσσερα σημεία της ομιλίας του πρωθυπουργού, προσδιορίζουν και το πνεύμα της νέας διακυβέρνησης στην εποχή των μεγάλων προκλήσεων και απειλών που διατρέχουν τις ζωές όλων μας.

Η οικονομική ανάπτυξη είναι το πρώτο. ''Για να αναδιανείμουμε τον πλούτο θα πρέπει πρώτα να τον παράγουμε'', είπε ο πρωθυπουργός. Μέχρι σήμερα οι πολιτικοί συνήθιζαν να μιλούν μόνο για την αναδιανομή του πλούτου (εννοώντας φυσικά την αναδιανομή των δανεικών), αποφεύγοντας συστηματική κάθε συζήτηση για το πως θα παραχθεί ο πλούτος.

Το δεύτερο σημείο είναι η εξαγγελία για αύξηση του καθολικού εγγυημένου εισοδήματος. Εξαγγελία που τονίζει οτι προτεραιότητα της κυβερνητικής πολιτικής είναι η στήριξη των πιο ευάλωτων.

Το τρίτο αφορά την εξαγγελία για τη συνέχιση του market pass μόνο για τους πλημμυροπαθείς της Θεσσαλίας και τους πυρόπληκτους του Έβρου. Εξαγγελία που στέλνει το μήνυμα πως οι οικονομικές ενισχύσεις του κράτους υπό μορφή μετρητών θα δίδονται μόνο σε όσους τις  έχουν πραγματικά ανάγκη.

Το τέταρτο σημείο της ομιλίας του πρωθυπουργού ήταν τα μέτρα που εξήγγειλε στη μάχη κατά της φοροδιαφυγής. Είναι η μάχη του αυτονόητου, να πληρώνουν δηλαδή οι πολίτες φόρο που αναλογεί στα πραγματικά τους εισοδήματα.

Δεν είναι δυνατόν, είπε ο πρωθυπουργός, 7 στους 10 ελεύθερους επαγγελματίες να δηλώνουν εισοδήματα που ισοδυναμούν με τα εισοδήματα εργαζομένων που πληρώνονται με τον κατώτατο μισθό.

Τα στοιχεία μάλιστα της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων που δημοσιεύτηκαν τις προηγούμενες ημέρες είναι αποκαλυπτικά καθώς αυτό που φαίνεται είναι ότι η κατάσταση της οικονομίας ουδόλως επηρεάζει τα δηλωθέντα εισοδήματα. Είναι σχεδόν τα ίδια είτε έχουμε ανάπτυξη είτε έχουμε ύφεση.

Συνήθως αυτοί που έχουν βρει τον τρόπο να μην πληρώνουν φόρους είναι οι πρώτοι που φωνάζουν και διαμαρτύρονται για τις αδυναμίες του κρατικού μηχανισμού, ζητώντας προσλήψεις περισσότερων πυροσβεστών, νοσοκόμων, γιατρών, αστυνομικών, ανθεκτικότερα αποχετευτικά δίκτυα στους Δήμους, φράγματα και αντιπλημμυρικά έργα στις Περιφέρειες. Αν μας διδάσκουν κάτι η πανδημία και η θεομηνία είναι ότι πρέπει να κάνουμε περισσότερα ο ένας για τον άλλον. Και να συνεισφέρουν περισσότερα όλοι.

Οι πρωτόγνωρες κρίσεις που αντιμετωπίζουμε αποκάλυψαν πόσο εξαρτιόμαστε ο ένας από τον άλλον για να επιβιώσουμε. Οι απανωτές κρίσεις μας έστειλαν όμως και ένα ηχηρό μήνυμα. Ότι πρέπει όλοι να συμπεριφερόμαστε με κοινωνικά υπεύθυνους τρόπους. Κράτος και πολίτες.

Χρειαζόμαστε μια αποτελεσματική κυβέρνηση, όπως χρειαζόμαστε και ένα καλύτερα οργανωμένο κράτος που θα δρα με ταχύτητα και ευελιξία για την προστασία της ανθρώπινης ζωής και των περιουσιών των ανθρώπων.

Για να έχουμε όμως ένα καλύτερο κράτος, απαραίτητη προϋπόθεση είναι η διατήρηση και η ενίσχυση της οικονομικής ανάπτυξης, η φορολογική δικαιοσύνη που θα ενισχύσει τα έσοδα του κράτους για τη χρηματοδότηση και την ανακατανομή των πόρων για τη στήριξη των πιο ευάλωτων νοικοκυριών.

Όμως το καλύτερο κράτος το ζητούν και το διεκδικούν οι συνεπείς με τις υποχρεώσεις τους πολίτες. Που θα συνεισφέρουν ανάλογα με τις οικονομικές τους δυνατότητες και θα μοιράζονται τα βάρη για την ελάχιστη προστασία απέναντι σε κοινούς κινδύνους που απειλούν να αποσταθεροποιήσουν τις ζωές μας και να καταστρέψουν τις κοινότητες όπου συμβιώνουμε.

Την μεγαλύτερη ευθύνη γι' αυτό το νέο κοινωνικό συμβόλαιο, το επωμίζεται ασφαλώς η εκλεγμένη κυβέρνηση. Οι πολίτες στις διπλές εκλογές του Μαΐου-Ιουλίου της έδωσαν τη δύναμη για να προχωρήσει χωρίς αναστολές σε όλες αυτές τις μεγάλες αλλαγές που έχει ανάγκη ο τόπος και όχι να τις επικαλείται μόνο στις ομιλίες του ο πρωθυπουργός χωρίς να βλέπουν οι πολίτες να εφαρμόζονται στην πράξη.

Χρήστος Αλεξανδρής