Μουσειο…λόγος: «Αγκαλιάστε την ισότητα» #EmbraceEquity

Γράφει η Ηλιάνα Ζιώγα,

Μουσειολόγος - Σύμβουλος Διαχείρισης Πολιτιστικής Κληρονομιάς

Η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας λαμβάνει χώρα στις 8 Μαρτίου κάθε χρόνο. Ξεκίνησε ως Εθνική Ημέρα της Γυναίκας στις Ηνωμένες Πολιτείες τον Φεβρουάριο του 1909. Τον επόμενο χρόνο, στο δεύτερο Διεθνές Συνέδριο Εργαζόμενων Γυναικών στην Κοπεγχάγη της Δανίας, η ακτιβίστρια για τα δικαιώματα των γυναικών Clara Zetkin ζήτησε μια διεθνή ημέρα της γυναίκας για να δώσει στις γυναίκες μεγαλύτερη φωνή να προωθήσουν τα αιτήματά τους για ίσα δικαιώματα. Εγκρίθηκε ομόφωνα από τις συμμετέχουσες από 17 χώρες, συμπεριλαμβανομένων των τριών πρώτων γυναικών βουλευτών της Φινλανδίας.

Η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας γιορτάστηκε για πρώτη φορά τον Μάρτιο του 1911 – και η ημερομηνία ορίστηκε ως η 8η Μαρτίου 1913. Ο ΟΗΕ την γιόρτασε για πρώτη φορά το 1975 και το 1996 ανακοίνωσε το πρώτο ετήσιο θέμα: «Γιορτάζοντας το παρελθόν, Σχεδιασμός για το μέλλον". Ο φετινός εορτασμός της Παγκόσμιας Ημέρας είναι αφιερωμένος στηνDigitALL: Καινοτομία και τεχνολογία για την ισότητα των φύλων, στην προβολή και ανάδειξη των γυναικείων επιτευγμάτων και στην αναζήτηση της ισότητας των φύλων.

Οι εκδηλώσεις παγκόσμια προτρέπουν τους ανθρώπους να αμφισβητήσουν τα στερεότυπα των φύλων, να εξαλείψουν τις διακρίσεις, να επιστήσουν την προσοχή στην προκατάληψη και να επιδιώξουν την ένταξη.

Ο Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών (ΟΗΕ),  Αντόνιο Γκουτέρες, περιγράφοντας τις προτεραιότητες για το 2023 στη Γενική Συνέλευση δήλωσε "Η ισότητα των φύλων είναι ταυτόχρονα θεμελιώδες ανθρώπινο δικαίωμα και λύση σε μερικές από τις μεγαλύτερες παγκόσμιες προκλήσεις μας. Αλλά η μισή ανθρωπότητα συγκρατείται από την πιο διαδεδομένη παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων της εποχής μας...Η ισότητα των φύλων είναι ζήτημα εξουσίας. Η πατριαρχία, με χιλιετίες εξουσίας πίσω της, επιβεβαιώνεται εκ νέου. Τα Ηνωμένα Έθνη αντιστέκονται και υπερασπίζονται τα δικαιώματα των γυναικών και των κοριτσιών παντού".

Η ισότητα των φύλων είναι τόσο σημαντική για τα Ηνωμένα Έθνη που είναι κεντρικής σημασίας για τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης και ο συνεχιζόμενος αγώνας για τα δικαιώματα των γυναικών σηματοδοτείται κάθε χρόνο από την Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας.

Ο Γκουτέρες υποσχέθηκε να «διπλασιάσει τη στήριξη για μέτρα, συμπεριλαμβανομένων των ποσοστώσεων για την κάλυψη των κενών στην εκπροσώπηση των γυναικών, από τις εκλογές έως τις αίθουσες συνεδριάσεων και τα τραπέζια ειρήνης» καθώς και «να επικεντρωθεί στις διαφορές μεταξύ των φύλων στην επιστήμη και την τεχνολογία που ενισχύουν τις τεράστιες ανισότητες στον ψηφιακό χώρο». Αναγνωρίζοντας ότι τα Ηνωμένα Έθνη πρέπει να δίνουν το παράδειγμα, δεσμεύτηκε επίσης να «διατηρήσει και να αξιοποιήσει τα κέρδη που σημειώθηκαν στην ανώτερη ηγεσία και να ενισχύσει τις προσπάθειες σε κάθε επίπεδο» εντός του οργανισμού.

Η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας γιορτάζεται σε όλο τον κόσμο με ποικίλες εκδηλώσεις, όπως διαδηλώσεις, περιοδικές εκθέσεις με θέμα την γυναίκα, καθώς και διοργάνωση εκθέσεων από γυναίκες. Αξίζει να αναφερθεί ότι το  2001, ξεκίνησε η πλατφόρμα «internationalwomensday.com» για να προβάλει και να αναδείξει την ημέρα αυτή, γιορτάζοντας τα επιτεύγματα των γυναικών, δημιουργώντας μια μεγάλη κοινότητα, η οποία διεκδικεί την ισότητα των φύλων. Το 2011, μάλιστα, ο πρόεδρος των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα ζήτησε ο Μάρτιος να γίνει γνωστός ως Μήνας της Ιστορίας των Γυναικών και ανέφερε ότι «Η ιστορία δείχνει ότι όταν οι γυναίκες και τα κορίτσια έχουν πρόσβαση σε ευκαιρίες, οι κοινωνίες είναι πιο δίκαιες, οι οικονομίες είναι πιο πιθανό να ευημερήσουν και οι κυβερνήσεις είναι πιο πιθανό να εξυπηρετήσουν τις ανάγκες όλων των ανθρώπων τους».

Το 2023, ο ΟΗΕ, θα γιορτάσει τις γυναίκες και τα κορίτσια που έχουν «εξαιρετικές επιδόσεις στην πρόοδο της τεχνολογίας και της ψηφιακής εκπαίδευσης» καθώς και στη διερεύνηση του αντίκτυπου του ψηφιακού χάσματος των φύλων στη διεύρυνση των οικονομικών και κοινωνικών ανισοτήτων.

Από την 1η έως τις 3 Απριλίου 2023 το Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος (ΚΠΙΣΝ) παρουσιάζει το πρώτο φεστιβάλ WOW – Women of the World στην Ελλάδα. Το φεστιβάλ πραγματοποιείται σε συνεργασία με το WOW Foundation, με έδρα το Ηνωμένο Βασίλειο, τη μεγαλύτερη διοργάνωση στον κόσμο αφιερωμένη σε γυναίκες, κορίτσια και non-binary άτομα.

Η Έλλη Ανδριοπούλου, Διευθύνουσα Σύμβουλος του ΚΠΙΣΝ, δηλώνει σχετικά: «Τα τελευταία χρόνια και χάρη στην έντονη κινητοποίηση των πιο πρόσφατων φεμινιστικών κινημάτων στη Ελλάδα και διεθνώς, τα ζητήματα έμφυλων ανισοτήτων απασχολούν ολοένα και περισσότερο τη δημόσια σφαίρα.

Επιπλέον, η επικαιρότητα, τόσο η εγχώρια όσο και η παγκόσμια, δυστυχώς συνεχίζει να μας τροφοδοτεί με γεγονότα που σοκάρουν, προβληματίζουν και υπογραμμίζουν την ανάγκη για επίσπευση της κατάκτησης της ισότητας με ευθύνη και συμβολή όλων μας. Στόχος μας στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος είναι να δίνουμε τον χώρο και τις αφορμές για τον διάλογο που μπορεί να μας φέρει πιο κοντά σε μία δίκαιη κοινωνία, μία κοινωνία στην οποία συμμετέχουμε ισότιμα και απολαμβάνουμε ίσες ευκαιρίες.

Οι έμφυλες ανισότητες σε όλο το φάσμα της ατομικής αλλά και συλλογικής μας εμπειρίας είναι κάτι που μας απασχολεί ως ΚΠΙΣΝ τόσο σε θεσμικό, όσο και σε προσωπικό επίπεδο. Επομένως, η διοργάνωση ενός ετήσιου φεστιβάλ με σκοπό να προσφέρουμε μία πλατφόρμα ευαισθητοποίησης, ιδεών και διαλόγου γύρω από αυτά τα ζητήματα, συνδυάζοντας συζητήσεις με μουσική, εικαστικά και συμμετοχικές δράσεις, ήταν κάτι το οποίο σχεδιάζαμε εδώ και κάποιο διάστημα και τώρα ήρθε η ώρα να υλοποιηθεί μέσα από τη συνεργασία μας με το WOW Foundation».