Όσοι εμπλέκονται σε πολέμους ας διαβάσουν Θουκυδίδη

Γράφει ο Αθ. Δ. Γκίκας, Μαθηματικός

Το 425 π.Χ. ο Δημοσθένης, ως Αθηναίος στρατηγός εκστρατεύει στην Πελοπόννησο. Παρασύρθηκε από τα κύματα και άραξε στην Πύλο την οποία οχυρώνει.

Ύστερα πολιορκεί το μικρό νησάκι, τη Σφακτηρία, στην οποία βρέθηκαν αποκλεισμένοι Σπαρτιάτες πολεμιστές, αβοήθητοι πλέον από την Σπάρτη στον τυχαίο αποκλεισμό τους.

Οι Σπαρτιάτες ζητούν διαπραγματεύσεις με τους Αθηναίους. Είναι μια καλή ευκαιρία για τον τερματισμό του Πελοποννησιακού Πολέμου.

Ευκαιρία για ειρήνη μετά από 6 χρόνια πολέμου. Γράφει σχετικά ο Θουκυδίδης ότι οι Σπαρτιάτες επισημαίνουν στους Αθηναίους το ρόλο της φρόνησης και της τύχης.

«Στο χέρι σας είναι την τωρινή επιτυχία να τη χειριστείτε σωστά, παίρνοντας δόξα και να αποφύγετε ό,τι παθαίνουν όσοι δοκιμάζουν μια απρόσμενη επιτυχία και ορέγονται διαρκώς κάτι περισσότερο από αυτό που η τύχη σήμερα τους επεφύλαξε.

Τώρα είναι και για τους δυο μας η στιγμή να έλθουμε σε συμβιβασμό προτού μεσολαβήσει κάτι σοβαρό, που θα προσθέσει άσβεστο μίσος». 

Τι έπραξαν οι Αθηναίοι; Πίστεψαν ότι αφού είχαν στο χέρι τους ομήρους μπορούν να υπογράψουν ειρήνη, όποτε θέλουν.

Προς την κατεύθυνση αυτή τους οδηγούσε ο λαοπλάνος Κλέων, με μεγάλη επιρροή στο λαό εκείνη την εποχή.

Από τη μια μεριά ο δημαγωγός Κλέων και από την άλλη ο ανώριμος λαός, συνέθεσαν το μείγμα της καταστροφής τους.

Γράφει ο Θουκυδίδης:

«Οι Αθηναίοι του δε πλείονος ορέγονται», ήθελαν όλο και περισσότερα.

Η Αθήνα που είχε διδάξει την αίσθηση του μέτρου στους άλλους, την έχασε η ίδια !!

Τις ηθικές αξίες που τις εξέφραζε ο Περικλής τις λησμόνησε. Τις λησμόνησε και οδηγήθηκε στην καταστροφή της.

Ο πόλεμος μοιάζει με τη φωτιά του σιδηρουργού. Όσο αυτός την ελέγχει τον βοηθά στο να κατασκευάζει ωραία αντικείμενα. Αν του ξεφύγει τότε θα καταστρέψει όχι μόνο το εργαστήρι του αλλά και την πόλη.

Μας ενοχλεί η πρόοδος του άλλου. Θέλουμε να τον σταματήσουμε ή και να τον καταστρέψουμε.

Επειδή στα καλά καθούμενα δε μπορούμε να το επιχειρήσουμε, αυτή τη δική μας επιθυμία τη ντύνουμε με το μανδύα των καλών προθέσεων, όχι μόνο για το καλό το δικό μας, αλλά και των άλλων. Τη διαχέουμε στον κόσμο ως ιδεολόγημα ειρήνης, για να τύχει της υποστήριξης των πολλών.

Η Ε.Ε. με τις πανανθρώπινες αξίες της, βραδυκίνητη αδρανοποιείται. Διστάζει να εναντιωθεί στις δυνάμεις του κακού και να διαφωτίσει τις μάζες.

Σ’ αυτές τις αδιαφώτιστες μάζες στοχεύουν όσοι ξεκινούν πολέμους. Στους πολλούς που μόνο την επιφάνεια βλέπουν και όχι το βάθος και την κρυμμένη πολυπλοκότητα.

Τα βαθύτερα αίτια είναι για τους οξυδερκείς, η πλειονότητα κατανοεί μόνο την επιφάνεια.

Θα κλείσω με τον Θουκυδίδη:

«Για μια πόλη που ασκεί ηγεμονία τίποτα δεν είναι παράλογο εφόσον τη συμφέρει. Καθένας χαρακτηρίζεται φίλος ή εχθρός ανάλογα με τις περιστάσεις».