Αριθμός Πιστοποίησης: Μ.Η.Τ. 242014
Το πνεύμα των νόμων και η συστημική Διαφθορά
Γράφει ο Παναγιώτης Ιακωβής
Γράφει εύστοχα ο Μοντεσκιέ στο «Πνεύμα των Νόμων» για την Συστημική Διαφθορά:
(De l'Esprit des Lois, Βιβλίο XI, Κεφάλαιο 6):
«Quand les principes du gouvernement sont corrompus, les lois mêmes les plus sages deviennent pernicieuses»
Δηλαδή, «Όταν οι αρχές της κυβέρνησης είναι διεφθαρμένες, οι ίδιοι οι πιο σοφοί νόμοι γίνονται επιβλαβείς.»
▪ ️Και συμπληρώνει ο Τάκιτος, για τις ηθικές συνέπειες: (Annales, Βιβλίο III, Κεφάλαιο 27)
“Corruptissima re publica plurimae leges. Cum principes a virtute recedunt, omnis fides civium deficit, et pax simul atque iustitia evanescunt.”
Δηλαδή, «Όσο πιο διεφθαρμένο είναι το κράτος, τόσο περισσότερους νόμους έχει. Όταν οι άρχοντες απομακρύνονται από την αρετή, όλα τα θεμέλια εμπιστοσύνης των πολιτών καταρρέουν, και μαζί εξαφανίζονται η ειρήνη και η δικαιοσύνη.»
▪ ️Ας μην πιστέψουμε όμως ότι δεν υπάρχουν και πρακτικές συνέπειες των Ιδεών που διαποτίζουν μια κοινωνία, και της διεφθαρμένης Πολυνομίας όπως περιγράφει με ακρίβεια ο Πλίνιος ο Νεότερος, αφού τα ανωτέρω οδηγούν άλλους να τρώνε με χρυσά κουτάλια κι άλλους να αδικούνται ζώντας χωρίς τα στοιχειώδη: (Epistulae, 1.6):
“Quando imperium vacat virtutibus, luxuria et injustitia imperant.”
Δηλαδή, «Όταν η εξουσία εγκαταλείπεται από την αρετή, η χλιδή και η αδικία κυριαρχούν.»
▪ Ας συνενώσουμε τώρα αυτές τις τρεις παραγράφους των τριών μεγάλων διανοητών, που απέχουν χρονικά 1600 χρόνια, σε ένα ενιαίο συνεκτικό κείμενο, που έχει αξία στην σύγχρονη Ελλάδα, αιώνες μετά.
▪ «Όταν οι αρχές της κυβέρνησης είναι διεφθαρμένες, οι ίδιοι οι πιο σοφοί νόμοι γίνονται επιβλαβείς. Έτσι, όσο πιο διεφθαρμένο είναι το κράτος, τόσο περισσότερους νόμους έχει. Κι αφού οι άρχοντες απομακρύνονται από την αρετή, όλα τα θεμέλια εμπιστοσύνης των πολιτών καταρρέουν, και μαζί εξαφανίζονται η ειρήνη και η δικαιοσύνη.
Αναπόφευκτα, λοιπόν, εν μέσω χάους, όταν η εξουσία εγκαταλείπεται από την αρετή, η χλιδή και η αδικία κυριαρχούν.»
Κι όπως θα συνοψίζαμε κριτικά στον Feyerabend:
«Όταν όλα επιτρέπονται, τίποτα δεν αλλάζει».
