Νέες κρίσιμες επαφές ΗΠΑ – Ρωσίας στη Μόσχα με φόντο τη «δύσκολη» εξίσωση για το εδαφικό

Οι διπλωματικοί ελιγμοί γύρω από τον πόλεμο στην Ουκρανία εντείνονται. Ουάσιγκτον και Μόσχα ετοιμάζονται για νέες κρίσιμες επαφές, την ώρα που ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν επαναλαμβάνει δημόσια ότι η Ρωσία όχι μόνο δεν υποχωρεί, αλλά διευρύνει τις εδαφικές της κατακτήσεις. Ο ειδικός απεσταλμένος των ΗΠΑ Στιβ Γουίτκοφ, ο οποίος συμμετείχε στις πρόσφατες συνομιλίες στη Φλόριντα με την ουκρανική αντιπροσωπεία, αναχωρεί για τη Ρωσία, όπου σήμερα θα συναντήσει τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν. Στη συνάντηση θα παραστούν επίσης ο γαμπρός και σύμβουλος του προέδρου Τραμπ, Τζάρεντ Κούσνερ. Η συνάντηση Πούτιν – Γουίτκοφ – Κούσνερ στη Μόσχα αποτελεί το νέο σημαντικό διπλωματικό τεστ στο Ουκρανικό.

Ο Πούτιν έχει επαναλάβει πολλές φορές ότι είναι έτοιμος να συζητήσει την ειρήνη, αλλά προειδοποιεί πως, αν η Ουκρανία αρνηθεί μια συμφωνία, τότε οι ρωσικές δυνάμεις θα προελάσουν περαιτέρω και θα καταλάβουν περισσότερα ουκρανικά εδάφη.

Ο Λευκός Οίκος στον απόηχο των πρόσφατων συνομιλιών στη Φλόριντα μίλησε για «μεγάλη αισιοδοξία», όμως ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι κράτησε χαμηλούς τόνους, λέγοντας πως παραμένουν «σκληρά ζητήματα» ανοιχτά.

Ο Ζελένσκι χαρακτήρισε το ζήτημα των εδαφών ως «το πιο δύσκολο» στις ειρηνευτικές συνομιλίες, επιμένοντας ότι η Ουκρανία δεν πρόκειται ποτέ να παραχωρήσει περιοχές του Ντονμπάς που εξακολουθεί να ελέγχει.

Την ίδια ώρα, ο ρωσικός στρατός ενημέρωνε τον Πούτιν για την κατάληψη των ουκρανικών πόλεων Ποκρόβσκ και Βοβτσάνσκ, επιβεβαιώνοντας τη ραγδαία προέλαση των ρωσικών δυνάμεων το 2025 — τη μεγαλύτερη από την περίοδο των πρώτων μηνών του 2022.

Marco Rubio, Steve Witkoff και Jared Kushner (CHANDAN KHANNA / AFP)

Aμερικανική αποστολή στη Μόσχα

Σύμφωνα με τον Λευκό Οίκο, ο Γουίτκοφ έχει ήδη ενημερώσει Ζελένσκι, Μακρόν, τον Ουκρανό διαπραγματευτή Ρουστέμ Ουμέροφ και τον Βρετανό πρωθυπουργό Κιρ Στάρμερ, και θα μεταφέρει στον Πούτιν τα αποτελέσματα του τελευταίου γύρου συνομιλιών.

Από τότε που διέρρευσαν τα αμερικανικά σχέδια, στα τέλη του περασμένου μήνα, οι ευρωπαϊκές δυνάμεις κινούνται πυρετωδώς για να θωρακίσουν την Ουκρανία απέναντι σε αυτό που θεωρούν τιμωρητική, φιλορωσική ειρηνευτική συμφωνία, η οποία θα μπορούσε να ανοίξει τον δρόμο για αμερικανικές επενδύσεις στη ρωσική πετρελαϊκή, ενεργειακή και εξορυκτική βιομηχανία (πετρέλαιο, φυσικό αέριο και σπάνιες γαίες) και να επαναφέρει τη Μόσχα στην ομάδα των G8.

Βασικές ρωσικές απαιτήσεις περιλαμβάνουν δέσμευση ότι η Ουκρανία δεν θα ενταχθεί ποτέ στο ΝΑΤΟ, ανώτατα όρια στη δύναμη του ουκρανικού στρατού, ρωσικό έλεγχο σε ολόκληρη την περιοχή του Ντονμπάς, αναγνώριση της ρωσικής προσάρτησης της Κριμαίας, του Ντονμπάς, της Ζαπορίζια και της Χερσώνας, καθώς και ειδική προστασία για τους ρωσόφωνους και τους Ρώσους ορθόδοξους πιστούς στην Ουκρανία.

Το Κίεβο υποστηρίζει ότι όλα αυτά συνιστούν ουσιαστικά συνθηκολόγηση και θα άφηναν τη χώρα εκτεθειμένη σε μελλοντική πλήρη κατάκτηση από τη Ρωσία, παρότι οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν ρίξει στο τραπέζι και μια δεκαετή συμφωνία εγγυήσεων ασφαλείας για την Ουκρανία.

Οι Γουίτκοφ, Κούσνερ και ο υπουργός Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο είχαν συνομιλίες την Κυριακή με τον Ρουστάμ Ουμέροφ, γραμματέα του ουκρανικού συμβουλίου εθνικής ασφάλειας, στο κλαμπ Shell Bay του Γουίτκοφ, κοντά στο Μαϊάμι.

«Μοιραζόμαστε την άποψη ότι ο πόλεμος πρέπει να φτάσει σε ένα δίκαιο τέλος», δήλωσε στην πλατφόρμα X ο πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι μετά τις συνομιλίες στο Παρίσι.

Ο Ζελένσκι έκανε τη δήλωση αυτή μετά τη συνάντησή του με τον Εμανουέλ Μακρόν και την τηλεδιάσκεψη που είχε με Ευρωπαίους ηγέτες από τη Γερμανία, την Ιταλία, την Πολωνία και το Ηνωμένο Βασίλειο.

Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν επισήμανε ότι το εδαφικό ζήτημα μπορεί «να οριστικοποιηθεί μόνο από τον πρόεδρο Ζελένσκι» και υπογράμμισε ότι τα θέματα των παγωμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων, των εγγυήσεων ασφαλείας και της ενταξιακής πορείας προς την ΕΕ πρέπει να συζητηθούν με τη συμμετοχή των ευρωπαϊκών χωρών. 

Πούτιν: «Αν δεν συμφωνήσουν, θα πάρουμε κι άλλο έδαφος»

Ο Πούτιν, από την πλευρά του, εμφανίζεται ανοικτός σε συζητήσεις, αλλά με ξεκάθαρες – και αδιαπραγμάτευτες – κόκκινες γραμμές.

Ο Ρώσος πρόεδρος επανέλαβε ότι «αν η Ουκρανία δεν δεχθεί συμφωνία, οι ρωσικές δυνάμεις θα προχωρήσουν και θα καταλάβουν περισσότερα εδάφη». Σύμφωνα με τις τελευταίες αναφορές του, η Ρωσία ελέγχει πλέον πάνω από το 19% της Ουκρανίας (περίπου 115.600 τετραγωνικά χιλιόμετρα), αυξάνοντας την κατοχή της κατά μία ποσοστιαία μονάδα μέσα σε δύο χρόνια.

Μάλιστα, χθες Δευτέρα ο Ρώσος στρατός ενημέρωσε τον Πούτιν για την κατάληψη των ουκρανικών πόλεων Ποκρόβσκ και Βοβτσάνσκ, επιβεβαιώνοντας τη ραγδαία προέλαση των ρωσικών δυνάμεων το 2025 — τη μεγαλύτερη από την περίοδο των πρώτων μηνών του 2022.

Η στιγμή που ο ρωσικός στρατός ενημερώνει τον Πούτιν

Ο Πούτιν είπε επίσης πως οι αμερικανικές προτάσεις «θα μπορούσαν να αποτελέσουν βάση για μελλοντική συμφωνία», χωρίς όμως να μιλά για συγκεκριμένο προσχέδιο.

Οι βασικές ρωσικές απαιτήσεις που παραμένουν αμετάβλητες:
— Οριστική δέσμευση ότι η Ουκρανία δεν θα μπει ποτέ στο ΝΑΤΟ
— Αναγνώριση της ρωσικής κυριαρχίας σε Κριμαία, Ντονμπάς, Ζαπορίζια και Χερσώνα
— Περιορισμοί στον ουκρανικό στρατό
— «Προστασία» ρωσόφωνων και πιστών της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας

Για το Κίεβο, όλα αυτά ισοδυναμούν με «συνθηκολόγηση».

Οι ΗΠΑ έχουν αφήσει να εννοηθεί ακόμη και ένα δεκαετές πακέτο εγγυήσεων ασφαλείας, όμως το θέμα παραμένει τεράστιο αγκάθι, καθώς η Ρωσία απορρίπτει κάθε προοπτική ένταξης της Ουκρανίας στη δυτική αρχιτεκτονική ασφάλειας.

Σκιά σκανδάλων πάνω από την Ουκρανία και συνεχόμενα χτυπήματα

Την ίδια ώρα, στο εσωτερικό της Ουκρανίας, ο Ζελένσκι βρίσκεται εν μέσω έντονου πολιτικού κλυδωνισμού μετά την παραίτηση του πανίσχυρου επικεφαλής του γραφείου του, Αντρίι Γερμάκ, έπειτα από έφοδο της αντιδιαφθοράς στο σπίτι του — αν και δεν κατηγορείται για κάτι. Δύο υπουργοί επίσης απομακρύνθηκαν.

Το μέτωπο παραμένει ενεργό: ρωσική επίθεση στη Ντνίπρο χθες Δευτέρα σκότωσε τέσσερις ανθρώπους και τραυμάτισε δεκάδες, με αναφορές για χρήση βαλλιστικού πυραύλου.

ΠΗΓΗ ERTNEWS.GR