Τον Μάιο του 1979 Η Ελλάδα στην Ε.Ο.Κ.

Γράφει ο Αθ. Δ. Γκίκας, Μαθηματικός

Έχουν περάσει 45 από την ημερομηνία υπογραφής της εισόδου της Ελλάδας στην τότε Ε.Ο.Κ. των 9 Κρατών και σήμερα στην Ε.Ε. των 28.

Ήταν εύκολη η προσπάθεια για να μας δεχτούν οι άλλοι στην οικογένειά τους; Με τι μάτι οι δήθεν προστάτες μας είδαν αυτή τη στρατηγική επιλογή; Θα αναφέρω δυο χαρακτηριστικές στιγμές.

• Ήμουν φοιτητής στο Μαθηματικό του Πανεπιστήμιο Αθηνών και βρέθηκα στα θεωρεία της Βουλής, νομίζω το 1961, όταν ο Ντε Γκώλ έκανε την επίσημη επίσκεψή του στην Ελλάδα. Ο τότε Πρωθυπουργός Κ. Καραμανλής είπε περίπου τούτα τα λόγια:

«Η Ιστορία, η γεωγραφική θέση της Ελλάδας, το οικονομικό και εθνικό της συμφέρον επιβάλλει τη συμμετοχή μας στην Ε.Ο.Κ.».

Στο τέλος ακολούθησε χειραψία Καραμανλή – Ντε Γκώλ όχι το ύψος της μέσης, αλλά στο ύψος των ώμων ! Ήταν και οι δύο μεγάλου αναστήματος (πολιτικού). Αυτή η επιλογή σε κάποιους συμμάχους, που ήθελαν την αποκλειστική κηδεμονία μας, δεν άρεσε και με τους τρόπους που γνωρίζει καλά η προπαγάνδα άρχισαν να ροκανίζουν τον Πρωθυπουργό.

Έχουν γραφτεί πολλά για τα αίτια της ήττας το 1963 και από πολλές πλευρές.  

Η κάθε πλευρά ισχυρίζεται ότι λέει την «καθαρή αλήθεια». Μόνο που η αλήθεια σπανίως είναι καθαρή και ουδέποτε απλή.

• Όταν το 1975 ο Κ. Καραμανλής έτρεχε στους ηγέτες της τότε Ε.Ο.Κ. να εξασφαλίσει τη συγκατάθεσή τους για την είσοδό μας, αρχικά συνάντησε την άρνηση του Καγκελαρίου Σμίτ:

«Δεν μπορώ να συναινέσω γιατί δεν το επιτρέπει η οικονομία σας…»

Και η απάντηση του Καραμανλή:

«Εσείς δεν έπρεπε να τα πείτε αυτά, γιατί η Χώρα σας αιματοκύλισε την Ελλάδα με την κατακτητική της μανία και άφησε πίσω της ερείπια. Ευκαιρία τώρα να το διορθώσετε».

Λέγεται ότι ο Σμίτ εξετίμησε αυτή την απάντηση και συναίνεσε χωρίς να ζητήσει ανταλλάγματα όπως έπραξαν άλλες Χώρες.

Σημειώστε ότι ο Χέλμοντ Σμίτ ήταν ένας σπουδαίος Ευρωπαίος ηγέτης και έβλεπε τις αδυναμίες της Ευρώπης. Η φράση που τον δικαιώνει:

«Η Ευρώπη δεν έχει βρει το δρόμο της ως πραγματική ηγέτιδα δύναμη, και οφείλεται στην έλλειψη πραγματικών Ευρωπαίων ηγετών».   

Αν αυτή η έλλειψη ήταν φανερή το 1975 φέρτε στο νου σας τους σημερινούς ηγέτες της.

• Τι κερδίσαμε ως Ελλάδα από την ένταξή μας.

Δεν θα μπω σε λεπτομέρειες γιατί μου λείπει η απαραίτητη γνώση για να μπορώ να εκφέρω ασφαλή κρίση. Τούτο μόνο θα πω:

Πέρα από τα προφανή πολιτικά και οικονομικά οφέλη της ένταξής μας, ήταν η αναζήτηση ενός πλαισίου εθνικής ασφάλειας. Αυτό ήταν ίσως ο κυρίαρχος στόχος του Κ. Καραμανλή, που έβλεπε την παραδοσιακή αστάθεια της περιοχής και τους γεωπολιτικούς ανταγωνισμούς των μεγάλων δυνάμεων.

Αν βλέπεις τέτοιους κινδύνους είσαι υποχρεωμένος ν’ αναζητήσεις υποστήριξη από τους πρωταγωνιστές (Αμερική – Ρωσία). Οι συνθήκες όμως που υπογράφονται με τους «κυρίαρχους» είναι πάντοτε ετεροβαρείς.

• Στο πέρασμα των χρόνων αυτή η επιλογή δοκιμάστηκε ή διαβλήθηκε, ίσως για μικροκομματικά οφέλη. Μου είναι αδύνατο να πιστέψω ότι εκείνος που έριξε το σύνθημα «ΕΟΚ και ΝΑΤΟ το ίδιο συνδικάτο» δεν έβλεπε την πραγματικότητα. Μάλλον να συσπειρώσει τους οπαδούς του ήθελε.

Ας μην διαφεύγει της αντίληψής μας ότι σπαταλήσαμε πλούσια «πακέτα Ντελόρ» σε μικροέργα, αντί για έργα πνοής που θα συνέβαλαν στην μείωση της απόστασής μας από τα άλλη  μέρη. Ίσως δεν ήμασταν ικανοί να εκπονήσουμε σπουδαία προγράμματα.

• Δοκιμάστηκε άλλη μια φορά η ένταξή μας με εκείνο το δημοψήφισμα για την έξοδό μας. Μας έσωσαν μάλλον εκείνοι που τους κατηγορούσαμε !!! Ενώ θα μπορούσαν να μας είχαν στείλει στο … διάβολο.

Μπορεί στο πλαίσιο της Εθνικής ασφάλειας, που μας παρέχει η ένταξή μας, να μην είναι το άριστο, όμως σκεφτείτε με γείτονα την Τουρκία και τα όπλα που η ίδια πλέον κατασκευάζει και εξάγει, πού θα βρίσκαμε αποκούμπι;

Πιστεύω ότι ι ισχύς της Ε.Ε. είναι μεγάλη αν πραγματικά αποφασίσει να ενωθεί, αφήνοντας στο περιθώριο εκείνους που θέλουν να είναι και μέσα και έξω (πρώην Χώρες του Ανατολικού μπλόκ).

Έχει τη δύναμη της τεχνογνωσίας, για να διασφαλίσει ειρήνη, ευημερία και ασφάλεια στη γηραιά Ήπειρο, και ευεργετική επιρροή στο παγκόσμιο γίγνεσθαι.

Καιρός ν’ αποκτήσει αυτονομία και όχι να προστρέχει βοηθός στις εστίες πολέμου που ανάβουν άλλοι.

Μέχρι σήμερα δεν έχει κοινή εξωτερική πολιτική, που θα είναι επιτυχής αν στηρίζεται και σε ένα σπουδαίο Ευρωστρατό, τραβώντας συγχρόνως το αυτί ορισμένων σημαντικών μελών της (Ισπανία, Ιταλία), που ένεκα οικονομικών συμφερόντων κλείνουν το μάτι σε ταραξία της ειρήνης, την Τουρκία και αντί να τον αποθαρρύνουν, τον ενθαρρύνουν με την επαμφοτερίζουσα στάση τους.

Λησμονούν, ως φαίνεται, ότι παραβιάζει με λόγια και με έργα:

• Το διεθνές δίκαιο.
• Το δίκαιο της θάλασσας.
• Τις αρχές και τις αξίες της Ε.Ε.

Καιρός να βρει η Ε.Ε. τον εαυτό της και να κάνει πράξη την δήθεν αλληλεγγύη προς την Κύπρο.

Δεν αρκεί μια ρηματική διαμαρτυρία ότι με το άνοιγμα της Αμμοχώστου περιφρονεί τα ψηφίσματα του Ο.Η.Ε. Αυτά δεν τα χαμπερίζει ο Τούρκος. Έχω την αίσθηση ότι μικροσυμφέροντα, ανταγωνισμοί, εθνικοί εγωισμοί κάνουν συχνά την εμφάνισή τους στην Ε.Ε. και υπερισχύουν των πραγματικών στρατηγικών συμφερόντων της.

Η Ε.Ε. θα προχωρήσει προς τα μπρος αν τα μέλη της μικρά (ως η Κύπρος) ή μεγάλα αντιμετωπίζονται με ισότητα και δικαιοσύνη.