Μια νέα παγκόσμια συμφωνία για τη φορολόγηση των υπερπλουσίων

Ο Γιώργος Α. Παπανδρέου υπογράφει την Επιστολή του Club de Madrid, του μεγαλύτερου φόρουμ δημοκρατικών πρώην Προέδρων και Πρωθυπουργών, προς τους ηγέτες της G20

Αξιότιμοι Ηγέτες της G20,

Εμείς, οι υπογράφοντες πρώην Αρχηγοί Κρατών και Κυβερνήσεων των χωρών της G20 όπως και χωρών με ανώτερο εισόδημα, σας γράφουμε για να σας ζητήσουμε να υποστηρίξετε την πρόταση της Βραζιλίας, που προεδρεύει της G20, για μια νέα παγκόσμια συμφωνία φορολόγησης των υπερπλουσίων του κόσμου.

Ως πρώην ηγέτες, αντιλαμβανόμαστε αμέσως πότε παρουσιάζεται μια μοναδική στρατηγική ευκαιρία. Οι φόροι είναι ο πυλώνας μιας κοινωνίας που είναι πολιτισμένη, παραγωγική και ευημερούσα. Ωστόσο, στην εποχή μας οι υπερπλούσιοι σε όλο τον κόσμο πληρώνουν με χαμηλότερο φορολογικό συντελεστή από τους δασκάλους και τους καθαριστές. Οι δισεκατομμυριούχοι, παγκοσμίως, πληρώνουν φορολογικό συντελεστή που ισοδυναμεί με λιγότερο από το 0,5% της περιουσίας τους. Τρισεκατομμύρια δολάρια που θα μπορούσαν να είχαν επενδυθεί παραγωγικά στην αυτοδιοίκηση, στην εκπαίδευση, στην υγεία και σε υποδομές έχουν τουναντίον συσσωρευτεί αντι-παραγωγικά στα χέρια των υπερπλουσίων.

Συνακόλουθη είναι η ακραία ανισότητα.

Στις χώρες της G20, το μερίδιο εισοδήματος του κορυφαίου 1% των εισοδηματιών έχει αυξηθεί κατά 45% σε τέσσερις δεκαετίες, ενώ οι ανώτατοι φορολογικοί συντελεστές στα εισοδήματα τους έχουν μειωθεί περίπου κατά το ένα τρίτο.

Το ότι πολλοί πολίτες αισθάνονται πως το κοινωνικό συμβόλαιο έχει διαρραγεί και οι δημοκρατίες τους τους αφήνουν στο περιθώριο είναι απολύτως κατανοητό.

Ξέρουμε ότι αυτά τα γνωρίζετε. Αλλά η εποχή μας μπορεί να γίνει εποχή πραγματοποίησης μιας νέας υπόσχεσης. Και η πρόταση της Βραζιλίας στη G20 αναδεικνύει την ευκαιρία να γράψουμε ένα νέο κεφάλαιο της ιστορίας γύρω από τη δίκαιη φορολογία για πρώτη φορά στην εποχή μας.

Επαινούμε τις κυβερνήσεις που πρωτοπορούν και ηγούνται τολμηρών προτάσεων για την αντιμετώπιση της ανισότητας. Επισημαίνουμε την πρόταση του Προέδρου Μπάϊντεν για την φορολόγηση των δισεκατομμυριούχων η οποία και αποτελεί παγκόσμιο παράδειγμα προς μίμηση. Σε όλη την υφήλιο και σε όλο το πολιτικό φάσμα, η φορολόγηση των υπερπλουσίων απολαμβάνει συνεχή λαϊκή υποστήριξη, ακόμα και μεταξύ των ίδιων των υπερπλουσίων. Η πρωτοπόρα απόφαση των χωρών της G20 ήταν ζωτικής σημασίας για την εξασφάλιση μιας παγκόσμιας συμφωνίας για έναν ελάχιστο φόρο στις πολυεθνικές εταιρείες. Τώρα είναι η ώρα να κάνουμε το ίδιο για τους υπερπλούσιους.

Κάθε κυβέρνηση πρέπει να φορολογήσει τους υπερπλούσιους. Κάθε χώρα μπορεί να δράσει. Η εθνική δράση είναι απαραίτητη. Πρέπει να φορολογήσουμε το εισόδημα των δισεκατομμυριούχων σε κάθε χώρα.

Αλλά οι ρυθμίσεις στο εθνικό επίπεδο μπορούν να φτάσουν μέχρι ενός σημείου. Γιατί το παγκόσμιο κεφάλαιο δεν σέβεται τα εθνικά σύνορα. Η φοροαποφυγή και η φοροδιαφυγή από τους υπερπλούσιους επιτυγχάνεται όταν οι κυβερνήσεις αποτυγχάνουν να συνεργαστούν.

Χρειαζόμαστε παγκόσμια συνεργασία.

Γι' αυτό η πρόταση που παρουσιάστηκε από τον Πρόεδρο Λούλα που προεδρεύει της G20, η πρόταση δηλαδή για μια νέα παγκόσμια συμφωνία για τη φορολόγηση των υπερπλουσίων προσώπων του κόσμου είναι αναγκαία και στρατηγικής σημασίας.

Τώρα είναι η ώρα να προωθήσουμε τη συνεργασία για ένα κοινό πρότυπο ώστε κάθε δισεκατομμυριούχος στη γη να πληρώνει ένα ελάχιστο επίπεδο εισοδήματός του σε φόρους.

Επαινούμε τις κυβερνήσεις της Γαλλίας, της Νότιας Αφρικής και άλλων χωρών που υποστηρίζουν αυτήν την τόσο αναγκαία πρόταση της G20 και ενώνουμε τις δυνάμεις μας με τους διακεκριμένους οικονομολόγους που την υποστηρίζουν.

Μια νέα παγκόσμια συμφωνία για τη φορολόγηση των υπερπλουσίων είναι καθοριστικής σημασίας και ενισχύει τις εθνικές προσπάθειες με στόχο να εγγυηθούν ότι οι υπερπλούσιοι δεν θα μπορέσουν να αποφύγουν τις εγχώριες φορολογικές τους υποχρεώσεις.

Θα μειώσει την ανισότητα και θα συγκεντρώσει τρισεκατομμύρια δολάρια απαραίτητα για επενδύσεις στην αναπτυξιακή πολιτική και για μιας δίκαιη μετάβαση σε βιώσιμες οικονομίες.

Μια διεθνής συμφωνία για τη φορολόγηση των υπερπλουσίων θα ήταν μια τονωτική ένεση, θα έδινε νέα ζωή, στην πολυμερή συνεργασία.

Θα αποδείξει ότι οι κυβερνήσεις μπορούν να συνεργαστούν για το κοινό καλό, ειδικά σε μια εποχή που η αλληλεγγύη Βορρά-Νότου είναι διαρραγεί κατά την διάρκεια μιας δεκαετίας που έχει δει πανδημίες και πολέμους. Αυτή η συνεργασία θα εμπνευστεί και από την υπάρχουσα συμφωνία για την παγκόσμια ελάχιστη εταιρική φορολογική της G20 το 2021 που συμφωνήθηκε από 136 χώρες.

Και μια παγκόσμια συμφωνία θα βοηθούσε επίσης τις οικονομίες μας να είναι πιο παραγωγικές και ανθεκτικές στις κρίσεις. Πρέπει να σχεδιαστεί με τρόπο που να μειώνει το φορολογικό βάρος στις εργατικές τάξεις και να είναι αρκούντως φιλόδοξη ώστε να διορθώσει την ανισότητα και παράλληλα να σέβεται τις πολιτικές επιλογές για φορολόγηση σε κάθε χώρα.

Γνωρίζουμε, από πρώτο χέρι, την πραγματικότητα της πολιτικής εξουσίας και τους περιορισμούς που έχει η κάθε ηγεσία – συμπεριλαμβανομένων των πιέσεων που ασκούνται πάνω σας. Σπάνια όμως υπάρχουν προτάσεις που μας καλούν ως πρώην ηγέτες να ενωθούμε – και που βλέπουμε ότι είναι και πολιτικά εφικτές.

Αυτή η πρόταση σαφώς, είναι μία από αυτές.

Αξιότιμοι ηγέτες της G20 – ηγείστε των ισχυρότερων οικονομιών του πλανήτη και σε αυτή την περίοδο πολιτικής και οικονομικής στασιμότητας, μπορείτε να γίνετε οι φορείς της προόδου και της αλλαγής. Σας ζητάμε να ηγηθείτε για μια νέα, δίκαιη φορολογική πολιτική. Είμαστε δίπλα σας και έτοιμοι να στηρίξουμε αυτή την πρωτοβουλία.

Με εκτίμηση,

Οι υπογράφοντες*:

Κάρλος Αλβαράδο - Πρόεδρος της Κόστα Ρίκα (2018-2022)

Μισέλ Μπατσελέτ - Πρόεδρος της Χιλής (2006-2010; 2014-2018) και Αντιπρόεδρος του Club de Madrid

Γιαν Πέτερ Μπαλκενέντε – Πρωθυπουργός της Ολλανδίας (2002 – 2010)

Βαλντίς Μπιρκαβς - Πρωθυπουργός της Λετονίας (1993-1994)

Κιμ Κάμπελ - Πρωθυπουργός του Καναδά (1993)

Λάουρα Τσιντσίγια - Πρόεδρος της Κόστα Ρίκα (2010-2014)

Έλεν Κλαρκ - Πρωθυπουργός της Νέας Ζηλανδίας (1999-2008)

Τζούλια Γκίλαρντ - Πρωθυπουργός της Αυστραλίας (2010-2013)

Φελίπε Γκονζάλες - Πρόεδρος της Κυβέρνησης της Ισπανίας (1982-1996)

Ντάλια Γκριμπαουσκάιτε - Πρόεδρος της Λιθουανίας (2009-2019)

Άλφρεντ Γκούζενμπαουερ - Καγκελάριος της Αυστρίας (2007-2008)

Χαν Σουνγκ-σου - Πρωθυπουργός της Νότιας Κορέας (2008-2009) και Αντιπρόεδρος του Club de Madrid

Αλεξάντερ Κβασνιέφσκι - Πρόεδρος της Πολωνίας (1995-2005)

Υβ Λετερμέ - Πρωθυπουργός του Βελγίου (2008; 2009-2011)

Στέφαν Λεβέν - Πρωθυπουργός της Σουηδίας (2014-2021)

Γιώργος Παπανδρέου - Πρωθυπουργός της Ελλάδας (2009-2011)

Χοσέ Λουίς Ροδρίγκεθ Θαπατέρο - Πρόεδρος της Κυβέρνησης της Ισπανίας (2004-2011)

Ντανίλο Τούρκ - Πρόεδρος της Σλοβενίας (2007-2012) και Πρόεδρος του Club de Madrid

Ντομινίκ ντε Βιλπέν - Πρωθυπουργός της Γαλλίας (2005-2007)

* Όλοι οι υπογράφοντες είναι πλήρη μέλη του Club de Madrid, του μεγαλύτερου φόρουμ δημοκρατικών πρώην Προέδρων και Πρωθυπουργών.