Από Δίστομο σε Αράχωβα: Δρόμος Τιμής για τον Καραϊσκάκη και την Μάχη της Αράχωβας!
Στα βήματα του Καραϊσκάκη των 16 χλμ από το Στρατηγείο του Αρχιστράτηγου της Ρούμελης στο Δίστομο, μέχρι την Αράχωβα όπου δόθηκε η ομώνυμη μάχη, έτρεξαν οι δρομείς που συμμετείχαν στον 3ο Δρόμο αυτής της ιστορικής διαδρομής με τον οποίο ξεκίνησαν μια σειρα δρομικών εκδηλώσεων για την φετινή 196η επέτειο της Μάχης της Αραχωβας (18-24 Νοεμβρίου 1826).
Το συνολο των εκδηλώσεων διοργανώθηκε από τον Δήμο Διστόμου, Αράχωβας, Αντίκυρας και την Τοπικη Κοινότητα Αραχωβας. Στα πλαίσια των εορταστικών εκδηλώσεων εγιναν και τα εγκαίνια έκθεσης με παλαιά όπλα και κειμήλια του Αγώνα του 1821, που παρουσιασε στην Αραχωβα ο Σκοπευτικός Όμιλος Παραδοσιακών Όπλων Πάτρας.
Η διαδρομή των 16 χλμ Δίστομο - Αράχωβα έχει την ιστορική της αξία διότι αποτελεί την αρχή της μεγάλης μάχης και νίκης του Καραισκάκη. Την εκκίνηση έδωσε ο Δήμαρχος Διστόμου -Αραχωβας Γιάννης Σταθάς μπροστά από την διασωζόμενη οικία της οικογένειας Σταθά που χρησιμοποιούσε ο Καραισκάκης ως τοπικό Στρατηγείο. Ο τερματισμός έγινε στο προαύλιο του Ναού του Αγιου Γεωργίου Αράχωβας.
Στις 17 Νοεμβρίου ο Καραϊσκάκης στρατοπεδευσε στο Δίστομο. Mόλις ο Mουσταφάμπεης (ή Μουστάμπεης) πληροφορήθηκε την κίνηση του Kαραϊσκάκη, κατευθύνθηκε προς τα Σάλωνα για να ελευθερώσει τους συμπατριώτες του, που είχαν αποκλειστεί από τους Έλληνες στο κάστρο. Μαζί του είχε πλέον και τους άντρες που του έστειλε για βοήθεια ο Kιουταχής υπό τον Kεχαγιάμπεη (2.000 Tουρκαλβανούς και 200 ιππείς).
Ο ίδιος έμεινε στη Μονή Ιερουσαλήμ, σε πλαγιά του Παρνασσού πάνω από τη Δαύλεια.
Ένας διάκονος που γνώριζε αλβανικά, άκουσε τον Μουσταφάμπεη να λέει ότι επρόκειτο να βαδίσουν προς τα Σάλωνα μέσω Αράχωβας και αμέσως ενημέρωσε τον ηγούμενο της μονής. Ο ηγούμενος έστειλε τον μοναχό Παφνούτιο Χαρίτο και ειδοποίησε τον Καραϊσκάκη στο Δίστομο για την κρίσιμη πληροφορία.
Ο Καραϊσκάκης κινήθηκε αποφασιστικά. Tο ίδιο βράδυ της 17ης Nοεμβρίου, έστειλε το Γαρδικιώτη Γρίβα και το Γεώργιο Bάγια με 500 άντρες να οχυρώσουν την εκκλησία του Aγίου Γεωργίου μέσα στην Αράχωβα και στις 18 Nοεμβρίου, τον Iωάννη Δυοβουνιώτη με 400 άντρες να κλείσουν το πέρασμα προς τα Σάλωνα. Ακόμα ζήτησε απ’ όλους τους οπλαρχηγούς της περιοχής να σπεύσουν στην Aράχωβα. Το μήνυμα έλαβαν ο Γεώργιος Δυοβουνιώτης που βρισκόταν στους Δελφούς αλλά και οι πολιορκητές των Σαλώνων.
Το σχέδιο του Καραϊσκάκη, ήταν ευφυές. Τοποθέτησε σκοπιές (καραούλια) σε διάφορα σημεία για να πληροφορείται κάθε κίνηση του εχθρού και απέκλεισε αθόρυβα τους εχθρούς του στην Αράχωβα.
Ο κλοιός που σχημάτισε γύρω τους αποδείχτηκε ασφυκτικός. Η νίκη στεφάνωσε τα όπλα των Ελλήνων μετά από σκληρές μάχες.