Ο τουρισμός και η εστίαση κρατάνε την οικονομία όρθια ! (Άρθρο του Χρήστου Αλεξανδρή)

Μετά την πανδημία, η ελληνική οικονομία επέστρεψε  στο προσκήνιο με τα προβλήματα πλέον να μην μπορούν να κρυφτούν κάτω από το χαλί οπως γινόταν την περίοδο της υγειονομικής κρίσης με τα πολλαπλά λοκντάουν.

Όταν κηρύχθηκε το τέλος της πανδημίας, αν και ηταν  ακόμη νωρίς να διακρίνει κανείς  την έκταση των αρνητικών επιπτώσεων που ενδεχομένως να είχε η  πανδημία  στην οικονομία, οι εκτιμήσεις που γινόταν απο τους παράγοντες της αγοράς εκείνη την περίοδο κατέληγαν στην εκφραση ενός φόβου ότι η υγειονομική κρίση θα λειτουργούσε σε βάρος των μικρών επιχειρήσεων και προς όφελος των μεγάλων εταιρειών.

Σίγουρα θα την εχετε ακούσει αυτή την κριτική οτι δηλαδή η  νέα ψηφιακή εποχή για την οποία μιλούν σήμερα ολοι  θα ευνοήσει πέντε δέκα μεγάλες πολυεθνικές επιχειρήσεις και αυτό έχει αρχίσει να γινεται ορατό με τη δυναμική που απέκτησε το ηλεκτρονικό εμπόριο, αλλά και από τα ράφια των σούπερ μάρκετ, όπου την αγορά μονοπωλούν δύο τρεις μεγάλες εταιρείες σε κάθε κατηγορία αγαθών.

Η αλήθεια είναι οτι στο σημερινό κόσμο των ραγδαίων αλλαγών δεν είναι εύκολο να φανταστεί κανείς τη ζωή του χωρίς την Amazon, την Apple, την Μicrosoft, την Facebook.
Βέβαια κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει και τις καλές προθέσεις των κυβερνήσεων να στηρίξουν τη μικρομεσαία επιχειρηματικότητα.

Γι' αυτό και τελευταία υπουργοί και αλλα κυβερνητικά στελέχη εχουν αρχίσει να μιλούν για την ανάγκη αλλαγής του παραγωγικού μοντέλου της ελληνικής οικονομίας, εννοώντας προφανώς οτι οι ελληνικές επιχειρήσεις είναι πολύ μικρές για τα ευρωπαικά δεδομένα και για να αντέξουν στον ανταγωνισμό θα πρέπει τα επόμενα χρόνια να μεγαλώσουν. 

Επειδή όμως μιλάμε για την Ελλάδα, θα θέλαμε να μάθουμε απο τους πολιτικούς ειδήμονες  πώς θα συμβεί κάτι τέτοιο, όταν είναι γνωστό ότι οι μισές επιχειρήσεις χρωστάνε στα ασφαλιστικά ταμεία και στις τράπεζες και όταν γνωρίζουμε ότι οι υπόλοιπες που εξακολουθούν να είναι ζωντανές και να λειτουργούν, διαθέτουν περιορισμένη ρευστότητα και δεν μπορούν να πάρουν από τις τράπεζες ουτε ένα μικρό κεφάλαιο κίνησης. Η ραχοκοκκαλιά της ελληνικής οικονομίας είναι οι μικρές επιχειρήσεις που κατακανόνα δραστηριοποιούνται στο χώρο του καφέ, της εστίασης, της ψυχαγωγίας, της διασκέδασης και του τουρισμού.

Συμφωνούμε οτι μια οικονομία για να στέκεται γερά στα πόδια της δεν μπορεί να στηρίζεται μόνο στην παροχή υπηρεσιών και στον τουρισμό, αλλά τι να κάνουμε αυτή είναι και ετσι λειτούργησε για πολλές δεκαετίες η ελληνική οικονομία. Με ποιά λογική θα πρέπει σήμερα αυτές τις  μικρές επιχειρήσεις κυρίως οικογενειακού μεγέθους θα πρέπει σήμερα με διάφορα φορολογικά μέτρα και απειλές προστίμων να τις οδηγήσουμε στον... καιάδα του οικονομικού αφανισμού; Σίγουρα σε αυτή τη συγκυρία μόνο η κυβέρνηση θα μπορούσε να βοηθήσει τις επιχειρήσεις να ανακάμψουν, αλλά δεν διαθέτει τα απαιτούμενα κεφάλαια.

Η σημερινή κυβέρνηση υπόσχεται να κάνει ό,τι χρειαστεί για να στηρίξει τη μικρομεσαία επιχειρηματικότητα, αλλά συνήθως κάνει πολύ λιγότερα από αυτά που συνήθως υπόσχεται!

Τελευταίο παράδειγμα ηταν ο μειωμένος ΦΠΑ,  ενα μέτρο που για κάποιους μπορεί να μοιάζει με ασπιρίνη καταπολέμησης του καρκίνου, ωστόσο βοήθησε τους επαγγελματίες των καταστημάτων καφέ, αυξάνοντας παράλληλα  κατακόρυφα την κίνηση στα καταστήματα αυτά και δημιούργησε παρα πολλές θέσεις εργασίας. Γιατί δεν πρέπει αυτό το μέτρο του μειωμένου ΦΠΑ να συνεχιστεί, τη στιγμή μάλιστα που ολοι ομολογούν οτι το μεγαλύτερο πρόβλημα των νοικοκυριών σήμερα είναι η ακρίβεια;

Λόγω των ακριβών ακτοπλοϊκών εισιτηρίων και της απότομης ανόδου των τιμών των τουριστικών καταλυμάτων, για τους πρισσότερους Ελληνες οι διακοπές λίγων ημερών σε κάποιο νησί ή σε εναν απο τους πολλούς δημοφιλείς προορισμούς εγιναν απαγορευτικές αν σκεφθούμε τα ποσά που πρέπει να ξοδέψει μια τετραμελής οικογένεια για μετακίνηση, υπνο, φαγητό και μπάνιο στην παραλία. Την ωρα που μιλάμε ολοι για την ακρίβεια, επρεπε να καταργηθεί το μέτρο του μειωμένου ΦΠΑ στον σερβιριζόμενο καφέ;

Η μήπως περιμένει κανείς στη σημερινή συγκυρία όπου όλα έχουν γίνει πανάκριβα, οι καταστηματάρχες να απορροφήσουν την αύξηση του καφέ;

Πραγματικά, η επιβίωση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων στην Ελλάδα ισοδυναμεί με άθλο, αν σκεφτούμε ότι ο ιδιωτικός τομέας πλήρωσε με υπερφορολόγηση τρία μνημόνια και αναγκάστηκε σε παύση των δραστηριοτήτων του μέσα στην πανδημία. Η κυβέρνηση αναγκάστηκε να αυξήσει θεαματικά τις δημόσιες δαπάνες για να στηρίξει τις επιχειρήσεις που έκλεισαν με κρατική εντολή και σίγουρα οι επιστρεπτέες προκαταβολές αλλά και όλα τα επιδοτούμενα προγράμματα λειτούργησαν σαν ''σωσίβιο'' για τον πληττόμενο ιδιωτικό τομέα.

Οι επιχειρήσεις που επλήγησαν περισσότερο από την πανδημία ήταν αυτές που δραστηριοποιούνται στο χώρο της εστίασης και του τουρισμού.

Ουσιαστικά όμως, επλήγη η καρδιά της ελληνικής οικονομίας. Οι πολύ μικρές, κατά κανόνα οικογενειακές, επιχειρήσεις που έχουν λιγότερους από 10 εργαζόμενους και συνήθως αντιμετωπίζουν τα μεγαλύτερα προβλήματα ρευστότητας, ενώ στις άλλες ευρωπαϊκές χώρες αντιπροσωπεύουν το 30% της συνολικής απασχόλησης, στην Ελλάδα το ποσοστό αυτό ανεβαίνει στο 60%.

Το στοίχημα της κυβέρνησης επομένως είναι να διασωθεί το ελληνικό καλοκαίρι και ο τουρισμός με την εστίαση να συνεχίσουν να κρατάνε την εθνική οικονομία όρθια, αποτρέποντας μαζικές απολύσεις και χρεοκοπίες επιχειρήσεων.

Χρήστος Αλεξανδρής

Δημοσιογράφος