Πάσχα στη Ρούμελη: Γεμίζουν ξανά τα χωριά της Φθιώτιδας της Φωκίδας,της Βοιωτίας και της Ευρυτανίας
Γεμίζουν ξανά τα χωριά στον ορεινό όγκο της Φθιώτιδας, της Φωκίδας και της Ευρυτανίας. Οι άνθρωποι που τα έχουν εγκαταλείψει, δίνουν αυτές τις ημέρες το πασχαλιάτικο ραντεβού τους.
Η κινητικότητα που υπάρχει τα τελευταία 24ωρα σε σχέση με την αναζήτηση αμνοεριφίων προδίδει ότι ακόμη και οι κρεοπώλες μάλλον βρέθηκαν εκτός κλίματος.
Περίμεναν μικρότερη κατανάλωση και τώρα η ζήτηση δείχνει να είναι μεγαλύτερη συγκριτικά με τις προηγούμενες ημέρες που το κλίμα στην αγορά ηταν υποτονικό και σε καμίασ περίπτωση δεν θύμιζε εορταστική περίοδο.
Άρχισαν να γεμίζουν και πάλι τα ξεχασμένα χωριά της Δυτικής Φθιώτιδας, της Ευρυτανίας, της Φωκίδας και γενικά της Ρούμελης από τους παραδοσιακούς πασχαλινούς επισκέπτες τους.
Το Πάσχα οι παραδόσεις ζωντανεύουν. Δεν σταματούν ούτε στο άναμμα της φωτιάς και στο σούβλισμα του αρνιού, ούτε ακόμα ακόμα στο λάκκο. Αντίθετα ζωντανεύουν συνεχώς όλο και περισσότερα πασχαλινά δρώμενα προβάλλοντας την ξεχωριστή ταυτότητα κάθε περιοχής.
Στη Ρούμελη, η Πρώτη Ανάσταση γιορτάζεται το πρωί. Οι περισσότεροι συνεχίζουν τη νηστεία μέχρι τα μεσάνυχτα, όταν ανάβουν τις λαμπάδες τους με το Άγιο Φως για να το μεταφέρουν στο σπίτι μιας και πιστεύουν βαθιά πως «φέρνει τύχη».
Μετά την Ανάσταση, στη Ρούμελη οι οικογένειες ετοιμάζουν το κοκορέτσι και τη σούβλα με το αρνί ή το κατσίκι που θα ψήσουν την επομένη το πρωί, τρώνε την πατροπαράδοτη μαγειρίτσα και τσουγκρίζουν τα κόκκινα αυγά που έχουν βάψει από τη Μεγάλη Πέμπτη.
Η Ρούμελη με το Πάσχα και τα έθιμα που το συνοδεύουν είναι ένας προορισμός με ιδιαίτερα έντονο ελληνικό χρώμα, βαθιές ρίζες μέσα στο χρόνο και με άρωμα παράδοσης.
Οι μεγάλες παρέες, το αρνί στη σούβλα και η διασκέδαση είναι στοιχεία που θα βρει ο κάθε επισκέπτης σε κάθε χωριό της Ρούμελης και μαζί και την ρουμελιώτικη φιλοξενία.
Συνάντηση επιταφίων
Το Μεγαλοβδόμαδο στην Λαμία και ειδικά την Μεγάλη Παρασκευή ξεχωρίζει η περιφορά και κυρίως η συνάντηση των Επιταφίων στην πλατεία Πάρκου της πόλης με τη συμμετοχή της φιλαρμονικής και χιλιάδων κατοίκων και επισκεπτών ενώ μετά το τέλος της περιφοράς των επιταφίων, επικρατεί το αδιαχώρητο στα μεζεδοπωλεία με τα σαρακοστιανά μέσα και έξω από την πόλη της Λαμίας.
Λιβαδειά: Αυθεντικό ρουμελιώτικο Πάσχα
Σαν το «στοίχημα της εξωστρέφειας» χαρακτηρίζει το Πάσχα στις Πηγές της Κρύας ο δήμαρχος Λιβαδειάς Δημήτρης Καραμάνης. Ο Δήμος Λεβαδέων, σε συνεργασία με την Περιφέρεια Στερεάς, πραγματοποιεί μία σειρά από εκδηλώσεις για το Πάσχα, με βασικό το έθιμο του λάκκου τιμώντας την παράδοση του τόπου.
«Ο εορτασμός του Πάσχα αποτελεί για την πόλη μας ένα σημείο σύνδεσης με το ιστορικό της παρελθόν, συμβολίζοντας την προνομιακή της θέση την περίοδο πριν την Τουρκοκρατία και μετά, κατά τη διάρκεια του αγώνα της Παλιγγενεσίας. Στόχος μας είναι το έθιμο του λάκκου, που κληρονομήσαμε από τους παλιούς, να το κρατήσουμε ζωντανό και να το διαδώσουμε ώστε η νέα γενιά να μεγαλώσει παραδοσιακά όπως κι εμείς.
Η παράδοση είναι η κληρονομιά μας, μας χαρακτηρίζει και καθορίζει την ταυτότητα του τόπου μας. Και ο δικός μας ο τόπος κατέχει τα πρωτεία το Πάσχα!» αναφέρει ο Δήμαρχος Λεβαδέων κ. Δημήτρης Καραμάνης.
«Είναι η διατήρηση ενός εθίμου που μεταφέρεται από γενιά σε γενιά, είναι ο πολιτισμός μας! Οφείλουμε να κρατάμε ζωντανά τα ήθη και έθιμά μας, να τα προβάλλουμε. Είναι η ταυτότητά μας!» αναφέρει η Αντιπεριφερειάρχης Τουρισμού Πολιτισμού, κ. Φανή Παπαθωμά.
Αμφίκλεια: Κάθε σταυροδρόμι και λάκκο
Αν περάσει ένας διαβάτης από την Αμφίκλεια της Φθιώτιδας το πρωί του Πάσχα θα ειδοποιήσει την πυροσβεστική θεωρώντας ότι καίγεται το χωριό...
Δεν πρόκειται για πυρκαγιά, αλλά για το μοναδικό θέαμα που μπορεί να αντικρίσει κανείς την ώρα που ανάβουν οι φωτιές σε όλους τους λάκκους για το ψήσιμο του οβελία.
Δεν ψήνει ο καθένας μόνος το αρνί του, αλλά όλη η γειτονιά μαζί. Έτσι συντηρούν μια παράδοση ετών αλλά και γενεών. Στις γειτονιές και τα σταυροδρόμια της Αμφίκλειας βλέπεις να ψήνονται 10-15 ίσως και περισσότερα αρνιά στη σειρά. Είναι ένα έθιμο που έρχεται από πολλές δεκαετίες πίσω και σημαίνει το δέσιμο των ανθρώπων, των γειτόνων, φίλων, συγγενών, επισκεπτών, που μαζί ψήνουν το αρνί τους, μαζί διασκεδάζουν, μαζί τρώνε ό,τι κουβαλούν οι νοικοκυρές, ενώ πολλές φορές φροντίζουν να εξασφαλίσουν ρεφενέ ένα μικρό αρνί για να βγει από την φωτιά πρώτο να το «θυσιάσουν» στο γλέντι της παρέας.
Δυτική Φθιώτιδα
Στα χωριά της Δυτικής Φθιώτιδας τη νύχτα που γίνεται η Ανάσταση, ένας επίτροπος της Εκκλησίας παίρνει μια σκλίδα (καλάμι από βρίζα) αγιασμένη από τον αγιασμό των Φώτων, ανεβαίνει στο καμπαναριό ψηλά και την ανάβει για να προφυλάξουν ολόκληρη την περιοχή από το χαλάζι. Ο τόπος που θα δει το φως αυτής της σκλίδας δεν κινδυνεύει από χαλάζι.
Το Άγιο Φως της Ανάστασης, που θα φωτίσει το αγιασμένο από τα Φώτα καλάμι, έχει τη δύναμη να προστατεύσει ολόκληρη την περιοχή που θα φωτίσει από το φως της Ανάστασης.
Καρπενήσι
Το Μεγάλο Σάββατο η Ανάσταση του Θεανθρώπου γιορτάζεται με τη ρίψη βεγγαλικών και το μοίρασμα κόκκινων αυγών από τον δήμο σε κατοίκους και επισκέπτες.
Ξημερώνοντας η Κυριακή του Πάσχα, το Καρπενήσι κυριολεκτικά καλύπτεται από τον καπνό εκατοντάδων λάκκων στις γειτονιές της πόλης, στους οποίους οι κάτοικοι καίνε κληματαριές. Δίπλα στους λάκκους στήνονται οι σούβλες για το ψήσιμο του οβελία και το γλέντι με άφθονο φαγητό, ποτό, χορούς και τραγούδια διαρκεί μέχρι αργά το βράδυ.
Άμφισσα
Στην Άμφισσα, πάλι έχουν τα «Δάκρυα της Παναγιάς». Το μεσημέρι της Μεγάλης Παρασκευής όλη η Άμφισσα συναντιέται σε καφενεία, μεζεδοπωλεία και εστιατόρια για να καταναλώσει σαρακοστιανά χωρίς λάδι και μεγάλες ποσότητες τσίπουρου και ούζου, που είναι τα εν λόγω δάκρυα!
Αρκίτσα: Η Ρωμάνα
Τη Δευτέρα του Πάσχα πραγματοποιείται το έθιμο της Ρωμάνας, όπου αναβιώνει ο πολιτιστικός σύλλογος. Γυναίκες, με τοπικές ενδυμασίες τραγουδώντας το τραγούδι της Ρωμάνας συγκεντρώνουν χρήματα και υλικά για να φτιάξουν παραδοσιακές πίτες. Το ίδιο απόγευμα στην εκκλησία του Αγίου Γεωργίου υπό τους ήχους παραδοσιακής μουσικής, προσφέρουν τις πίτες που ετοίμασαν και γίνεται ένα κλασικό γλέντι με χορό και κρασί.
Υπάτη: Τα Πασχαλόγιορτα
Οι εκδηλώσεις το Πάσχα έχουν ως επίκεντρο το προαύλιο του ναού του Αγίου Νικολάου, όπου κάθε χρόνο συγκεντρώνονται ντόπιοι και ξένοι για να χορέψουν στους ρυθμούς της ελληνικής δημοτικής παράδοσης.
Στην Υπάτη, το απόγευμα της Κυριακής του Πάσχα μετά την Αγάπη ξεκινούν οι εκδηλώσεις ενώ στο προαύλιο της εκκλησίας του Αγ. Νικολάου, ο παπάς σέρνει τον αναστάσιμο χορό, ψάλλοντας το «Χριστός Ανέστη». Κάθε χρόνο αυτή την ημέρα, σύσσωμος ο λαός της Υπάτης, αλλά και της ευρύτερης περιοχής αναβιώνει και κρατάει ζωντανό το πανάρχαιο αυτό έθιμο. Ακολουθεί λαϊκό πανηγύρι στην πλατεία με άφθονο κρασί και ντόπια ψητά. Την δεύτερη ημέρα του Πάσχα, στα Λουτρά Υπάτης, χορεύεται ένας ιδιαίτερος χορός που έρχεται κατευθείαν από την τοπική παράδοση: ο «κλειστός» χορός έχει τις ρίζες του στο Νεοχώρι Υπάτης. Οι εορταστικές εκδηλώσεις συνεχίζονται για δύο ακόμη ημέρες, την Τρίτη του Πάσχα στην Αγία Παρασκευή του χωριού Μεξιάτες όπου στήνεται διπλός γυριστός χορός που έχει παράδοση από την Τουρκοκρατία.
Την Τετάρτη μετά το Πάσχα, έχουμε την μεγάλη πορεία των ανδρών του χωριού της Υπάτης μέχρι την Παναγία Αρσάλη.
Το απόγευμα, μόνο οι άντρες, ανεβαίνουν στην Παναγία Αρσαλή (Αγία Ιερουσαλήμ), διανύοντας με τα πόδια μια απόσταση περίπου δύο ωρών, για να φτάσουν στην σπηλαιοεκκλησιά.
Η Αγία Ιερουσαλήμ είναι η Αγία των σπηλαίων και των βράχων. Το 1821 η Αγία Ιερουσαλήμ υπήρξε ορμητήριο και σημείο συνάντησης των οπλαρχηγών της περιοχής.
Την Πέμπτη το πρωί οι «Αρσαλιώτες»-όπως τους λένε- τελούν θεία λειτουργία και στη συνέχεια κατεβαίνουν στο χωριό, όπου τους υποδέχονται στη θέση «Περιβόλια» για να συνεχίζουν όλοι μαζί μέχρι την πλατεία της Υπάτης που στήνεται χορός και λαϊκό πανηγύρι.
Χαράλαμπος Λιόλιος: “Το Πάσχα μας καλεί να σταθούμε λίγο πιο κοντά ο ένας στον άλλον”
“Το Πάσχα δεν είναι μόνο μια μεγάλη γιορτή της πίστης μας. Είναι μια βαθιά ανθρώπινη στιγμή” τονίζει στο μήνυμά του ο Δήμαρχος Δομοκού Χαράλαμπος Λιόλιος.
“Μια ανάσα που μας καλεί να σταθούμε λίγο πιο κοντά ο ένας στον άλλον, να δούμε με καλοσύνη και κατανόηση όσα έχουμε και όσα μπορούμε να γίνουμε. Σε έναν κόσμο που αλλάζει, η Ανάσταση μάς θυμίζει ότι κάθε δυσκολία μπορεί να ξεπεραστεί, κάθε σκοτάδι να φωτιστεί. Αρκεί να κρατάμε μέσα μας την ελπίδα και την αλληλεγγύη.
Ας γιορτάσουμε λοιπόν με καρδιά ανοιχτή, με ευγνωμοσύνη για τα μικρά και σημαντικά της ζωής.
Εύχομαι σε όλες και όλους Καλή Ανάσταση και Καλό Πάσχα, με υγεία, δύναμη και χαμόγελα σε κάθε σπίτι.”