Συγχωνεύσεις ΔΕΥΑ στα σχέδια της Κυβέρνησης! - Σε ριζική αλλαγή του μοντέλου διαχείρισης των υδάτων στη χώρα προχωρά η κυβέρνηση

Η κυβέρνηση σχεδιάζει να συγχωνεύσει εκατοντάδες μικρές εταιρείες ύδρευσης, καθώς βρίσκεται αντιμέτωπη με την επιδεινούμενη ξηρασία που έχει φέρει τις δεξαμενές που τροφοδοτούν την Αθήνα στο χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων τριών δεκαετιών.
Περισσότερες από 700 επιχειρήσεις ύδρευσης, που ελέγχονται κυρίως από Δήμους, θα συγχωνευθούν σε τρεις για να βελτιωθεί η διαχείριση του σημαντικού αυτού πόρου, σύμφωνα με το κυβερνητικό σχέδιο που αναμένεται να εξειδεικευθεί το επόμενο διάστημα.
Μπορεί το σχέδιο να μην έχει ακόμη δημοσιοποιηθεί, ωστόσο εγκυρες πληροφορίες αναφέρουν ότι οι υφιστάμενες εταιρείες για την Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη - η ΕΥΔΑΠ και η ΕΥΑΘ - θα επεκτείνουν την κάλυψή τους, ενώ ένας τρίτος φορέας θα αναλάβει την ευθύνη για την υπόλοιπη χώρα. Εάν τελικά επιβεβαιωθούν οι πληροφορίες σχετικά με τα σχέδια της κυβέρνησης οι τρεις εταιρείες ύδρευσης θα παραμείνουν υπό κρατικό έλεγχο, οι διαδικασίες πρόσληψης θα εξορθολογιστούν, ενώ η κυβέρνηση θέλει να προσελκύσει διευθυντικά στελέχη από τον ιδιωτικό τομέα.
Μια δεύτερη λύση που επεξεργάζεται η κυβέρνηση είναι η ιδρυση μιας ΔΕΥΑ ανά Περιφέρεια στην οποία θα συγχωνευθούν οι υπάρχουσες ΔΕΥΑ, οι υπηρεσίες ύδρευσης – αποχέτευσης των δήμων και οι σύνδεσμοι ύδρευσης. Αν τελικά προωθηθεί αυτή η λύση, οι νέες ΔΕΥΑ θα είναι νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου και το διοικητικό τους συμβούλιο θα αποτελείται από εκπροσώπους των Δήμων, ανάλογα με τον πληθυσμό τους. Tην αντιθεσή του στη δημιουργία «φαραωνικών» Επιχειρήσεων Ύδρευσης και Αποχέτευσης ανά περιφέρεια εχει εκφράσει ο πρόεδρος της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας, Λάζαρος Κυρίζογλου, στο Ετήσιο Τακτικό Συνέδριο που διεξήχθη πέρυσι στη Ρόδο, ενω πολλοί Δήμαρχοι είχαν ταχθεί υπερ της οικειοθελούς συγχώνευσης των ΔΕΥΑ.
Συγκεκριμένα, για το ζήτημα της διαχείρισης των πόσιμων υδάτων (Δημοτικές Επιχειρήσεις Ύδρευσης και Αποχέτευσης) ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ είχε αναφέρει ότι έχει κατατεθεί η πρόταση – μελέτη ΚΕΔΕ- ΕΔΕΥΑ και ΕΕΤΑΑ, η οποία, σε αντίθεση με την πρόταση του ΥΠΕΝ για τη δημιουργία φαραωνικών ΔΕΥΑ ανά περιφέρεια, προβλέπει τη λειτουργία μίας ΔΕΥΑ σε κάθε νομό και το Δ.Σ. του νέου σχήματος να ανήκει 100% στην Αυτοδιοίκηση.
«Είμαστε αντίθετοι με το εξυφαινόμενο σχέδιο για τις ΔΕΥΑ γενικότερα αν δεν στηρίζεται σε αυτό που καταρχήν συμφωνήσαμε , διότι είναι αντισυνταγματικό και αντίθετο στη βούληση αυτών που καλούνται να το εφαρμόσουν», είχε δηλώσει τότε ο κ. Κυρίζογλου.
Η αντιμετώπιση του προβλήματος της λειψυδρίας με έναν εθνικό σχεδιασμό αποτελεί επείγουσα μεταρρυθμιστική ανάγκη τονίστηκε στη διάρκεια σύσκεψης που πραγματοποιήθηκε χθες υπό τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη στο Μέγαρο Μαξίμου.
Στο πλαίσιο της σύσκεψης για το πρόβλημα της λειψυδρίας και τους βασικούς άξονες αντιμετώπισής του έγινε σαφές ότι σε πρώτο χρόνο πρέπει να δοθούν απαντήσεις στις πιεστικές ανάγκες του σήμερα και, σε μεσομακροπρόθεσμο ορίζοντα, να προετοιμαστεί η χώρα για τις μεγάλες προκλήσεις των επόμενων 30 ετών.
Ο πρωθυπουργός τόνισε ότι το νερό είναι και θα παραμείνει δημόσιο αγαθό και πόρος ζωτικής σημασίας και μόνο έτσι πρέπει να αντιμετωπίζεται.
Στη σύσκεψη έγινε αναλυτική παρουσίαση των επιστημονικών δεδομένων, τα οποία δείχνουν ξεκάθαρα το μέγεθος του προβλήματος, λόγω της κλιματικής κρίσης, σε όλες τις χώρες της Μεσογείου, λαμβάνοντας μάλιστα υπόψη ότι η Ευρώπη είναι η ταχύτερα θερμαινόμενη ήπειρος παγκοσμίως.
Με βάση τα στοιχεία, η χώρα μας κατατάσσεται στην 19η θέση παγκοσμίως ως προς τον κίνδυνο λειψυδρίας. Η στάθμη των φραγμάτων είναι σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα, ενώ ενδεικτικό είναι πως τα αποθέματα στην Αττική έχουν μειωθεί πάνω από 50% σε σχέση με το 2022.
Υπό τα δεδομένα αυτά, αποφασίστηκε ένας ολιστικός τρόπος αντιμετώπισης του ζητήματος απέναντι στον κατακερματισμό, μεταξύ διαφορετικών φορέων, που υπάρχει σήμερα. Η κυβέρνηση πρόκειται να προχωρήσει σε ριζική αλλαγή του μοντέλου διαχείρισης των υδάτων στη χώρα, σε ένα πιο λειτουργικό σύστημα, με μεγαλύτερη αποδοτικότητα και περισσότερες επενδύσεις. Σ' αυτή την προσπάθεια θα αξιοποιηθούν οι νέες τεχνολογίες, καθώς και συμπληρωματικοί τρόποι παραγωγής νερού, όπως η αφαλάτωση.
Οι πέντε βασικοί άξονες του σχεδιασμού είναι:
- Το νερό είναι και θα παραμείνει δημόσιο αγαθό, όπως προβλέπει το Σύνταγμα και η νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας
- Βιώσιμες εταιρείες ύδρευσης, άρδευσης και αποχέτευσης, με στόχο αποδεκτό κόστος για όλες τις χρήσεις
- Ολιστικός σχεδιασμός και κεντρική διαχείριση όλων των αναγκαίων έργων, μικρών και μεγάλων
- Κατεπείγουσες πρωτοβουλίες τους επόμενους έξι μήνες, σε συνδυασμό με εκστρατεία ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης των πολιτών
- Νέες τεχνολογίες και συμπληρωματικοί τρόποι παραγωγής νερού (αφαλάτωση, ανακύκλωση και επαναχρησιμοποίηση)
Οι παραπάνω άξονες αναμένεται να εξειδικευτούν στο αμέσως επόμενο διάστημα.
Ο σχεδιασμός υπογραμμίστηκε ότι θα θέσει, επίσης, τις βάσεις για την υλοποίηση έργων που έχουν ήδη δρομολογηθεί ή μελετώνται. Σήμερα είναι σε εξέλιξη περισσότερα από 1.200 έργα διαχείρισης και αξιοποίησης υδάτων, εκ των οποίων 1.090 αφορούν στην ύδρευση και 237 την άρδευση.
Όπως επισημάνθηκε τα έργα αυτά έρχονται να προστεθούν στα 278 που έχουν ήδη ολοκληρωθεί από το 2019 έως σήμερα. Ωστόσο έγινε σαφές ότι, είναι προφανής η ανάγκη περαιτέρω επενδύσεων και πιο συντεταγμένης προσπάθειας για την αντιμετώπιση αυτού του μεγάλου, κοινωνικού και εθνικού ζητήματος.Ταυτόχρονα η κυβέρνηση θα δημιουργήσει ένα νέο ταμείο που θα συμβάλει στη χρηματοδότηση φραγμάτων, μονάδων αφαλάτωσης και άλλων επενδύσεων για τη διασφάλιση της ασφάλειας του νερού.
Η Ευρώπη είναι η ήπειρος που θερμαίνεται ταχύτερα στον κόσμο, ενώ οι χώρες γύρω από τη Μεσόγειο συγκαταλέγονται μεταξύ των χωρών που κινδυνεύουν περισσότερο από την ξηρασία. Το γεγονός αυτό απειλεί τον τουρισμό και τον αγροτικό τομέα της Ελλάδας, καθώς τα ακραία καιρικά φαινόμενα, συμπεριλαμβανομένων των πλημμυρών λόγω ισχυρών καταιγίδων, επιβαρύνουν τις παλαιές υποδομές της χώρας.
Την ίδια ώρα συνεχίζονται οι αντιδράσεις των Δήμων. Μιλώντας στο Δημοτικό Συμβούλιο Ρεθύμνης, ο δήμαρχος και πρόεδρος της Ένωσης των ΔΕΥΑ (ΕΔΕΥΑ), Γ. Μαρινάκης υποστήριξε ότι «πρέπει να καταλάβουν οι πάντες ότι αυτό το νομοσχέδιο έγινε για εμάς χωρίς εμάς και δεν ωφελεί τις τοπικές κοινωνίες. Θέλουμε οι ΔΕΥΑ να λειτουργούν ως αυτοδιοικητικοί οργανισμοί που να έχουν σκοπό την εξυπηρέτηση του κοινωνικού συνόλου και την προστασία του φυσικού πόρου χωρίς να δημιουργούνται υπόνοιες εισχώρησης στο χώρο της αυτοδιοίκησης επιχειρηματικών ομίλων ή επιχειρηματικών εταιρειών, ακόμα κι όσων είναι στο χρηματιστήριο και έχουν κρατικό μετοχολόγιο. Γιατί όλο αυτό σημαίνει αλλοίωση αποστολής ΔΕΥΑ», κατέληξε ο κ. Μαρινάκης.