Η ΚΥΠΡΟΣ ΣΤΟΥΣ ΑΙΩΝΕΣ - Συνειδητή έρευνα στα Ιστορικά δρώμενα

Γράφει ο Ηλίας Σπυρόπουλος
Συνταξιούχος εκπαιδευτικός

- Το Κυπριακό πάντα στην επικαιρότητα. Μητσοτάκης και Ερντογάν είπαν και λίγα λόγια για το Κυπριακό θέμα. Οι προσδοκίες όπως πάντα μικρές. Η κατάθεση όμως του ιστορικού γίγνεσθαι επιβεβλημένη και διαρκής.

- Έχουν περάσει πια 50 χρόνια από την εισβολή του Αττίλα και το διαχωρισμό της ανεξάρτητης Κυπριακής Δημοκρατίας και επιεικώς μπορούμε να πούμε, ότι επικρατεί απραξία και στασιμότητα στις εξελίξεις. Και ας δούμε αν κάναμε αυτά που πρέπει για το Χρυσοπράσινο φύλλο το ριγμένο στο Πέλαγος, που πάντα προσδοκά την ένωσή του με τη μάννα πατρίδα.

- Πριν από την απελευθέρωση και τον ξεσηκωμό του 1821,  η Κύπρος είχε μπει στα σχέδια της Φιλικής Εταιρείας, κυρίως για την οικονομική στήριξη, που θα μπορούσε να προσφέρει στο ταμείο του κοινού αγώνα.

Ο τότε Αρχιεπίσκοπος Κύπρου Κυπριανός είχε μυηθεί στη Φιλική Εταιρεία, άγνωστο από ποιον και πότε. Το 1820 φιλοξένησε στηνΚύπρο τον Φιλικό Δημήτριο Ίπατρο καιτου υποσχέθηκε οικονομική βοήθεια στο Ταμείο της Φιλικής Εταιρείας για τη σχεδιαζόμενη Ελληνική Επανάσταση.

Στις 8 Οκτωβρίου του 1820 στη σύσκεψη των Φιλικών στο Ισμαήλι, αποκλείστηκε  η Κύπρος από τα πολεμικά επαναστατικά σχέδια. Όμως ο Αλέξανδρος Υψηλάντης για να ενισχύσει το Ταμείο της Εταιρείας και να εξασφαλίσει πολεμφόδια για τον ξεσηκωμό στην Πελοπόννησο, έστειλε το Φιλικό Αντώνιο Πελοπίδα στηνΑίγυπτο και Κύπρο. Εκεί ο Πελοπίδας θα συγκέντρωνε την οικονομική βοήθεια των εύπορων ομογενών των τοπικών παροικιών. Γι’ αυτό εφοδίασε τον Πελοπίδα με σχετική επιστολή προς τον Αρχιεπίσκοπο Κύπρου Κυπριανό με την οποία του υπενθύμιζε την υπόσχεση που είχε δώσει στον Δημήτριο Ίπατρο για οικονομική ενίσχυση στον αγώνα. Το νησί τότε είχε τουρκική διοίκηση με το σύστημα ΜΙΛΛΕΤ. Δηλαδή την κάθε κοινότητα χριστιανική ή μουσουλμανική διοικούσε ο αντίστοιχος θρησκευτικός ηγέτης, που ουσιαστικά ήταν και ο πολιτικός εκπρόσωπος της κοινότητος. Το αν εδόθη βοήθεια και ποια ήταν αυτή από την Κύπρο στον Επαναστατικό αγώνα της πατρίδας οι γνώμες διίστανται.

Μετά την απελευθέρωση και την ίδρυση του Ελληνικού κράτους ένα κίνημα ανεξαρτησίας αναπτύχτηκε και στην Κύπρο.

Τον Αύγουστο του 1828 ο τότε Αρχιεπίσκοπος Κύπρου Πανάρετος με επιστολή του που συνυπόγραψαν και άλλοι ένδεκα επιφανείς Κύπριοι, έκανε έκκληση στον Κυβερνήτη Ιωάννη Καποδίστρια, στις διαπραγματεύσεις του με τους Ευρωπαίους ηγέτες των Μεγάλων Δυνάμεων να ζητήσει την ένταξη της Κύπρου στην Ελλάδα.

Ο Καποδίστριας ήδη από τον Οκτώβρη του 1821 είχε περιγράψει τα όρια του υπό σύσταση νέου κράτους ως εξής:

«Τα όρια ταύτα από του 1821 καθορίζονται υπό του αίματος του εκχυθέντος εις τα σφαγεία των Κυδωνιών, της Κύπρου, της Χίου, της Κρήτης των Ψαρών και του Μεσολογγίου και εις τους πολλούς κατά γην και κατά θάλασσαν αγώνας δια των οποίων εδοξάσθη το ανδρείον τούτο έθνος».
Και ενώ ο Καποδίστριας έβλεπε τον ελληνισμό ενιαίο και τοποθέτησε την Κύπρο εντός των ορίων της νέας Ελλάδας, οι εξελίξεις και οι διεθνείς συμφωνίες αλλά όρισαν. Ο Κυπριακός Ελληνισμός αφέθηκε στην τύχη του. Ακολούθησε το 1578 η Αγγλοκρατία, αφού η Κύπρος δόθηκε από τους Τούρκους ως προτεκτοράτο στη Βρετανική αυτοκρατορία.

Οι Βρετανοί το 1880 προσπάθησαν να επιβάλουν την υποχρεωτική χρήση της Αγγλικής ως γλώσσα της κοινής εκπαίδευσης των δύο κοινοτήτων.

Αυτή η εκπαιδευτική πολιτική που τελικά εγκαταλείφτηκε, ουσιαστικά ενδυνάμωσε το ζήτημα της Ένωσης της Κύπρου με την Ελλάδα.

Και φτάσαμε στις 5 Οκτωβρίου του 1915.

Αφού είχε προηγηθεί ρήξη σοβαρή στις σχέσεις του Ελευθερίου Βενιζέλου με το βασιλιά Κων/νο και παραίτηση του Βενιζέλου, λόγω της αδιαλλαξίας του βασιλιά, η Βρετανία έκανε πρόταση στην υπηρεσιακή κυβέρνηση του Αλέξανδρου Ζαΐμη να μπει η Ελλάδα στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο στο πλευρό των συμμάχων και ως αντάλλαγμα να παραχωρηθεί η Κύπρος. Ο φιλογερμανός βασιλιάς Κων/νος απέρριψε την πρόταση. Η ευκαιρία για την Ένωση χάθηκε και πάλι. Μετά τον Α’ παγκόσμιο πόλεμο και παρά τις υποσχέσεις το Κυπριακό ζήτημα μπήκε σε δεύτερη μοίρα. Ακολούθησαν αναταραχές με τα Οκτωβριανά του 1931 που τελικά μετά και τον Β’ Παγκόσμιο πόλεμο, οδήγησαν την οργάνωση της ΕΟΚΑ και πολιτικές αντιπαραθέσεις που αφορούσαν την Ένωση.

Οι Άγγλοι έδειξαν τότε το σκληρό τους πρόσωπο. Τα συμφέροντα των μεγάλων σκηνοθέτησαν την εισβολή του 1974 και οδήγησαν τα πράγματα στην 50χρονη μέχρι σήμερα κατοχή του 40% του εδάφους της Κυπριακής δημοκρατίας. Τα σημερινά δρώμενα όλοι τα γνωρίζουμε. Την τουρκική μειονότητα στα κατεχόμενα ζητά να γίνει αυτόνομο κράτος με πλήρη υποστήριξη της Τουρκίας, Κύπρος και Ελλάδα αντιδρούν, οι μεγάλες δυνάμεις τηρούν σιγήν και μέχρι στιγμής δεν φαίνεται το παραμικρό φως στο τούνελ.