Νομισματική Πολιτική: Το όπλο έναντι του Πληθωρισμού

Γράφει ο Ευάγγελος Μ. Σφακιανάκης*

Η αντιμετώπιση της ξέφρενης πορείας του πληθωρισμού αποτελεί πλέον το κυρίαρχο θέμα συζητήσεων σε Αμερική και Ευρώπη. Οι δύο οικονομίες προσπαθούν να βρουν την τέλεια συνταγή νομισματικής πολιτικής που θα αντιμετωπίσει με αποτελεσματικό τρόπο τον ολοένα αυξανόμενο πληθωρισμό, χωρίς να εκτροχιάσουν παράλληλα τις αγορές τους. Οι μέχρι τώρα προσεγγίσεις τους διαφέρουν σημαντικά, κάτι το οποίο έχει αρχίσει να αποτυπώνεται σιγά σιγά τόσο στις αγορές τους όσο, παράλληλα, και στην ισοτιμία των νομισμάτων τους.

Η Fed ανακοίνωσε στην πρόσφατη σύσκεψη της (15-16 Μαρτίου) αύξηση επιτοκίων (rate hike) κατά 25 μονάδες βάσης (μ.β.), με το πρόγραμμα της να περιλαμβάνει 6 ακόμα ισόποσες διαδοχικές αυξήσεις για τη χρονιά που διανύουμε. Ωστόσο, οι ολοένα μέχρι σήμερα αυξανόμενες πληθωριστικές πιέσεις που καταγράφονται (current C.P.I increase = 7,9%) σε συνδυασμό με την εξέχουσα δύναμη της αγοράς εργασίας που παρατηρείται στην αμερικανική οικονομία (current unemployment rate = 3,6%), δίνουν σάρκα και οστά στο σενάριο επαναπροσδιορισμού του ρυθμού αύξησης επιτοκίων από 25 μ.β. σε 50 μ.β. στην ερχόμενη σύσκεψη της τον Μάιο (3-4 Μαΐου).

Οι αγορές συγκεκριμένα, αναμένουν αυξήσεις επιτοκίων (rate hikes) σε κάθε μία από τις 6 εναπομείναντες συνεδριάσεις της για το 2022, έχοντας όμως ήδη αρχίσει να προκαταβάλουν το πολύ πιθανό ενδεχόμενο της αύξησης του ρυθμού από 25 μ.β. σε 50 μ.β. τον Μάιο και διατήρησης του σε αυτά τα επίπεδα για το υπόλοιπο της χρονιάς, με το 2022 συνολικά να κλείνει για την αμερικανική οικονομία με επιτόκια κοντά στο 2,5%.           



Έπειτα από την ανακοίνωση της Fed σχετικά με την πολιτική επιτοκίων που θα ακολουθήσει, παρατηρείται στις παγκόσμιες αγορές συναλλάγματος μια ανοδική πορεία του δολαρίου έναντι του ευρώ.

Αιτία για την ανοδική αυτή πορεία είναι η υιοθέτηση μίας πιο “Dovish” προσέγγισης (χαλαρή στάση απέναντι στην αντιμετώπιση του πληθωρισμού) από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) στην προσπάθεια καταπολέμησης του πληθωρισμού. Η ΕΚΤ σε αντίθεση με την Fed, αναμένεται να πραγματοποιήσει την πρώτη αύξηση επιτοκίων (rate hike) κατά το τελευταίο τρίμηνο της παρούσας χρονιάς, ύψους 25 μ.β. αντίστοιχα.

Η ΕΚΤ αποτυπώνει εμφανώς πιο έντονες ανησυχίες για τις συνέπειες του πολέμου μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας για την οικονομία της και θεωρεί πως δεν πρέπει να βιαστεί ακόμα στην άσκηση περιοριστικής νομισματικής πολιτικής. Τη στάση της αυτή την έχουν εκλάβει θετικά για την ώρα οι αγορές, καθώς αποτελεί μια άτυπη παράταση της περιόδου κατά την οποία η Κεντρική Τράπεζα είναι με την πλευρά των επενδυτών ασκώντας χαλαρή νομισματική πολιτική.

Τέλος, ο καθησυχασμός των αγορών από τον μη αιφνιδιασμό τους από την Fed (στις 16 Mαρτίου η Fed ανακοίνωσε σε μεγάλο βαθμό αυτά τα οποία ήδη είχαν προκαταβάλει οι αγορές) άρχισε να αποτιμάται και στους βασικούς δείκτες της αμερικανικής και κατ’ επέκταση παγκόσμιας οικονομίας.

Συγκεκριμένα, μειώθηκαν τα υψηλά επίπεδα μεταβλητότητας του δείκτη SP500, καθώς επίσης σημείωσε αναστροφή κατεύθυνσης από καθοδική (bearish) σε ανοδική (bullish) σε συνέχεια της ανακοίνωσης.

Επιπλέον, η τιμή του χρυσού άρχισε να σταθεροποιείται μεταξύ των επιπέδων 1.920-1.960 (Support = 1.920, Resistance = 1.960).

Το ερώτημα που τίθεται είναι αν αυτός ο καθησυχασμός που παρατηρείται τις τελευταίες μέρες στις αγορές ήρθε για να μείνει ή είναι απλά κάτι παροδικό. Απάντηση στο ερώτημα αυτό θα δοθεί από τα νέα πληθωριστικά δεδομένα που θα δημοσιευτούν, τις σχετικές ανακοινώσεις των Κεντρικών Τραπεζών, καθώς επίσης και τις εξελίξεις στον πόλεμο Ρωσίας-Ουκρανίας.       

* Ο κ. Ευάγγελος Μ. Σφακιανάκης είναι διδάκτορας Χρηματοοικονομικών στο Τμήμα Οργάνωσης & Διοίκησης Επιχειρήσεων του Πανεπιστημίου Πειραιώς και Portfolio Manager σε εταιρείες Asset Management.