Όταν φεύγουν τα McDonald’s... (Άρθρο του Χρήστου Αλεξανδρή)
Η πολυδιαφημισμένη παγκοσμιοποίηση μάλλον τελειώνει γράφουν πολλοί αναλυτές και προσθέτουν, ότι οδεύουμε ολοταχώς σε μια νέα ψυχροπολεμική εποχή.
Τα αφηγήματα της παγκοσμιοποίησης ότι η οικονομική απελευθέρωση θα οδηγούσε πολλές χώρες στον εκδημοκρατισμό και ότι η δημοκρατία θα μπορούσε να μεταλαμπαδευτεί από τη Δύση και στις χώρες της Ανατολής φαίνεται πως δεν συναντούν σήμερα και πολλούς οπαδούς, ενώ η μεγάλη φυγή πολυεθνικών κολοσσών και ισχυρών Τραπεζών απο τη Ρωσία ως αντίδραση στην απόφαση του Πούτιν να κηρύξει τον πόλεμο στην Ουκρανία, αποδεικνύει περίτρανα πως η οικονομία ηττήθηκε για μια ακόμη φορά από την πολιτική ;
Έχω την άποψη ότι είναι νωρίς για τέτοια συμπεράσματα. Καλύτερα να περιμένουμε.
Το τέλος του ψυχρού πολέμου στην Ευρώπη σημαδεύτηκε από το θρίαμβο της φιλελεύθερης δημοκρατίας. Ο κόσμος είχε γίνει επίπεδος, όπως είχε γράψει ο Φρίντμαν στο βιβλίο που εκθείαζε την ελεύθερη οικονομία και την παγκοσμιοποίηση και το οποίο είχε πουλήσει τρία εκατομμύρια αντίτυπα.
Ήταν μια περίοδος πλήρους ελευθερίας κατά την οποία τα σύνορα των κρατών δεν μπορούσαν να σταθούν εμπόδιο στο να επιτρέψουν στους ανθρώπους να επικοινωνούν μεταξύ τους, να ταξιδεύουν από τη μία άκρη της γης στην άλλη, να κάνουν εμπορικές συναλλαγές και να συνάπτουν στενές οικονομικές σχέσεις με στόχο την ευημερία των πολιτών. Πολλοί συγγραφείς έχουν γράψει ότι αυτό που ονομάσαμε παγκοσμιοποίηση δεν ήταν τίποτε άλλο παρά μια αμερικανοποίηση του κόσμου, καθώς ολόκληρος ο πλανήτης τρώει στα McDonald's, πίνει Coca Cola, βλεπει ταινίες του Χόλιγουντ και κυκλοφορεί φορώντας τζιν !
Η Σοβιετική Ένωση είχε καταρρεύσει, η δημοκρατία και η ελεύθερη οικονομία είχαν κυριαρχήσει παντού στον κόσμο. Η απελευθέρωση των αγορών και η εξέλιξη των νέων τεχνολογιών, της επικοινωνίας και της πληροφορίας, δημιούργησαν έναν κόσμο αλληλεξαρτώμενο και διασυνδεόμενο. Ακόμη και η κομμουνιστική Κίνα το είχε παραδεχτεί.
Τεράστιος πλούτος μεταφέρθηκε απο τη Δύση στην Ανατολή, μεγάλες επενδύσεις έγιναν σε χώρες που δεν είχαν στον ήλιο μοίρα, εκατοντάδες εκατομμύρια άνθρωποι βγήκαν από το καθεστώς της ακραίας φτώχειας. Ήταν μια περίοδος που για πρώτη φορά στην ιστορία η απόσταση ανάμεσα στην Δύση και την Ανατολή είχε μειωθεί σημαντικά.
Σήμερα ζούμε την αντιστροφή αυτής της πραγματικότητας ; Κανείς δεν ξέρει. Μόνο υποθέσεις μπορούμε να κάνουμε και ανησυχίες να εκφράσουμε.
Οι βασικοί παίκτες της παγκόσμιας οικονομίας αντιδρούν στην εισβολή. Το μήνυμα που στέλνουν στις κυβερνήσεις και τους πολιτικούς που χρησιμοποιούν την ισχύ των όπλων είναι ότι οι κοινωνίες δεν πάνε μπροστά μέσα από πολέμους και επιθετικές πράξεις βίας αλλά με συνεργασία και συννενόηση, σε συνθήκες διεθνούς ειρήνης, δημοκρατίας και ελευθερίας.
Αποχωρώντας απο μια χώρα τα McDonald's και η Coca Cola, δεν σημαίνει ότι οδεύουμε προς έναν υγιεινό τρόπο ζωής. Το αντίθετο μάλλον συμβαίνει. Εγκυμονούνται σοβαροί κίνδυνοι για τη συλλογική μας ασφάλεια, την διεθνή ειρήνη, τις ελευθερίες των πολιτών τα δημοκρατικά μας δικαιώματα.
Μέσα σε αυτό το ζοφερό περιβάλλον με τους πυραύλους να σκοτεινιάζουν το μέλλον των ανθρώπων, η οικονομία και οι επιχειρηματίες στέλνουν ένα ηχηρό μήνυμα στους πολιτικούς ηγέτες που παίρνουν παρανοικές αποφάσεις.
Σταματήστε τον πόλεμο και εργαστείτε για την ειρήνη.
Χρήστος Αλεξανδρής
Δημοσιογράφος