Περσέας, μια μοναδική εμπειρία περιβαλλοντικής εκπαίδευσης

Ηταν ένα ταξίδι που ξεκίνησε πριν από δύο χρόνια και στο οποίο συμμετείχαν μαθητές από 21 ευρωπαϊκές χώρες και 300 επιστήμονες από 53 ευρωπαϊκά ινστιτούτα που ασχολούνται με τη μελέτη των θαλασσών. Το ταξίδι του Περσέα, μια μοναδική εμπειρία περιβαλλοντικής εκπαίδευσης στη Μεσόγειο και τη Μαύρη Θάλασσα, ολοκληρώθηκε πριν από λίγες ημέρες στο ευρωκοινοβούλιο, όπου οι πέντε πρεσβευτές των μαθητών έδωσαν το δικό τους μήνυμα για την προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος. Ανάμεσά τους ήταν και η Αλεξία από την Ελλάδα, μαθήτρια της Γ΄ τάξης του 3ου Γυμνασίου Ζωγράφου.

Το πρόγραμμα «Το σχολείο μου ταξιδεύει με τον Περσέα» συντόνισε στη χώρα μας το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής. Συνολικά έδωσαν το «παρών» τριάντα σχολεία απ' όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης από την Αττική, την Πελοπόννησο και την Κρήτη. Οι μαθητές μελέτησαν το θαλάσσιο περιβάλλον μέσα από τη Βιολογία, τη Γεωλογία, τη Φυσική και τη Χημεία για να κατανοήσουν τα προβλήματα που συνδέονται με τη θάλασσα (βιοποικιλότητα, ρύπανση, εισαγωγή μη αυτοχθόνων ειδών, υπεραλίευση, ευτροφισμός, απορρίμματα στο παραθαλάσσιο και θαλάσσιο περιβάλλον, κ.ά.). Στο τέλος κάθε σχολικής χρονιάς παρουσίασαν τα αποτελέσματα των εργασιών τους στη σχολική κοινότητα και συμμετείχαν σε εκδηλώσεις για την ευαισθητοποίηση του ευρύτερου κοινού.

Αυτή, όμως, ήταν μόνο ένα μικρό μέρος του ταξιδιού. Γιατί, παράλληλα, οι μαθητές συμμετείχαν σε ωκεανογραφικές αποστολές μαζί με τους επιστήμονες του ευρωπαϊκού ερευνητικού προγράμματος PERSEUS που συντονίζεται από το Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών, προκειμένου να μελετήσουν από κοινού τα περιβαλλοντικά προβλήματα της Μεσογείου και της Μαύρης θάλασσας και να προτείνουν λύσεις.

Στη χώρα μας, η πρώτη ωκεανογραφική αποστολή, η Ανδρομέδα Ι, πραγματοποιήθηκε τον Μάρτιο του 2014 στον Σαρωνικό Κόλπο με το ωκεανογραφικό σκάφος «Αιγαίο». Στην αποστολή συμμετείχαν 20 μαθητές και μαθήτριες από 10 Γυμνάσια και Λύκεια, 15 εκπαιδευτικοί, 20 ερευνητές και 22 μέλη πληρώματος. Το κάθε ένα από τα παιδιά ανέλαβε συγκεκριμένο επιστημονικό ρόλο κατά τη συλλογή και φύλαξη δειγμάτων νερού, αλλά και κατά την καταγραφή της υποθαλάσσιας ρύπανσης με Τηλεκατευθυνόμενο Υποβρύχιο Οχημα.

Τον Μάρτιο του 2015 πραγματοποιήθηκε μια δεύτερη αποστολή, η Ανδρομέδα ΙΙ, στο Κρητικό Πέλαγος, με το ωκεανογραφικό σκάφος «Φιλία». Στην αποστολή συμμετείχαν 31 μαθητές και μαθήτριες και 19 εκπαιδευτικοί από 12 σχολεία.

«Σε αυτές τις αποστολές οι μαθητές είχαν την ευκαιρία να μάθουν ότι η επιστημονική έρευνα δεν είναι ατομική υπόθεση λίγων ανθρώπων, αλλά είναι αποτέλεσμα συλλογικής εργασίας πολλών επιστημόνων από διαφορετικούς κλάδους όπως ωκεανογράφοι, μηχανικοί, βιολόγοι, γεωλόγοι, φυσικοί, χημικοί, στατιστικοί, ναυτικοί κ.ά., αλλά και να ενημερωθούν για τα θαλάσσια οικοσυστήματα και να πραγματοποιήσουν μετρήσεις σε πραγματικές συνθήκες ενός ωκεανογραφικού σκάφους » λέει μέλος της ομάδας του Περσέα.