«Εκρηκτικό κοκτέιλ» με κορονοϊό, ιώσεις και γρίπη
Σύσταση για χρήση μάσκας σε κλειστούς χώρους, νοσοκομεία και ΜΜΜ
Μεγάλη επιδημιολογική επιβάρυνση δέχονται για μια ακόμη χρονιά οι πολίτες μέσα στις γιορτές, με εποχικές ιώσεις, γρίπη και μεγάλη διασπορά του κορονοϊού.
Στο «στόχαστρο» των νοσηλειών της γρίπης και της νόσου COVID-19 βρίσκονται κυρίως οι ηλικιωμένοι άνω των 70 – 75 ετών και όσοι έχουν αδύναμο ανοσοποιητικό σύστημα λόγω υποκείμενων νοσημάτων, ενώ όλοι οι υπόλοιποι και τα παιδιά παρουσιάζουν πιο ελαφριά συμπτώματα που δεν διαρκούν περισσότερες από 3 έως 5 ημέρες.
Ο κορονοϊός, ωστόσο, έχει προβληματίσει τους επιστήμονες κυρίως λόγω της μεγάλης διασποράς, για την οποία κανείς δεν μπορεί να πει με βεβαιότητα εάν οφείλεται στη νέα παραλλαγή JN1. Tα εβδομαδιαία κρούσματα στη χώρα μας, σύμφωνα με τον ΕΟΔΥ, είναι 36.379, όμως, ο αριθμός θεωρείται υποτιμημένος, καθώς οι νέες διαγνώσεις γίνονται στο σπίτι με self test και δεν δηλώνονται στις υγειονομικές Αρχές.
Προβληματίζουν κυρίως οι αυξημένες εισαγωγές σε νοσοκομείο. Οι νέες νοσηλείες αυξήθηκαν κατά 200 την προηγούμενη εβδομάδα και άγγιξαν τις 1.372, ενώ οι διασωληνωμένοι έφτασαν τους 62 και οι εβδομαδιαίοι θάνατοι τους 60.
Επιδημιολογικά μοντέλα από το Πανεπιστήμιο Κρήτης δείχνουν πως τις επόμενες μία με δύο εβδομάδες, οι θάνατοι λόγω COVID-19 θα αυξηθούν σημαντικά.
«Υπομονή, είμαστε μόνο στην αρχή», επισημαίνουν οι ειδικοί επιστήμονες σχολιάζοντας την έξαρση των αναπνευστικών λοιμώξεων που καταγράφεται το τελευταίο διάστημα και η οποία εντάθηκε ακόμη περισσότερο την τελευταία εβδομάδα λόγω των μεγάλων συναθροίσεων των Χριστουγέννων.
Στην όλο και αυξανόμενη δραστηριότητα της COVID-19, που ξεκίνησε στις αρχές Δεκεμβρίου, προστέθηκαν το τελευταίο δεκαήμερο η γρίπη και ο αναπνευστικός συγκυτιακός ιός (RSV), δημιουργώντας ένα επιδημικό κύμα αναπνευστικών ιώσεων, το οποίο σύμφωνα με τους ειδικούς αναμένεται να κορυφωθεί τέλη Ιανουαρίου με αρχές Φεβρουαρίου.
Η «τριπλή επίθεση» των COVID-19, γρίπης και RSV μέσα στις αργίες είχε ως αποτέλεσμα το τετραήμερο –από Σάββατο 23 Δεκεμβρίου έως Τρίτη 26 Δεκεμβρίου– να υπάρχουν μεγάλες αναμονές στα επείγοντα των παιδιατρικών νοσοκομείων και ουρές στα εφημερεύοντα φαρμακεία. Από χθες μάλιστα η πίεση έχει επεκταθεί στα ιατρεία των παιδιάτρων.
Σύμφωνα με την κυρία Ματίνα Παγώνη πρόεδρο της ΕΙΝΑΠ, Αντιπρόεδρο ΟΕΝΓΕ και Συντονίστρια Διευθύντρια στο νοσοκομείο Γεννηματάς, ευτυχώς η κλινική συμπτωματολογία του ιού είναι ίδια με αυτήν του προηγούμενου διαστήματος, με τις μεγάλες ηλικίες να έχουν μεγαλύτερο πρόβλημα και να είναι πιο επιβαρυμένες. Έτσι, αυτό που συστήνουμε είναι οι άνθρωποι άνω των 64 ετών, εάν εμφανίσουν COVID, παραμείνουν στο σπίτι και να επικοινωνήσουν με τον γιατρό τους άμεσα, ο οποίος θα τους συστήσει εάν είναι αναγκαίο, να λάβουν αντιικά φάρμακα. Με τα αντιικά αποφεύγονται οι νοσηλείες και η διασωλήνωση. Επομένως, εάν κάποιος νοιώσει αδιάθετος μένει στο σπίτι του, δεν τριγυρνά, ούτε επισκέπτεται φίλους, προκειμένου να σταματήσει η αλυσίδα μετάδοσης. Πάντως είναι γεγονός ότι ακόμη και ολόκληρες οικογένειες νοσούν αυτή τη στιγμή από κορωνοϊό, όπως επισημαίνει.
Ερωτηθείσα για τον εμβολιασμό των πολιτών, με τα επικαιροποιημένα εμβόλια κατά της COVID-19, η κυρία Παγώνη, αναφέρει ότι δυστυχώς ο εμβολιασμός φθίνει καθώς μόλις 20% των πολιτών τον έχουν πραγματοποιήσει.
Βεβαίως τα πράγματα με τον κορωνοϊό είναι πλέον διαχειρίσιμα καθώς υπάρχει μεγάλη εμπειρία, επισημαίνει η κυρία Παγώνη, προσθέτοντας ότι δεν είναι κακό στις επισκέψεις μας να έχουμε πάντα μαζί μας και ένα αντισηπτικό. Αξίζει να θυμηθούμε φυσικά και τη χρήση μάσκας, ειδικά όταν βρισκόμαστε σε αεροπλάνο, σε πλοίο, στο θέατρο και με πολύ κόσμο στο Σούπερ Μάρκετ, προσθέτει.
Από την πλευρά του, ο αναπληρωτής Καθηγητής Υγιεινής και Επιδημιολογίας, Γκίκας Μαγιορκίνης, αναφερόμενος στη σωρεία κρουσμάτων του COVID-19, τονίζει, ότι αν και οι ασθενείς έχουν ξεπεράσει τους 1.000 στα νοσοκομεία της χώρας και γύρω στους 60 με 70 στις Μονάδες Εντατικής Θεραπείας, η κατάσταση είναι διαχειρίσιμη. Εκτιμά επίσης, ότι μετά τις γιορτές δεν αναμένεται να δούμε κάποια δραματική αύξηση, μάλλον θα διατηρηθεί το ίδιο υψηλό πλατό που εμφανίζει σήμερα ο ιός.
Γενικότερα δεν έχουμε δει ότι οι παραλλαγές της ΟΜΙΚΡΟΝ να προκαλούν μεγάλες νοσηλείες και αυτή η υποπαραλλαγή που βιώνουμε είναι η JN 1 και ανήκει στην οικογένεια της ΟΜΙΚΡΟΝ, προσθέτει. Ερωτηθείς και ο ίδιος για τον εμβολιασμό με τα επικαιροποιημένα εμβόλια, αναφέρει ότι δυστυχώς έχουμε μείνει αρκετά πίσω, με αποτέλεσμα να μην έχει εμβολιαστεί μεγάλο ποσοστό πολιτών. Λαθεμένα ο κόσμος πιστεύει ότι δεν πρέπει να εμβολιαστεί με τα επικαιροποιημένα εμβόλια κυρίως δε, αυτοί που πρέπει να σπεύσουν, είναι οι ηλικιωμένοι. Μία σύσταση πάντως του καθηγητή προς όλους, είναι εάν έχουμε συμπτώματα να απομονωθούμε και να μην συγχρωτιζόμαστε.
«Εδώ και τρεις εβδομάδες υπάρχει αυξητική τάση της COVID-19, η οποία αποτυπώνεται και στους δείκτες των νέων νοσηλειών, αλλά και στη θετικότητα των τεστ. Τουλάχιστον έως τώρα δεν βλέπουμε αύξηση στις διασωληνώσεις ασθενών με COVID-19. Επιπροσθέτως, το τελευταίο διάστημα έχει ξεκινήσει και το κύμα των υπόλοιπων εποχικών αναπνευστικών ιώσεων, κατά κύριο λόγο της γρίπης και του RSV», σημειώνει στην «Κ» ο καθηγητής Επιδημιολογίας – Προληπτικής Ιατρικής του ΕΚΠΑ και μέλος του Δ.Σ. του ΕΟΔΥ Δημήτρης Παρασκευής, ο οποίος διευκρινίζει ότι «ακόμη είμαστε στην αρχή του κύματος αυτού, το οποίο εκτιμάται ότι θα κορυφωθεί τέλη Ιανουαρίου με αρχές Φεβρουαρίου».
Πέρυσι το κύμα αυτό είχε ξεκινήσει νωρίτερα και κορυφώθηκε στις αρχές με μέσα Δεκεμβρίου.
«Φέτος ξεκίνησε μία εβδομάδα πριν από τα Χριστούγεννα και εντάθηκε μέσα στις γιορτές», επισημαίνει ο πρόεδρος της Ενωσης Ελευθεροεπαγγελματιών Παιδιάτρων Αττικής Δημήτρης Φούσκας. Οπως σημειώνει, «μέσα στα Χριστούγεννα δεν ησυχάσαμε. Δεχόμασταν συνεχώς κλήσεις από γονείς με παιδιά που νόσησαν μέσα στις γιορτές. Προσπαθούσαμε να δώσουμε οδηγίες αλλά από μακριά, αφού ήταν κλειστά τα ιατρεία. Εάν δεν εξετάσεις το παιδί, πώς να βοηθήσεις; Ετσι, πολλοί γονείς απευθύνθηκαν στα παιδιατρικά νοσοκομεία όπου περίμεναν ώρες για να εξεταστούν. Από σήμερα όμως που επιστρέψαμε, τα ιατρεία μας είναι γεμάτα».
Η έξαρση των ιώσεων, σε συνδυασμό με τις αργίες των Χριστουγέννων, είχε ως αποτέλεσμα το προηγούμενο τριήμερο να παρατηρηθεί αυξημένη κίνηση στα εφημερεύοντα φαρμακεία. Οπως αναφέρει στην «Κ» ο πρόεδρος του Φαρμακευτικού Συλλόγου Πειραιώς, Κώστας Κούβαρης, «υπήρξαν φαρμακεία στον Πειραιά από τα οποία πέρασαν 500-600 άτομα στην εφημερία. Σήμερα που έχουν ανοίξει όλα τα φαρμακεία η κίνηση είναι σε φυσιολογικά επίπεδα για την εποχή». Στην ερώτηση τι ζητούν οι πολίτες που απευθύνονται στα φαρμακεία, ο κ. Κούβαρης σημειώνει: «Κυρίως αντιβιοτικά, εισπνεόμενα, αλλά και rapid test, τα οποία είτε αγοράζουν είτε κάνουν στα φαρμακεία. Προτιμούν τα διπλά τεστ για τον SARS-CoV-2 και τον ιό της γρίπης. Επίσης ζητούν σκευάσματα για δυσπεψία, λόγω των Χριστουγέννων…».
Για την καλύτερη προστασία από τις ιώσεις ο κ. Παρασκευής τονίζει ότι «θα πρέπει να εστιάσουμε στην πρόληψη, που σημαίνει χρήση μάσκας σε χώρους με συγχρωτισμό, υγιεινή των χεριών και συχνό αερισμό των κλειστών χώρων. Επίσης θα πρέπει να υπενθυμίσουμε ότι ο εμβολιασμός προφυλάσσει από τη νόσο ή μειώνει τον κίνδυνο για σοβαρή νόσηση. Από την άλλη, εάν έχουμε συμπτώματα αποφεύγουμε τις επαφές με άλλους και κυρίως άτομα που ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες πληθυσμού. Και αναζητούμε άμεσα ιατρική βοήθεια για το ενδεχόμενο να πρέπει να χορηγηθεί αντiιική αγωγή είτε για COVID-19 είτε για γρίπη». Ο κ. Παρασκευής προσθέτει ότι «ανεξαρτήτως συμπτωμάτων δεν θα ήταν κακό πριν πάμε σε μια συγκέντρωση όπου θα συμμετέχουν και άτομα που ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες πληθυσμού να κάνουμε ένα self test».
Ο κ. Φούσκας προσθέτει ότι «οι γονείς θα πρέπει να αποφεύγουν όσο γίνεται να πηγαίνουν τα παιδιά τους σε χώρους με πολύ συνωστισμό, ενώ πρέπει να φοράνε οι ίδιοι αλλά και τα παιδιά μάσκα. Με την εμφάνιση των συμπτωμάτων θα πρέπει οπωσδήποτε να επικοινωνούν με τον παιδίατρο και να κάνουν τεστ για την ταυτοποίηση του παθογόνου. Από εκεί και πέρα θα πρέπει να ακολουθούν τις οδηγίες των γιατρών και να είναι σε εγρήγορση για το ενδεχόμενο η νόσος να εξελιχθεί σε πιο σοβαρή. Ξέρουμε ότι η COVID-19 στα παιδιά μεταδίδεται πολύ εύκολα, αλλά κάνει ήπια ίωση χωρίς να αφήνει κατάλοιπα. Η γρίπη είναι πιο σοβαρή, με υψηλό πυρετό που μπορεί να διαρκέσει 3-4 ημέρες και μπορεί να κάνει πνευμονία ή ωτίτιδα, ενώ υπό συνεχή έλεγχο πρέπει να είναι και τα παιδιά με RSV, καθώς ο ιός αυτός μπορεί να κάνει βρογχίτιδα».
Ελλείψεις σε αντιβιοτικά και εισπνεόμενα σκευάσματα, απαραίτητα για την αντιμετώπιση των αναπνευστικών ιώσεων, αναφέρουν και φέτος γιατροί και φαρμακοποιοί. Οπως αναφέρει στην «Κ» ο πρόεδρος της Ενωσης Ελευθεροεπαγγελματιών Παιδιάτρων Αττικής, Δημήτρης Φούσκας, «ένα πρόβλημα που αντιμετωπίζουμε αυτή την περίοδο είναι ότι υπάρχει έλλειψη αντιβιοτικών όπως amoxil και augmentin, που είναι τα βασικά που χρησιμοποιούμε στις λοιμώξεις του αναπνευστικού συστήματος. Ελλείψεις υπάρχουν και σε εισπνεόμενα σκευάσματα». Το πρόβλημα επιβεβαιώνει και ο πρόεδρος του Φαρμακευτικού Συλλόγου Πειραιώς, Κώστας Κούβαρης, ο οποίος ωστόσο σημειώνει ότι η κατάσταση είναι καλύτερη σε σχέση με πέρυσι. Σύμφωνα με τον ίδιο, οι ελλείψεις φάνηκαν ιδιαίτερα τις ημέρες των Χριστουγέννων, όπου τελείωναν γρήγορα όσα λίγα αποθέματα είχαν τα εφημερεύοντα φαρμακεία. «Τώρα που είναι ανοιχτά όλα, εάν ένα φάρμακο λείπει σε ένα φαρμακείο μπορεί να υπάρχει σε ένα άλλο. Σίγουρα δεν είμαστε όπως πέρυσι όταν κάποια σκευάσματα δεν υπήρχαν ούτε για δείγμα».
«Αυτές τις μέρες έχουμε ξεπεράσει τους 60 θανάτους και ενδεχομένως θα προσεγγίσουμε τους 80 εβδομαδιαίως στα μέσα Ιανουαρίου», δηλώνει στον «Ε.Τ» ο Καθηγητής Πνευμονολογίας, Νίκος Τζανάκης και προσθέτει πως εκτός από τους θανάτους, θα έχουμε αύξηση και στους διασωληνωμένους. Ωστόσο, προσθέτει πως δεν θα υπάρξει πίεση στο υγειονομικό σύστημα, γιατί πολλοί πολίτες έχουν ανοσία και χορηγούνται πολλά αντιιικά φάρμακα.
Για το λόγο αυτό, οι επιστήμονες ζητούν από τους ηλικιωμένους και τους ευάλωτους συνανθρώπους μας να σπεύσουν να εμβολιαστούν κατά της γρίπης και της COVID-19, εάν δεν το έχουν κάνει ήδη.
Εάν δεν χορηγούνταν καθημερινά περισσότερα από 1.200 αντιιικά φάρμακα, ο αριθμός των νοσηλειών σε νοσοκομεία, αλλά και των θανάτων θα ήταν πολύ μεγαλύτερος, όπως λένε.
Αυτές τις ημέρες, οι γιατροί δεν προλαβαίνουν να συνταγογραφούν το αντιιικό φάρμακο Paxlovit, το οποίο αναστέλλει την εξέλιξη των συμπτωμάτων της νόσου COVID-19, αποτρέπει τις επιπλοκές και «φρενάρει» τις νοσηλείες και τους θανάτους στους ηλικιωμένους και τους ανθρώπους με βαριές συνοδές χρόνιες νόσους.
Ωστόσο, εντός των προηγούμενων ημερών παρατηρήθηκαν δυσλειτουργίες στη χορήγηση των αντιιικών, σύμφωνα με μαρτυρίες ασθενών στον «Ε.Τ».
Ασθενής 53 ετών με υποκείμενα νοσήματα που διαγνώστηκε με COVID-19 ανήμερα τα Χριστούγεννα και έλαβε έγκριση για τη λήψη αντιιικής θεραπείας, ακόμη δεν έχει λάβει τα φάρμακά του.
Ενημερώθηκε από σχετικό sms στο κινητό του, πως «η παραλαβή της θεραπείας κατά τις μέρες των αργιών θα γίνεται από τα εφημερεύοντα νοσοκομεία του ΕΣΥ, καθώς δεν πραγματοποιούνται αποστολές από τον ΕΟΠΥΥ», ωστόσο, σε κανένα από τα τρία νοσοκομεία στα οποία απευθύνθηκε δεν κατάφερε να βγει την αντιιική θεραπεία.
Το φάρμακο, ωστόσο, θα πρέπει να λαμβάνεται τα πρώτα 24ωρα μετά τη διάγνωση.
Συνεδρίαση επιτροπής εμπειρογνωμόνων για την covid-19
Την επιδημιολογική κατάσταση όπως έχει διαμορφωθεί τις τελευταίες εβδομάδες συζήτησε την Πέμπτη 28/12 η επιτροπή εμπειρογνωμόνων του Υπουργείου Υγείας για την covid-19, καθώς το τελευταίο διάστημα παρατηρείται σημαντική διασπορά στην κοινότητα του κορονοϊού, αύξηση κρουσμάτων και νοσηλειών.
Οι ειδικοί προτείνουν τήρηση των μέτρων προστασίας, χρήση αντιικών όπου κρίνεται απαραίτητο και εμβολιασμό έναντι της covid-19.
Σχετικά με το θέμα να επιστρέψει η υποχρεωτική χρήση μάσκας στις μονάδες υγείας, μέλος της επιτροπής ανέφερε ότι η επιτροπή δεν προτείνει υποχρεωτική χρήση μάσκας ούτε κάνει σύσταση. Υπενθυμίζει, μάλιστα ότι υπάρχει παλιά σύσταση στα νοσοκομεία, τα οποία μπορούν να επαναφέρουν το μέτρο ανάλογα με την επιδημιολογική κατάσταση.
Οι ειδικοί τονίζουν ότι ειδικά όσοι ανήκουν σε ομάδες υψηλού κινδύνου θα πρέπει να χρησιμοποιούν μάσκα όπου υπάρχει συνωστισμός, όπως τα μέσα μαζικής μεταφοράς, κλειστοί χώροι, αλλά και κατά την επίσκεψή τους σε υγειονομικές μονάδες, για να προστατεύσουν τον εαυτό τους. Αυτό όμως δεν είναι υποχρεωτικό, ούτε συνιστά σύσταση.
Μέλος της επιτροπής εμπειρογνωμόνων αναφέρει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ότι δεν υπάρχει γνωμοδότηση για τη λήψη επιπλέον μέτρων.
Πάνω από 1.600 στα νοσοκομεία
Οι νέες εισαγωγές στα νοσηλευτικά ιδρύματα ξεπέρασαν κάθε προηγούμενο την Τετάρτη. Ειδικότερα, εισήχθησαν στα νοσοκομεία 306 άτομα με κορωνοϊό και ο συνολικός αριθμός των νοσηλευόμενων σε απλές κλίνες και Μονάδες Εντατικής Θεραπείας έχει ξεπεράσει τους 1.600.
Τις τελευταίες ημέρες, από το Σάββατο, 23/12, έως και την Τετάρτη 27/12, καταγράφηκαν συνολικά 1.168 νέες εισαγωγές, γεγονός που σημαίνει ότι το ΕΣΥ βρίσκεται προ πίεσης, ειδικά εάν υπολογίσει κανείς ότι την…ανιούσα παίρνουν τόσο η γρίπη όσο οι χειμωνιάτικες λοιμώξεις. Επιπλέον, οι αριθμοί εισαγωγών και νοσηλειών δείχνουν τη δυναμική μετάδοσης και κάνουν εμφανές ότι η covid-19 κυκλοφορεί έντονα στην κοινότητα.
Μικρός ο αριθμός των εμβολιασμένων
Και ενώ η κυκλοφορία του κορωνοϊού είναι σε πολύ υψηλό επίπεδο, οι εμβολιασμοί προχωρούν με αργό ρυθμό.
Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, έως και τις 22/12, με το νέο επικαιροποιημένο εμβόλιο Pfizer XBB πραγματοποιήθηκαν 159.574 εμβολιασμοί και έχουν προγραμματιστεί μόλις 8.329 μελλοντικά ραντεβού.
Πιο αναλυτικά, οι εμβολιασμοί που έχουν γίνει έχουν ως εξής:
• Πολίτες 12 και άνω: 159.332 εμβολιασμοί. Εξ ’αυτών, το 79,9% αφορά πολίτες άνω των 60 ετών (127.515).
• Πολίτες 5-11 ετών: 222 εμβολιασμοί.
• Πολίτες 6 μηνών έως 4 ετών: 20 εμβολιασμοί.
Τα μελλοντικά ραντεβού έχουν ως εξής:
• Πολίτες 12 και άνω: 6.458 ραντεβού.
• Πολίτες 5-11 ετών: 18 ραντεβού.
• Πολίτες 6 μηνών έως 4 ετών: 1 ραντεβού.
Εξίσου σημαντική για τη διαχείριση της τεράστιας διασποράς του κορωνοϊού είναι η τήρηση ατομικών μέτρων προστασίας. Οι ειδικοί συστήνουν τη διενέργεια self test πριν από συγκεντρώσεις, όπως είναι τα γιορτινά τραπέζια, ειδικά εάν σε αυτά συμμετέχουν άνθρωποι ευάλωτοι να νοσήσουν βαριά.
Επιπλέον, συμβουλεύουν όσους παρουσιάζουν συμπτώματα λοίμωξης του αναπνευστικού (συνάχι, πονόλαιμο και πυρετό) να μένουν μακριά από τέτοιες γιορτινές συγκεντρώσεις, ειδικά αν πρόκειται σε αυτές να συμμετάσχουν ηλικιωμένοι.
Στους υπερηλίκους συστήνεται η χρήση μάσκας όταν βγαίνουν από το σπίτι για να κάνουν ψώνια ή να βρεθούν με άλλους.