Η φυσιογνωμία της Ελληνικής παιδείας

Γράφει ο
Νίκος Σόκολος

Mε το ξεκίνημα της νέας σχολικής χρονιάς, υποδεχόμαστε μια σειρά προβλημάτων, τα οποία συνοψίζονται λίγο έως πολύ, στην συρρίκνωση του μαθητικού πληθυσμού, στο κλείσιμο των σχολικών μονάδων, στην διαμόρφωση μιας άλλης πολιτικής, που προάγει τις ιδιωτικές εκπαιδευτικές πρωτοβουλίες και μεταξύ αυτών αποτυχημένα μοντέλα εκπαίδευσης, μαζί με τις μεγαλύτερες οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις σε μαθητές, φοιτητές και σπουδαστές. 

Η έννοια της δημόσιας και της δωρεάν ανώτερης η ακόμα και της ανώτατης παιδείας, πρέπει να αποτελεί αδιαπραγμάτευτη προτεραιότητα ενός κράτους, το οποίο η οργάνωση, η λειτουργία, και η διοίκηση του εκπαιδευτικού συστήματος, σχετίζεται με την ελπίδα της αναγέννησης της Ελληνικής παιδείας, με την πνευματική ολοκλήρωση των πολιτών, με τα οράματα της Ελληνικής σοφίας, με τα μονοπάτια της Ελληνικής σκέψης, μέσα από τα οποία μας οδηγούν πιο κοντά στην συνέχεια της Ελληνικής γραμματείας, και στην άνοδο του ίδιου του Ελληνικού πολιτισμού.

Ακόμα πιο πολύ μεταφορικά και κυριολεκτικά, το “αιώνιο αρχείο” της Ελληνικής παιδείας, στην εποχή μας, δέχεται σημαντικές μεταβολές, τόσο με την αλλοίωση της πνευματικής κληρονομιάς, όσο και με τις γνώσεις, οι οποίες ενσωματώνονται με άλλες κουλτούρες αλλά και τεχνικές, που είναι άγνωστες για το σύνολο των λειτουργιών της Ελληνική παιδείας, όπως και για το οικονομικό, πολιτιστικό, κοινωνικό και εκπαιδευτικό μας περιβάλλον.

Ο πανελλαδικός χάρτης με κλειστά τα σχολεία, την τελευταία δεκαετία, μας δίνει πολύτιμα στοιχεία, για την πορεία του μαθητικού πληθυσμού στα δημοτικά σχολεία, καθώς και την έλλειψη ενδιαφέροντος, από την πολιτεία, για την προσφορά της Ελληνικής παιδείας στους νέους, όπως και της μετάδοσης των αξιών, τις οποίες σιγά - σιγά, θα πρέπει να τις αφομοιώνουν και να τις ενστερνίζονται, μπροστά στην ιδέα της Ελληνικής αγωγής και στην καταξίωση της σχέσης του μαθητή, του φοιτητή και του σπουδαστή, με την ίδια την κοινωνία.

Εξίσου σημαντικό είναι ότι η έλλειψη σχολικών υποδομών και δασκάλων, οι οποίοι θα πρέπει να είναι Έλληνες πολίτες και όχι “ομογενείς”, από την Κωνσταντινούπολη, την Ίμβρο, την Τένεδο, από την Αίγυπτο, η ακόμα και άλλες γειτονικές περιοχές, επηρεάζουν σημαντικά τον κυρίαρχο ρόλο της Ελληνικής εκπαιδευτικής πολιτικής, για την αύξηση της προσδοκίας, οι μαθητές να λαμβάνουν την δομή της ελληνικής γνώσης, και την υπεύθυνη θέση των δασκάλων, ώστε να συνδυάζεται η ανάπτυξη της Ελληνικής Παιδείας και μαζί με αυτή η ύψιστη έκφραση του ελληνικού ιδεώδες.

Επίσης το υψηλό κόστος ζωής, κατά την διάρκεια των σπουδών, μπορεί να αποδεχθεί δυσβάσταχτο, για ένα χαμηλό οικογενειακό προϋπολογισμό ιδιαίτερα όταν οι συνθήκες διαβίωσης του πληθυσμού της χώρας είναι δύσκολες, ενώ πολλές φορές απαιτείται να ανταποκριθούν σε έκτακτες οικονομικές ανάγκες, οι οποίες συμπεριλαμβάνουν αδυναμία κάλυψης των εξόδων, όπως και της δυσκολίας πληρωμής των πάγιων λογαριασμών.

Αυτό σημαίνει ότι με τα ιδιωτικά πανεπιστήμια, αυξάνονται οι οικονομικές και οι κοινωνικές ανισότητες, ενώ αντιγράφουμε αποτυχημένα μοντέλα εκπαίδευσης, σε μία εποχή που η μη ύπαρξη των ξένων πανεπιστημίων, δεν αποτελεί σήμερα πρόβλημα, για την Ελληνική κοινωνία, του μεγάλου πληθωρισμού, και του μειωμένου μέσου εισοδήματος.

Μια νέα σχολική χρονιά ξεκινάει, επισημαίνοντας τα προβλήματα και τους στόχους της Ελληνικής παιδείας, αν πραγματικά θέλουμε να μιλάμε για την εξέλιξη της Ελληνικής παιδείας, αν θέλουμε να επιμείνουμε σε υψηλές αξίες και ιδανικά, αν θέλουμε να μιλάμε για κοινωνίες του μέλλοντος, οι οποίες έχουν ως πρότυπο την Ελληνική παιδεία και τον Ελληνικό πολιτισμό, την άμεση επέκταση της γνώσης σε όλες τις σχολικές βαθμίδες, και στα κρατικά πανεπιστήμια, αν πραγματικά θέλουμε να έχουμε την εξέλιξη της ελληνικής γνώσης και σοφίας, σε μια κοινωνία που αγαπάει την πνευματική συνέχεια της Ελληνικής παιδείας.