Πως συμπληρώνεται το παζλ της υγείας;

Γράφει η Βαλεντίνη Ρίζου,

Κλινική Διαιτολόγος – Διατροφολόγος MSc.

Συχνά στοχεύουμε στη βελτίωση της υγείας μας έχοντας στο μυαλό μας πως πρόκειται για 2-3 ανεξάρτητους παράγοντες: διατροφή, άσκηση, καπνιστικές συνήθειες. Mε την έννοια της διατροφής παρατηρείται πως συχνά συγχέονται τρείς διαφορετικοί παράγοντες της υγείας όπως η διατροφική φροντίδα (διατροφικές συμπεριφορές και συνήθειες), η σύσταση σώματος και το σωματικό βάρος. 

Σύμφωνα με τα δεδομένα της βιβλιογραφίας οι παράγοντες που αναφέρθηκαν όντως διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στη διατήρηση της υγείας σε βέλτιστα επίπεδα και στην  πρόληψη νοσημάτων.

Στην πράξη ωστόσο, το παζλ της υγείας αποτελείται από πολλά περισσότερα κομμάτια που αλληλεπιδρούν μεταξύ τους με απόρροια να απαιτείται πιο ολιστική προσέγγιση. Οι ποικίλοι παράγοντες που συσχετίζονται με την υγεία, αναφέρονται στη συνέχεια με έμφαση στους διατροφικούς.

• Σωματική δραστηριότητα (διάρκεια, ένταση, συχνότητα)
• Καθιστικές συνήθειες (ενασχόληση με οθόνες)
• Ψυχολογία (ψυχική υγεία, συναισθηματική ρύθμιση άγχους, μοναξιάς, θυμού)
• Πρότυπα ομορφιάς (δυσαρέσκεια με την εικόνα σώματος)
• Budget χρόνου (πολυάριθμές υποχρεώσεις, πολλαπλοί κοινωνικοί ρόλοι)
• Οικονομικό budget
• Καπνιστικές συνήθειες
• Συνήθειες ύπνου (διάρκεια, ποιότητα, δυσκολία στην έλευση ύπνου)
• Διαχείριση σωματικού βάρους (ενεργειακό ισοζύγιο): ενέργεια που προσλαμβάνεται – ενέργεια που δαπανάται
• Σύστασης σώματος: Λιπώδης ιστός, μυϊκή και οστική μάζα
• Διατροφική φροντίδα: Διατροφικές συμπεριφορές και συνήθειες

1.     Καταναλισκόμενη ποσότητα (θερμιδική πρόσληψη)
2.     Ποιότητα διατροφικών επιλογών (fast food, αλλαντικά, αλάτι, ζάχαρη)
3.     Διατροφική εκπαίδευση (βέλτιστοι συνδυασμοί, θρεπτικές και γευστικές συνταγές)
4.     Ποικιλία και εποχικότητα τροφίμων (φρούτα και λαχανικά εποχής)
5.     Συχνότητα γευμάτων (διαχείριση αισθήματος πείνας, ρύθμιση επιπέδων γλυκόζης)
6.     Συνθήκες γευμάτων (έκθεση σε οθόνη, όρθια θέση, ρυθμός κατανάλωσης)
7.     Κατανάλωση νερού, αλκοόλ, αναψυκτικών
8.     Επαρκής πρόσληψη πρωτεΐνης (αυγό, τυρί, γιαούρτι, κρέας, ψάρια, προϊόντα σόγιας)
9.     Πρόσληψη φυτικών ινών (λαχανικά, προϊόντα ολικής, όσπρια)
10.     Πρόσληψη βιταμινών και ηλεκτρολυτών

• Έκκριση και λειτουργία ορμονών (κιρκάδιος ρυθμός, αντίσταση στην ινσουλίνη)
• Μεταβολισμός (χημικές αντιδράσεις ώστε η ενέργεια που προσλαμβάνεται από τα τρόφιμα να χρησιμοποιηθεί για λειτουργίες του οργανισμού)
• Φαρμακευτική αγωγή
• Γενετικοί παράγοντες (οικογενειακό ιστορικό)

Συνεπώς είναι πιο ωφέλιμο να στοχεύουμε στη γενικότερη βελτίωση της ποιότητας της ζωής μέσω τροποποιήσιμων παραγόντων υγείας όπως: οι διατροφικές συμπεριφορές, το σωματικό βάρος, η σύσταση σώματος, η σωματική δραστηριότητα, οι συνήθειες ύπνου και η συναισθηματική ρύθμιση.

Extra tip: Για να είναι επιτυχής η αλλαγή χρειάζονται κίνητρα, εξατομικευμένοι στόχοι σε συνεργασία με επαγγελματίες υγείας, συνέπεια, υποστηρικτικό περιβάλλον και φυσικά η αλλαγή να γίνεται με έναν ρυθμό που το άτομο αισθάνεται άνετα για να συνεχίσει!

Βαλεντίνη Ρίζου

Κλινική Διαιτολόγος – Διατροφολόγος MSc.

Απόφοιτη Χαροκοπείου Πανεπιστημίου

E-mail: nutricare4health@gmail.com

Instagram: nutricare4health

TikTok: Valentini Rizou Dietitian