Αριθμός Πιστοποίησης: Μ.Η.Τ. 242014
Τα δηλητηριώδη μανιτάρια στην Ελλάδα και πώς να τα αναγνωρίσεις
Τα πιο επικίνδυνα μανιτάρια που μπορεί να συναντήσει κανείς στη χώρα μας και πώς να τα αναγνωρίσετε. Μύθοι και αλήθειες που όλοι και όλες πρέπει να γνωρίζουμε.
Στη χώρα μας καταγράφονται τουλάχιστον 2.200 είδη μανιταριών αλλά μόλις ένα μικρό ποσοστό είναι εδώδιμο, ενώ αρκετά από όσα συναντώνται σε δάση και αγροτικές περιοχές είναι ιδιαίτερα τοξικά. Η κατανάλωση μη βρώσιμων ειδών αποτελεί συχνή αιτία δηλητηριάσεων κάθε χρόνο και, σε ορισμένες περιπτώσεις, μπορεί να οδηγήσει ακόμη και σε θάνατο.
Το πρόσφατο σοβαρό περιστατικό στη Βόρεια Ελλάδα που ήρθε στη δημοσιότητα την Παρασκευή (21/11), όπου ένα ζευγάρι υπέστη οξεία νεφρική ανεπάρκεια, με αποτέλεσμα να χρήζει επείγουσας μεταμόσχευσης, μετά την κατανάλωση άγριων μανιταριών, αναδεικνύει με τον πιο χαρακτηριστικό τρόπο τον κίνδυνο.
Ακολουθούν χρήσιμες πληροφορίες για τα δηλητηριώδη είδη μανιταριών που βρίσκονται στη χώρα μας και όσα πρέπει να γνωρίζουν όσοι ασχολούνται με τη συλλογή άγριων μανιταριών και όχι μόνο.
Ο Ελευθέριος Χατζηστερκώτης, Λειτουργός Περιβάλλοντος στο Ινστιτούτο Γεωργικών Ερευνών, έγραψε στο περιοδικό “AΓΡΟΤΗΣ 2020 / TEΥΧΟΣ 480” τα εξής:
“Αρκετοί άνθρωποι έχουν την εντύπωση ότι είναι δυνατή η αναγνώριση των δηλητηριωδών μανιταριών με βάση κάποιο απλό κανόνα ή δοκιμή. Δυστυχώς, δεν υπάρχει κανένας κανόνας ή δοκιμαστικός έλεγχος με τον οποίο να μπορεί κάποιος να διαχωρίσει τα δηλητηριώδη μανιτάρια από αυτά που τρώγονται.
Για παράδειγμα, δεν αληθεύει ότι ένα μανιτάρι τρώγεται εάν ξεφλουδίζει το πάνω μέρος του πιλιδίου. Το πιο θανάσιμο μανιτάρι στον κόσμο το Amanita phaloides, το οποίο στην Αμερική προκαλεί δεκάδες θανάτους, ξεφλουδίζει πολύ εύκολα. Ακόμη και τα δηλητήρια που παράγονται από ορισμένα είδη μανιταριών που ανήκουν στο ίδιο γένος, όπως το Amanita phaloides και το Amanita muscaria, παράγουν εντελώς διαφορετικές τοξίνες οι οποίες έχουν πολύ διαφορετικές επιδράσεις στο ανθρώπινο σώμα.
Δεν υπάρχει κανένα ορατό σημάδι σε οποιοδήποτε μανιτάρι που να υποδεικνύει ότι έχει ή δεν έχει δηλητήριο. Υπάρχουν ορατά χαρακτηριστικά τα οποία συναντούμε σε δηλητηριώδη μανιτάρια, αλλά καμιά γενίκευση δεν μπορεί να γίνει. Για παράδειγμα, μανιτάρια με μια μεμβράνη που σχηματίζει δακτύλιο συνήθως στο πάνω μέρος του ποδιού (στύπου), συν μια σακούλα ή θήκη (κολεός ή βόλβα) στη βάση του στύπου, μέσα από την οποία βγαίνει ο στύπος, με μερικές εξαιρέσεις, είναι θανάσιμα δηλητηριώδη”
Δηλητηρίαση από μανιτάρια – Τι να κάνεις
Η δηλητηρίαση από μανιτάρια αποτελεί μία από τις σοβαρότερες μορφές τροφικής δηλητηρίασης, καθώς ορισμένα είδη περιέχουν ισχυρές τοξίνες που μπορούν να προκαλέσουν βλάβη στο ήπαρ, στα νεφρά ή στο νευρικό σύστημα.
Τα συμπτώματα ποικίλλουν ανάλογα με το είδος της τοξίνης και μπορεί να εμφανιστούν από λίγες ώρες έως και ένα ολόκληρο 24ωρο μετά την κατανάλωση. Τα συχνότερα πρώιμα σημάδια περιλαμβάνουν ναυτία, εμετό, έντονους κοιλιακούς πόνους, πυρετό και διάρροια.
Όποιος υποψιαστεί δηλητηρίαση από μανιτάρια πρέπει να αναζητήσει άμεσα ιατρική βοήθεια, ακόμη και αν τα συμπτώματα φαίνονται ήπια. Είναι σημαντικό να μη γίνει καμία προσπάθεια αυτοθεραπείας, καθώς η ταχύτητα αντιμετώπισης αποτελεί καθοριστικό παράγοντα για την πορεία του ασθενούς.
Συνιστάται να διατηρηθούν τυχόν υπολείμματα των μανιταριών ή και δείγματα εμετού, ώστε να βοηθήσουν τους ειδικούς στην αναγνώριση της τοξίνης.
Μέχρι να φτάσει κανείς σε ιατρικό κέντρο/νοσοκομείο, ο πάσχων πρέπει να παραμείνει σε ηρεμία και να αποφύγει την κατανάλωση αλκοόλ ή τροφής.
Η επαγγελματική αξιολόγηση από γιατρό ή τοξικολογικό κέντρο είναι απαραίτητη, καθώς μόνο εξειδικευμένο προσωπικό μπορεί να προσδιορίσει το είδος της δηλητηρίασης και την κατάλληλη θεραπευτική παρέμβαση. Η έγκαιρη αντιμετώπιση αυξάνει σημαντικά τις πιθανότητες ανάρρωσης και περιορίζει τις μακροπρόθεσμες επιπλοκές.
Μύθοι και επικίνδυνες αντιλήψεις για τα μανιτάρια
- Όλα τα μανιτάρια τρώγονται, αρκεί να τα βράσουμε και να πετάξουμε το νερό τους
- Τα μανιτάρια που τρώνε τα ζώα, μπορεί να τα καταναλώσει και ο άνθρωπος
- Μανιτάρια που δεν φέρουν δυσάρεστη οσμή ή/και φανταχτερά χρώματα είναι βρώσιμα
- Η αποξήρανση,το αλάτισμα και η διατήρηση στο ξίδι απομακρύνει το δηλητήριο
- Αν το μανιτάρι μαγειρευτεί με σκόρδο, το σκόρδο θα μαυρίσει και θα μπορεί κανείς να διακρίνει αν είναι δηλητηριώδες ή όχι. Το ίδιο λέγεται ότι συμβαίνει και αν στο σκεύος που μαγειρετεί το μανιτάρι, τοποθετήσει κανείς ένα ασημένιο κουταλάκι.
- Το μανιτάρι με δαχτυλίδι, “φουστίτσα”, τρώγεται
- ΠΗΓΗ NEWS247.GR
