Η Ιστορία μονοπάτι διεξόδου σε δύσκολους καιρούς

Γράφει ο Αθ. Δ. Γκίκας, Μαθηματικός

Το τέλος του εόρτιου έτους για τα 200 χρόνια από την Επανάσταση του 1821, είναι μια καλή ευκαιρία για αναστοχασμό.
Πρόσφατα διάβασα ότι κυβερνήσεις χωρών, που θέλουν ν’ ασκήσουν σωστή πολιτική, έχουν συμβούλους επαγγελματίες ιστορικούς, οι οποίοι μέσα από μια αλληλουχία σκέψεων προβλέπουν τον ερχομό γεγονότων. Φυσικά από κει και πέρα οι πολιτικοί αποφασίζουν.
Θα προσπαθήσω να είμαι αντικειμενικός στα όσα θα εκθέσω, αν και γνωρίζω ότι πάντα με επηρεάζει η θέση που έχω απέναντι στα γεγονότα.
Αυτό έχει να κάνει με τις αξίες μου και με η δική μου αντίληψη για τον κόσμο.
Θα κάνω το παν ν’ αποφύγω αυτό που κατά κανόνα πράττουν φορείς ιδεών, παρουσιάζοντας τα πράγματα με το δικό τους τρόπο, αποκρύπτοντας κάποια γεγονότα, ενώ διογκώνουν άλλα, γιατί γνωρίζουν ότι η ιστορία, όχι μόνο διαμορφώνει συνειδήσεις και επηρεάζει εξελίξεις, πολλές φορές τις χειραγωγεί.
Κλείσαμε 200 χρόνια ελεύθερου βίου . όχι φυσικά για όλα τα διαμερίσματα της Ελλάδας. Χρειάστηκαν αγώνες 100 και πλέον ετών για να πάρει η Ελλάδα τη σημερινή της μορφή.
Έχω την αίσθηση, ίσως κάνω και λάθος, πέρα από τις εξωτερικές εκδηλώσεις μας λείπει ο αυτοέλεγχος.
Τι πράξαμε σωστά αυτά τα 200 χρόνια και τι λάθος.
Οι Πυθαγόρειοι έκαναν καθημερινά τον αυτοέλεγχό τους.
Πη παρέβην; (σε ποιά παράβαση έπεσα;)
Τι δ’ έρεξα; (τι καλό έπραξα;)
Τι δε μοι δέον ουκ ετελέσθη; (τι από όσα έπρεπε να πράξω δεν έπραξα;)
Ενεργούμε εμείς καθημερινά σας τους Πυθαγόρειους;
Μήπως συγκαλύπτουμε τα λάθη και τις παραλήψεις μας;
Ας επιχειρήσω έναν ελλειπή απολογισμό … 200 ετών !
Από μικρή πτωχή χώρα αποκτήσαμε σχετικά υψηλό επίπεδο ζωής, συγκριτικά με πολλές χώρες του πλανήτη.
Γίναμε μέλος της Ε.Ε., με τους περισσότερους πτυχιούχους Α.Ε.Ι. σε σχέση με τον πληθυσμό μας. Μένει ν’ αποδείξουμε όμως ότι μπορεί να γίνουμε ο πνευματικός πυρήνας της Ε.Ε. και όχι ο ουραγός !
Από χώρα ρημαγμένη, χωρίς υποδομές γίναμε χώρα με σύγχρονους αυτοκινητόδρομους, λιμάνια, μετρό.
Μπορούσαμε να πάμε και καλύτερα αρκεί η λογική να επικρατούσε του πάθους για συγκρούσεις που μας διακρίνει.
Ας πάρω ένα τομέα π.χ. την Βιομηχανία. Ενώ καλά ξεκινήσαμε μετά το 1920 και για 60 χρόνια αγγίζαμε καλούς ρυθμούς ανάπτυξής της, αίφνης με λαθεμένες πολιτικές και συνθήματα, διώξαμε κάποιες ακμάζουσες εκτός Ελλάδας και αναγκάσαμε άλλες να κλείσουν.

Α. Οι στρατηγικές μας επιλογές

Τα 200 χρόνια είναι ένα πολύ μεγάλο διάστημα για να βγουν σπουδαία συμπεράσματα για τις επιλογές μας.
Μάλλον ήταν σωστές. Βρεθήκαμε με την πλευρά των νικητών. Δεν ωφεληθήκαμε όμως ανάλογα με το μέγεθος της προσφοράς μας.
Όταν απομονωμένοι επιχειρήσαμε πράγματα βρεθήκαμε κατά κράτος ηττημένοι. (1897, Κύπρος 1974).
Όταν είμαστε μόνοι κυριαρχεί ο διχασμός. Όταν βρεθούμε σε συμμαχίες με συγκεκριμένους κανόνες αποδίδουμε τα μέγιστα, αρκεί στο τιμόνι να υπάρχει άξιος πολιτικός. π.χ. η ένταξή μας στην Ε.Ε. οφείλεται στον Κων/νο Καραμανλή ένθερμο υποστηρικτή της.
Ήμουν φοιτητής την δεκαετία του ’60 και δεν θα ξεχάσω την χειραψία Ντε Γκωλ – Καραμανλή, όχι στο ύψος της μέσης, αλλά στο ύψος των ώμων τους. Ήταν και οι δυο πράγματι «μεγάλου ύψους».
 Είχε προβλέψει ο Μακεδόνας Πολιτικός, ότι κυρίαρχο στοιχείο, πέρα από τα προφανή πολιτικά και οικονομικά οφέλη, της ένταξής μας στην Ε.Ε., ήταν η αναζήτηση ενός πλαισίου Εθνικής ασφάλειας. Αυτό ίσως ήταν ο κυρίαρχος στόχος του . έβλεπε την παραδοσιακή αστάθεια στην περιοχή με τους πολιτικούς ανταγωνισμούς μικρών και μεγάλων κρατών.

Β. Ο πολλαπλά βλαπτικός εμφύλιος

Με τη λήξη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου όλες οι χώρες αξιοποίησαν τα χρήματα του σχεδίου Μάρσαλ για την ανόρθωσή τους.
Εμείς σπαταλήσαμε στον Εμφύλιο, που αντί να τον αφήσουμε πίσω, τον εργαλειοποιούμε όποτε νομίζουμε ότι μας συμφέρει !!
Με τη λήξη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, τη δημιουργία των ζωνών επιρροής και με τη σύμφωνη γνώμη του Στάλιν η Ελλάδα πήγε στη Δύση.
Στις άλλες χώρες, με τέτοια μοιρασιά, η αντιπαλότητα Αστών- Κομμουνιστών έμεινε στα πλαίσια του ψυχρού Πολέμου.
Στην Ελλάδα μόνο εξελίχθηκε σε ένοπλη σύγκρουση !
Μετά την μεταπολίτευση, αντί ν’ αρπάξουμε την ευκαιρία για ομόνοια και σύγχρονα ιδανικά, βυθιστήκαμε στις αρρώστιες του παρελθόντος και είδαμε τους εαυτούς μας σε αντιπαράθεση με το παρελθόν.
Ο πατριωτισμός, το να πονάς δηλ. τη Πατρίδα σου, να τη φροντίζεις, να προστατεύεις την κοινωνία και το δημόσιο αγαθό, βαφτίστηκε «αντιδραστικό», «φασιστικό».
Το να καταστρέφεις δημόσια κτήρια και περιουσίες ιδιωτών είναι το «προοδευτικό».
Το «μοσχοβολούν οι γειτονιές βασιλικό και ασβέστη» μάλλον θα μείνει στο τραγούδι ως ανάμνηση ! Τώρα είναι γεμάτες με συνθήματα μικρών ομάδων που νομίζουν ότι κατέχουν την απόλυτη αλήθεια, και αυτό τους δίνει το δικαίωμα να καταστρέφουν και να ρυπαίνουν.
Ο Εμφύλιος έληξε στρατιωτικά το 1949. Πολιτικά παρατάθηκε μέχρι το 1974 και εξακολουθεί να δηλητηριάζει ακόμα τις ζωές νέων παιδιών με φράσεις κλισέ:
- «Πράκτορες της Μόσχας», «εγκληματίες», «εθνοπροδότες» τα βέλη των νικητών προς τους ηττημένους.
- Και ηττημένοι θέλοντας να κερδίσουν το ηθικό πλεονέκτημα τους εκδικήθηκαν κρατώντας, για αυτούς και μόνο, τους τίτλους του «δημοκράτη» του «κοινωνικά ευαίσθητου», του «έντιμου», του «προοδευτικού».
Μας αρέσει να λέμε ότι η δημοκρατία αποκαταστάθηκε το 1974 . στην πραγματικότητα παραμείναμε διαχωρισμένοι σε «αριστερούς» και «δεξιούς».
Το πλεονέκτημα πάντα στους αριστερούς που παρουσιάζονται θύματα «κακών κυβερνήσεων» και «παραγκωνισμένοι»; Μάλλον όχι παραγκωνισμένοι . κατέχουν σπουδαίες θέσεις και είναι πάντα έτοιμοι ν’ αγωνιστούν για «μη αξιολόγηση» και ατιμωρησία, ακόμη και για ολοφάνερα παραπτώματα.
Πληρώσαμε και πληρώνουμε τον εμφύλιο, με εκδίκηση των ηττημένων και αντιστροφή των ηθών.
Τον φιλότιμο και φιλόπονο Έλληνα, τον αντικατέστησε ο μόνιμα διαμαρτυρόμενος, που αδυνατεί να παραδεχτεί με εντιμότητα και γενναιότητα το πόσο έφταιξε και ο ίδιος για τα δεινά.

Γ. Τα κόμματα

Προκειμένου να επανεκλεγούν, υποχωρούν σε κάθε εκβιασμό, συμβάλλοντας στην ασυδοσία και τις σπατάλες, πάντα φυσικά στο όνομα του λαού, των μη προνομιούχων, των κοινωνικά αδικημένων …
Καιρός να παραμερίσουν τα μικροσυμφέροντά τους και να πρωτοστατήσουν στην αναδημιουργία του τόπου, ώστε να διασφαλιστεί η επιβίωσή του.
Ενώ επιχειρούμε να ισχυροποιήσουμε τη διεθνή θέση της χώρας, έχω την αίσθηση, ότι η πολιτισμική μας υπόσταση αποξενώνεται από τον Ελληνοκεντρικό της χαρακτήρα, δεχόμενοι άκριτα ασυνάρτητους τρόπους ζωής.

Δ. Εμείς ο απλός λαός

Να βοηθήσουμε με τη δική μας πίστη, ομόνοια, μόχθο και Εθνική έξαρση, τιμώντας τις υποχρεώσεις που συνεπάγεται ο τίτλος του Έλληνα πολίτη.
Να συμβιβάσουμε τον ατομισμό μας με τη συλλογικότητα που βρίσκονται σε διαρκή πόλεμο μέσα μας.
Είμαστε ριψοκίνδυνος λαός . το έχει γράψει πολλές φορές η Ιστορία.
Αποδίδουμε όμως αρνητική φόρτιση στην έννοια του συμβιβασμού, συνδέοντάς την με την ήττα και την ταπείνωση.
Η στάση μας όμως αυτή δίνει αξία στο ανυποχώρητο άτομο, που βλάπτει σοβαρά την συνεννόηση, η οποία θα επέτρεπε ένα συγκερασμό του μετρημένου σοσιαλισμού και του καπιταλισμού με ανθρώπινο πρόσωπο, συνταγή που εγγυάται πρόοδο.
 Διαπιστώνω, ίσως κάνω και λάθος, ότι υπάρχει έλλειψη τιμιότητας και κοινής λογικής στο δημόσιο λόγο.
Λίγοι κονταροχτυπιούνται, όχι πάντα έντιμα για τα προνόμια του λαού, οι δε ιδεολογικές μειονότητες επιχειρούν να επιβάλουν τη δική τους εκδοχή της απόλυτης αλήθειας.
Έχω την αίσθηση ότι η διεθνής ζωή κυλά με μίση, πάθη, εμφύλιες διαμάχες, ανεργία, οικονομική προσφυγιά.
Σχεδιάζονται δε, από ισχυρά κέντρα, ανακατατάξεις που ίσως έχουν δυσμενείς επιπτώσεις στην Πατρίδα μας.
Καιρός να σεβαστούμε τους φίλους, την οικογένεια, την Πατρίδα.
Οι αρχαίοι προγονοί μας έδιναν μεγάλη σημασία σ’ αυτό το τελευταίο. Υποχρέωναν τους εφήβους τους να ορκιστούν:
«Την Πατρίδα ουκ ελάττω παραδώσω . πλείω δε και αρείω όσης αν παραδέξωμαι».
Δηλ. δεν θα παραδώσω μικρότερη την Πατρίδα μου, αλλά, μεγαλύτερη και ισχυρότερη από αυτή που παραλαμβάνω.
Φαντάζομαι ότι δεν αναφέρονταν μόνο στην έκταση και τη στρατιωτική ισχύ, αλλά και στην οικονομική και πνευματική δημιουργία.