Οι βαθμολογίες των υποψηφίων σπουδαστών και η αξιολόγησή τους

Γράφει ο Αθ. Δ. Γκίκας - Μαθηματικός

Παλαιότερα οι καταστάσεις βαθμολογίας έβρισκαν θέση στην πινακίδα ανακοινώσεων του σχολείου για ενημέρωση των πάντων. Τώρα ως προσωπικά δεδομένα γνωστοποιούνται μόνο στους υποψηφίους.
Παρ’ όλα αυτά τα φροντιστήρια και κάποια σχολεία δημοσιοποιούν ονόματα με τις άριστες βαθμολογίες μαθητών τους. Για τις χαμηλές όμως της πλειονότητας ούτε κουβέντα.
Οι υψηλές βαθμολογίες εκλαμβάνονται ως δάφνες πάνω στις οποίες μπορείς ν’ αναπαυθείς ευχαριστημένος για το έργο σου! Οι χαμηλές όμως, κατά τη γνώμη μου, θα έπρεπε να μελετώνται και να εκλαμβάνονται ως κέντρισμα για περισσότερη ποιοτική και ουσιαστική εργασία στο Λύκειο. Δικοί μας μαθητές είναι και οι με τις μέτριες έως πολύ χαμηλές βαθμολογίες.
Βλέπετε ότι η επιτυχία έχει πολλούς πατεράδες, η αποτυχία κανέναν!
Από τη δεκαετία του ’80 είχα προτείνει στους τότε Δ/ντές Β/θμιας Εκ/σης να αξιοποιούμε τις βαθμολογίες για την αξιολόγηση (ένα από τα κριτήρια) του έργου των καθηγητών και την κατάταξη των σχολείων σε θέσεις, όπως γίνεται για τα Α.Ε.Ι. με ένα σύνολο κριτηρίων.
Μάλλον ήταν καινοφανή τότε και τάραζαν τη μακάρια ησυχία της Εκ/κής κοινότητας. Ήταν βολικό το «σας διαβιβάζουμε τις καταστάσεις βαθμολογίας για ανάρτηση στην πινακίδα ανακοινώσεων του σχολείου» και καμμία άλλη απαίτηση από το Υπουργείο Παιδείας ή τις Τοπικές Δ/νσεις.
Αποχώρησα το 2000 από την Εκ/ση. Μέχρι τότε δεν είχε αλλάξει τίποτα.
Είναι δύσκολο να ξεκολλήσει από το τέλμα το κάρο των κακοδαιμονιών της Λυκειακής Παιδείας.
Η επεξεργασία της βαθμολογίας των υποψηφίων μπορεί να βοηθήσει το έργο του σχολείου. Να ένα πρώτο βήμα.
Ο Μέσος Όρος (Μ.Ο.) της βαθμολογίας που πέτυχαν οι μαθητές ενός σχολείου κατά μάθημα και κατά κατεύθυνση, να συγκριθεί με τον Μ.Ο. της βαθμολογίας που είχαν οι ίδιοι μαθητές στο σχολείο τους, όπου τα «άριστα» και τα «λίαν καλώς» βρίσκονταν σε πληθωρισμό έχοντας κατά συνέπεια την ίδια αξία με το πληθωρικό χρήμα!
Ο Δ/ντής του Σχολείου μετά τη διαπίστωση μεγάλης απόκλισης, έχει την υποχρέωση να συστήσει στους αντίστοιχους καθηγητές να είναι φειδωλοί στη βαθμολογία τους, γιατί ο γονιός βλέποντας μια «άριστη» παρ’ αξία, βαθμολογία, επενδύει πάνω σ’ αυτή όνειρα για το παιδί του και χρήμα.
Η στατιστική παρέχει πολλά μέτρα αξιολόγησης (διασπορά, επικρατούσα τιμή, διάμεσο κ.α.).
Αν την ίδια εργασία κάνουν όλα τα Σχολεία, μια κεντρική ή τοπική επιτροπή μπορεί να βγάλει σπουδαία συμπεράσματα:
α) Δύο σχολεία έχουν π.χ. στα Μαθηματικά τον ίδιο Μ.Ο. ας πούμε 14, το οποίο μπορεί να επιτευχθεί με (20, 19, 9, 8) ή (15, 15, 13, 13). Προφανές το συμπέρασμα . στη δεύτερη περίπτωση ο καθηγητής κράτησε με σκληρή δουλειά σε ικανοποιητικό επίπεδο όλους τους μαθητές του (η διασπορά μικρή).
β) Η Δ/νση (ή κάποια Επιτροπή) με αυτό το κριτήριο του Μ.Ο. κατατάσσει το σχολείο σε κάποια αξιολογική σειρά. Τον επόμενο χρόνο η ίδια επεξεργασία αποτελεσμάτων, μπορεί να τη διαφοροποιήσει.
Είναι τιμητικό για το σχολείο ν’ αλλάξει αξιολογική θέση προς τα πάνω.     
Δεν είναι κριτήριο καλής δουλειάς μια-δυο υψηλές βαθμολογίες. Αξίζουν τα συγχαρητήρια τα παιδιά που τις πετυχαίνουν. Το σχολείο τους φυσικά γνωρίζει αν είναι πραγματικά ταλέντα. Το ταλέντο μοιάζει με όχημα που σε πάει γρήγορα . αρκεί να μάθεις να το οδηγείς σωστά.
Για τους άλλους με τις χαμηλές βαθμολογίες έχω να πω ότι πολλοί από αυτούς θα είναι οι αυριανοί επιτυχημένοι της ζωής. Έχουμε πολλά παραδείγματα γι’ αυτό.
Η παιδεία είναι ένα παλίμψηστο βλεμμάτων και βημάτων . είναι τα σχολεία τα μικρά και τα μεγάλα, οι μαθητές οι καλοί, οι μέτριοι, οι αδιάφοροι.
Είναι οι καθηγητές που κανένας τους δεν πρέπει να σβήσει τη φλόγα της ζωής των μαθητών του σε βαλτόνερα.
Η αξιολόγηση του έργου των καθηγητών σταμάτησε το 1979.
Έχουμε 2022-1979 = 43 χρόνια, που σημαίνει ότι διορίστηκαν και συνταξιοδοτήθηκαν καθηγητές χωρίς καμμία αξιολόγηση.
Κάθε Δ/ντής κινούμενος μέσα στα πλαίσια των περιορισμένων αρμοδιοτήτων του, μελετώντας τα αποτελέσματα, και με πυξίδα την παιδαγωγική αγάπη, τη δωρούσα του Αποστόλου Παύλου, που την έκανε πράξη ο Παιδαγωγός Πεσταλότσι, μπορεί να επαινέσει τον καλό καθηγητή, να συμβουλέψει τον φιλότιμο, και να δείξει την απαξία του για τον αδιάφορο.
Αυτή του η ενέργεια μπορεί να μην τον κάνει αρεστό σε κάποιους, είναι όμως χρήσιμος. Δρα με αυτόν τον τρόπο σαν τον καθρέφτη που αρκετοί τον μισούν γιατί τους δείχνει τις ρυτίδες τους.
Τι λέτε να βρέθηκε τέτοιος Δ/ντής Σχολείου;
Μπορεί . τίποτα δεν αποκλείεται σε τούτη τη Χώρα!