Είκοσι πέντε προτάσεις για την προστασία των ευάλωτων καταναλωτών ενέργειας

Μεγάλο αριθμό παραπόνων-καταγγελιών, αναφορικά με προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι καταναλωτές, οι οποίοι αδυνατούν να πληρώσουν τους λογαριασμούς ρεύματος και απειλούνται με διακοπή, δέχεται η Ένωση Καταναλωτών Ποιότητα Ζωής (ΕΚΠΟΙΖΩ) και η Πανελλήνια Ομοσπονδία Ενώσεων Καταναλωτών ΠΟΜΕΚ- «Η ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ».

Σύμφωνα με ανακοίνωση των οργανώσεων προστασίας των καταναλωτών, εκτός από τα παράπονα για τους λογαριασμούς ηλεκτρικού ρεύματος, δέχονται καταγγελίες από δανειολήπτες ότι υφίστανται πίεση από τις εισπρακτικές εταιρείες για ληξιπρόθεσμες οφειλές και έχουν παρατηρηθεί αθέμιτες, αδιαφανείς και καταχρηστικές πρακτικές των προμηθευτών ενέργειας, μέσω νέων προσφορών και συμβολαίων.

«Η ηλεκτρική ενέργεια ως κοινό αγαθό, ζωτικής σημασίας, είναι αναγκαία και αυτονόητη στην καθημερινή μας ζωή και η διαρκής πρόσβαση σε αυτήν εν μέσω της υγειονομικής κρίσης αποτελεί διακύβευμα της Πολιτείας» όπως υπογραμμίζεται στην ανακοίνωση.

Επίσης, σημειώνεται ότι οι προμηθευτές ενέργειας έχουν απευθυνθεί στην Πολιτεία, ως προς την υιοθέτηση δέσμης μέτρων στήριξής τους και έχουν λάβει σχετική στήριξη, όπως, μεταξύ άλλων, το συμψηφισμό οφειλών και απαιτήσεων με τους διαχειριστές και τη δυνατότητα για πίστωση στην καταβολή προς τους διαχειριστές του 30% των ρυθμιζόμενων χρεώσεων. «Αντίστοιχα όμως έχουν υποχρέωση απέναντι στους καταναλωτές σε αυτές τις εξαιρετικές περιστάσεις, λόγω της ιδιαίτερης φύσεως της υπηρεσίας που προσφέρουν, να αναλάβουν ενεργό ρόλο, ώστε να εξασφαλίζουν τη διαθεσιμότητα του δικτύου, την προσφορά χαμηλών τιμολογίων και την ποιότητα των υπηρεσιών τους.

Ήδη, όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ, σε συνεργασία με τους προμηθευτές ενέργειας, έχουν προβεί σε κοινωνικές πρωτοβουλίες για βιώσιμες λύσεις, λόγω της κρίσης της πανδημίας, ώστε να στηρίξουν τους καταναλωτές στη δύσκολη κατάσταση που βιώνουν» όπως αναφέρεται στην ανακοίνωση.

Η ΕΚΠΟΙΖΩ και η Πανελλήνια Ομοσπονδία Ενώσεων Καταναλωτών-ΠΟΜΕΚ «Η Παρέμβαση» απέστειλαν επιστολή στα αρμόδια υπουργεία, στη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας (ΡΑΕ) και στον Διαχειριστή Ελληνικού Δικτύου Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΔΕΔΔΗΕ), με θέμα την «Άμεση ανάγκη υιοθέτησης ευνοϊκών ρυθμίσεων λόγω της πανδημίας COVID-19 για τις ευάλωτες κοινωνικές ομάδες στον κλάδο της ενέργειας».

Συγκεκριμένα, επισημαίνουν στην εν λόγω επιστολή, την ανάγκη προστασίας και εξισορρόπησης των δικαιωμάτων των καταναλωτών και ιδιαίτερα των ευάλωτων καταναλωτών ενέργειας που επηρεάζονται από την πανδημία COVID-19 και οι οποίοι χρειάζονται στήριξη λόγω των οικονομικών επιπτώσεων, αβεβαιοτήτων ή των ιδιαίτερα ευάλωτων συνθηκών που δύνανται να βιώνουν.

Η ΕΚΠΟΙΖΩ και η Πανελλήνια Ομοσπονδία Ενώσεων Καταναλωτών-ΠΟΜΕΚ «Η Παρέμβαση» προτείνουν τα εξής μέτρα:

1) Τη μη διακοπή ρεύματος από τους προμηθευτές στους ευάλωτες καταναλωτές (άνεργοι/μακροχρόνια άνεργοι, μονογονεϊκές οικογένειες, οικονομικά ασθενείς, άτομα με αναπηρία (ΑMEA), πολυμελείς οικογένειες, χρόνια ασθενείς, ανασφάλιστοι, ηλικιωμένοι, φοιτητές)

2) Την παράταση της προθεσμίας εξόφλησης των λογαριασμών ηλεκτρικού ρεύματος σε 90 ημέρες έως το τέλος του 2020

3) Την υιοθέτηση ευνοϊκών διακανονισμών στις ληξιπρόθεσμες οφειλές, αζημίως και ατόκως, ώστε να διευκολυνθούν οι ευάλωτοι καταναλωτές (πχ μέσω της δυνατότητας ρύθμισης οφειλής) με την αποπληρωμή του ποσού σε 24 έως 36 δόσεις

4) Τη μείωση των τιμολογίων ενέργειας λόγω της πτώσης του κόστους ενέργειας, σε συνδυασμό με την ταυτόχρονη μείωση του κόστους των τιμών των δικαιωμάτων εκπομπών CO2, οι οποίοι έχουν οδηγήσει σε σημαντική μείωση των τιμών της χονδρεμπορικής αγοράς

5) Τη μείωση του παγίου των λογαριασμών και της επιστροφής του ΦΠΑ έως το τέλος του 2020

6) Έκπτωση για όλους τους καταναλωτές που έχουν επιλέξει ή θα επιλέξουν να λαμβάνουν το λογαριασμό τους μόνο ηλεκτρονικά, στα πλαίσια ενίσχυσης της συναλλακτικής συμπεριφοράς των καταναλωτών ως προς τις ηλεκτρονικές συναλλαγές

7) Έκπτωση (20%) σε όλες οι κατηγορίες των ευάλωτων πελατών και αυτοί που εντάσσονται στο ΚΟΤ και σε καταναλώσεις πάνω από 2.000 KWh έως το τέλος του 2020

8) Τον επαναπροσδιορισμό από την Πολιτεία των προϋποθέσεων ένταξης στο Κοινωνικό Οικιακό Τιμολόγιο (ΚΟΤ), μέσω πιο ευνοϊκών ρυθμίσεων των δικαιούχων ως προς τα εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια και τη χορήγηση του Τιμολογίου Υπηρεσιών Αλληλεγγύης και σε άλλες ομάδες καταναλωτών (πχ περιοχές που έχουν πληγεί ιδιαίτερα λόγω της πανδημίας, απόλυση από την εργασία)

9) Ηλεκτρονικές πληρωμές χωρίς προμήθειες από τις τράπεζες

10) Έκπτωση συνέπειας στους καταναλωτές

11) Οι εταιρείες ενημέρωσης οφειλετών να είναι πιο ευέλικτες και να τηρούν τη νομοθεσία

12) Την ανάγκη ενημέρωσης των καταναλωτών από τους προμηθευτές ενέργειας και την Πολιτεία για θέματα εξοικονόμησης και σωστής χρήσης της ενέργειας, της προστασίας του περιβάλλοντος και της κλιματικής αλλαγής, μέσω μίας μακροπρόθεσμης στρατηγικής

13) Οι προμηθευτές ενέργειας να εφαρμόσουν μέτρα στήριξης σε άτομα και οικογένειες που βρίσκονται σε απομόνωση ή έχουν θέματα υγείας ή βιώνουν ιδιαίτερα ευάλωτες συνθήκες και χρειάζονται πρόσθετη βοήθεια

14) Οι προμηθευτές να παρέχουν ευέλικτα πακέτα προσφορών που να τηρούν τις αρχές της σύννομης, ίσης μεταχείρισης και διαφάνειας ως προς την παρουσίασή τους, όπως η νομοθεσία ορίζει.

15) Τη χορήγηση επιδόματος από το κράτος στις ευάλωτες ομάδες ώστε να καλύψουν και τους λογαριασμούς ενέργειας έως το τέλος του 2020

16) Τη συνεχή αξιολόγηση και ανάλογους συστηματικούς ελέγχους, ώστε να στηριχθούν όσοι πραγματικά πλήττονται

17) Να αξιοποιηθούν στο έπακρο οι μεγάλες προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο ενεργειακός τομέας εξαιτίας της κρίσης του COVID-19

18) Την εφαρμογή αρκετά ευέλικτων μηχανισμών που επιτρέπουν στους καταναλωτές, των οποίων το εισόδημα μειώνεται δραστικά, να επωφεληθούν από τα κοινωνικά τιμολόγια ενέργειας

19) Το επίπεδο της ενεργειακής φτώχειας στην Ελλάδα είναι αρκετά υψηλό και κατατάσσει την Ελλάδα στην τρίτη θέση μεταξύ των χωρών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Eurostat 2019:42), χρήζει δε, ιδιαίτερης παρακολούθησης μέσω ενός σχεδίου αντιμετώπισης της ενεργειακής ένδειας, όπως η εφαρμογή προγραμμάτων βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης και εξοικονόμησης ενέργειας

20) Την τήρηση από τους προμηθευτές των βασικών αρχών που διέπουν τη διαμόρφωση των τιμολογίων ηλεκτρικής ενέργειας και συγκεκριμένα της κοστοστρέφειας, διαφάνειας, απλότητας και ίσης μεταχείρισης

21) Την απόσχιση των χρεώσεων στον λογαριασμό ρεύματος, οι οποίες δεν σχετίζονται με την κατανάλωση της ηλεκτρικής ενέργειας, καθ’ ότι δεν διευκολύνουν στην κατανόηση των τιμολογίων και τη σύννομη χρήση της ηλεκτρικής ενέργειας από τους καταναλωτές και επιτείνουν την ενεργειακή φτώχεια

22) Την υποχρέωση τήρησης από τους προμηθευτές των νέων κατευθυντήριων οδηγιών που δημοσίευσε με απόφασή της η ΡΑΕ (Αριθμ. απόφ. 409/2020) για τη διαφάνεια και την επαληθευσιμότητα των χρεώσεων στο ανταγωνιστικό σκέλος των τιμολογίων χαμηλής τάσης ως μέτρο διαφάνειας, απλότητας και επαληθευσιμότητας, με άμεσα οφέλη στους καταναλωτές

23) Να αντιμετωπισθεί ο κίνδυνος του αποκλεισμού με τον εκσυγχρονισμό του δικτύου, τη χρήση ευφυών συστημάτων μέτρησης (έξυπνοι μετρητές)

24) Την άμεση λειτουργία ενός αξιόπιστου εργαλείου σύγκρισης τιμών υπό την παρακολούθηση και τον έλεγχο της ΡΑΕ

25) Την προώθηση της ανταγωνιστικότητας στην αγορά της ηλεκτρικής ενέργειας και της βέλτιστης αξιοποίησης των διαθέσιμων ενεργειακών πόρων (πράσινη ενέργεια)