Το ποίημα του Σαββάτου - Άνθη της γραφής

Ανθολόγηση Mαρία Σκουρολιάκου

Απ' την καρδιά μου δυό ευχές για τον Καινούργιο Χρόνο.

Πάμπλουτοι να 'στε στις χαρές και πάμφτωχοι στον πόνο.

Μαρία Σκουρολιάκου (από τη συλλογή «Χρησμοί του νερού»

Καλή Χρονιά!

Ιανουάριος

Ένας καινούργιος χρόνος. Τι μας περιμένει; Τι θα μας φέρει; Όνειρα, φιλοδοξίες, έρωτες, αινίγματα. 

Κι ω φτωχά ημερολόγια που ύστερα από τόσες γιορτές τελειώνετε τις μέρες σας μέσα σ’ ένα ρείθρο.

ΤΑΣΟΣ ΛΕΙΒΑΔΙΤΗΣ  (Από τη συλλογή «Τα Χειρόγραφα του φθινοπώρου»

                                           ****

Σονέτο I

Συλλογίστηκα κάποτε πώς ετραγούδησε ο Θεόκριτος
Τα χρόνια τα γλυκά, τα αγαπημένα και τα ποθητά – για χρόνια,
Όπου το καθένα, εμφανίζεται σαν χέρι χαριτωμένο
Προσφέροντας δώρα στους θνητούς, γέρους ή νιους:
Και καθώς το εστοχάστηκα, στη γλώσσα την αρχαία
Είδα, μέσα απ’ τα δάκρυα, σε όραμα θαμπό που ξαστερώνει
Τα γλυκά, θλιμμένα χρόνια, τα μελαγχολικά,
Τα χρόνια της ζωής μου, σκιά να ρίχνουν εμπρός μου.
Κλαίγοντας ακόμη, πρόσεξα πώς εκινήθη πίσω μου μεμιάς,
μια μορφή απόκρυφη, τραβώντας με απ’ τα μαλλιά·
κι ενόσω πάλευα, ετούτα τα λόγια αναφώνησε, τα επιβλητικά

«Μάντεψε, ποιος σε κρατά τώρα στα χέρια του;»
«Ο Θάνατος», είπα. Όμως τότε
Ήχησε η απάντηση η αργυρή
«Όχι ο Θάνατος αλλά η Αγάπη».

(Ελίζαμπεθ Μπάρετ Μπράουνινγκ, μετάφραση Σπύρος Δόικας)

                                           ****

Το κοριτσάκι με τα σπίρτα

Απόγευμα πρωτοχρονιάς

ψυχή στους δρόμους.

Μονάχα κάτι γκρίζο παλαιό

καινούργιου χρόνου.

Τρέμουν από το κρύο

τα σταυροδρόμια και οι γωνίες

σφίγγονται κολλάνε να ζεσταθούν

επάνω σε αλλότριας πατρίδας

πλανόδιους ανθοπώλες

μπουκέτα φασκιωμένα

με αγριωπό χαρτί

και η φτηνή ποιότητα

με τρύπες διανθισμένη γύρω γύρω

από αυτοδίδακτο ψαλίδι καμωμένες

όπως κι εμείς όταν παιδιά

για σχέδια πεινασμένα

σ’ εφημερίδα διπλωμένη ομοιόμορφα

μικρά τετραγωνάκια ψαλιδίζαμε

κι όπως ξεδιπλωνόταν το χαρτί

τι χαρούμενα τι αλλεπάλληλα, τι συμμετρικά

παραθυράκια διάπλατα μάς άνοιγε το μέλλον.

Απόγευμα πρωτοχρονιάς

ψυχή στους δρόμους

μόνο κλειστά μεγάλα γκρίζα παράθυρα

κι ένα φτωχό χιονόνερο που ζητιανεύει χιόνι.

ΚΙΚΗ ΔΗΜΟΥΛΑ

(Από τη συλλογή «Μεταφερθήκαμε παραπλεύρως», εκδ. Ίκαρος, 2007)

                                           ****

Νύχτωσε

Ακόμη ένας χρόνος… είπε·

Ενας χρόνος περισσότερο στο χρόνο του

Ενας χρόνος λιγότερο απ' το χρόνο του. Απ' το παράθυρο είδαμε

Βαρέθηκε τα ποιήματα,

Βαρέθηκε τη μουσική.

Τ' αγάλματα κωφάλαλα.

Να πιω τον καφέ μου - είπε.

Να καπνίσω το τσιγάρο μου.

Να είμαι, να μην είμαι

Διπλά

Μέσα σ' αυτή την ησυχία,

Μέσα σ' αυτό το θαύμα-τίποτα.

Κι η αποψινή γιορτή αναβλήθηκε.

Κι ούτε που ξέραμε καθόλου

Τι θα πενθούσαν, τι θα γιόρταζαν.

Μεμιάς ανάψανε τα φώτα κι έσβησαν.

Απ' το παράθυρο είδαμε τους μουσικούς·

Πέρασαν άφωνοι τη λεωφόρο

Έχοντας στους ώμους τους

Τεράστια χάλκινα όργανα.

Μείνε, λοιπόν, εδώ,

Κάπνισε το τσιγάρο σου

Μέσα σ' αυτή τη μεγάλη ησυχία

Μέσα σ' αυτό το θαύμα-τίποτα.

Κωφάλαλα τ' αγάλματα.

Κωφάλαλα και τα ποιήματα. Νύχτωσε.

ΓΙΑΝΝΗΣ ΡΙΤΣΟΣ ( αρχείο Γ.Ρίτσου Μουσείο Μπενάκη)

                                           ****

Δώδεκα και μισή. Πώς πέρασεν η ώρα.
Δώδεκα και μισή. Πώς πέρασαν τα χρόνια.»
(Από τα Ποιήματα 1897-1933, Ίκαρος 1984)

«Ο χρόνος είναι γρήγορος ίσκιος πουλιών
Τα μάτια μου ορθάνοιχτα μες στις εικόνες του

Γύρω απ’ την ολοπράσινη επιτυχία των φύλλων
Οι πεταλούδες ζουν μεγάλες περιπέτειες

Ενώ η αθωότητα

Ξεντύνεται το τελευταίο της ψέμα

Γλυκιά περιπέτεια Γλυκιά
Η Ζωή.»

(Ο. ΕΛΥΤΗΣ, Προσανατολισμοί)

                                           ****

Ο ληξίαρχος

Ίσως λοιπόν
πίσω από τόσους χωρισμούς
να βρεις κι εσύ το νόημα της ζωής σου
καρφώνοντας στην όχθη του αχανούς
βίγλα του ακατανόητου
τη σιωπή σου

Γιατί κι ο χρόνος γέρων είναι
και κυφός
κι όση σοφία θησαύρισες καπνός και σκόνη
Δε μένει παρά λίγο γκρίζο φως
Κι ο σκοτεινός Ληξίαρχος που ζυγώνει

ΟΡΕΣΤΗΣ ΑΛΕΞΑΚΗΣ, ΟΛηξίαρχος

                                           ****

Θεραπευτική αγωγή

Ο χρόνος είναι γενικός.
Δεν μπορούμε να εντοπίζουμε τα οράματα.
Δεν μπορούμε να μοιράζουμε αστραπές
απ’ τα κλωστήρια τ’ ουρανού με δόσεις.
Ένα σκαθάρι το στοχαζόμαστε απέριττα
η πιο μεγάλη ώρα της ζωής υπάρχει σαν τις άλλες…
Δεν πάει μια βδομάδα που έβλεπα
δυο μουλάρια στην ύπαιθρο
να ξεραίνουν το θάνατο στη ράχη τους.
Ο χρόνος είναι κοροϊδευτικός.
Είναι αμέτοχος σαν τα περίπτερα στην κίνηση.

NIKOΣ ΚΑΡΟΥΖΟΣ

                                           ****

Αντί επιλόγου

Κατά τ’ άλλα
ο χρόνος συνεχίζει κρυφά την αναρρίχησή του μέσα μας
τυλίγεται γύρω από τα σώματα μέχρι να τ’ αφανίσει
η ζωή επιμένει,
σαρκάζει ανελέητα
ό, τι ανομολόγητο στο βάθος μας πονάει
και την ίδια στιγμή βάζει τα καλά της και προκαλεί:
όποιος αντέξει.

Αριάδνη,
οι καιροί αλλάζουν
ζητούν τα δικά τους παραμύθια.

ΒΙΚΤΩΡΙΑ ΚΑΠΛΑΝΗ