Η ''σκληρή μοίρα'' ! (Αρθρο του Χρήστου Αλεξανδρή)

Το αδιανόητο μπορεί να ξανασυμβεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση; Το αποτέλεσμα του πρώτου γύρου των Γαλλικών εκλογών αφήνει ανοιχτό κάθε ενδεχόμενο.

Όλα φυσικά θα κριθούν στον δεύτερο γύρο με τον κίνδυνο επιστροφής στην καρδιά της Ευρώπης της λαϊκίστικης εθνικιστικής παλίρροιας να είναι και πάλι υπαρκτός. Αλλα και μόνο το αποτέλεσμα του πρώτου γύρου συνιστά, κατά την άποψη μας, ένα βαθύ τραύμα στην αντιπροσωπευτική δημοκρατία, το οποίο δεν ξέρω αν μπορεί να το θεραπεύσει μια επανεκλογή Μακρόν στη Γαλλική προεδρία η πρόκειται για ένα φαινόμενο που αποκτά σταθερά δυναμική σε όλη την Ευρώπη.

Η μεγάλη είδηση, όπως εμείς αντιλαμβανόμαστε τα πράγματα και σχολιάζουμε τα γεγονότα, δεν είναι η πρωτιά του Εμμανουήλ Μακρόν στις Γαλλικές εκλογές. Η μεγάλη είδηση είναι η εξαφάνιση των δύο παραδοσιακών κομμάτων της κεντροδεξιάς και της κεντροαριστεράς. Κομμάτων που κυριάρχησαν στο πολιτικό σκηνικό τα τελευταία 40 χρόνια. Κομμάτων που έχτισαν αυτό που είναι σήμερα η Γαλλία. Κομμάτων που αποτέλεσαν το ζευγάρι της ευημερίας και της προόδου για τη Γαλλική Δημοκρατία και τους Γάλλους πολίτες.

Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι συζητάμε για την δεύτερη ισχυρότερη οικονομία στην Ευρώπη μετά τη Γερμανία. Και όμως 40 χρόνια μετά μια “σκληρή μοίρα” χτύπησε τους δύο αρχιτέκτονες της πολιτικής ζωής στη Γαλλία. Κεντροδεξιά και κεντροαριστερά δεν θυμίζουν σε τίποτα σήμερα τα κραταιά κόμματα που άθροιζαν στις εκλογές ποσοστά 80%.

Σήμερα οι δύο αυτοί ισχυροί πυλώνες της αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας μοιάζουν με απολειφάδια του παρελθόντος. Σε δύο απανωτές εκλογικές αναμετρήσεις, το 2017 και το 2022, όχι μόνο δεν κατάφεραν να περάσουν στον δεύτερο γύρο των Γαλλικών εκλογών, αλλά πέτυχαν κάτι πολύ χειρότερο. Να βρεθούν στα αζήτητα του εκλογικού σώματος συγκεντρώνοντας ποσοστά ταπεινωτικά και εξευτελιστικά για τον ιστορικό ρόλο που διαδραμάτισαν στην Γαλλική πολιτική ζωή.

Επομένως κάτι πολύ σοβαρό έχει συμβεί στην κοινωνία της Γαλλίας που να δικαιολογεί την εκλογική συντριβή και κατάρρευση δύο πρώην πανίσχυρων κομμάτων εξουσίας. Και είναι τόσο σοβαρό που δεν αντιμετωπίζεται κολλώντας ταμπέλες από εδώ η πρόοδος και από εκεί η συντήρηση.

Ενδεχομένως η νίκη Μακρόν στις εκλογές του δεύτερου γύρου να αποτελέσει μια ανάσα ανακούφισης, μπροστά στον κίνδυνο να κερδίσει τις εκλογές η Μαρί Λεπέν, αλλά δεν είναι βέβαιο ότι ο Γάλλος πρόεδρος μπορεί να σηκώσει στις πλάτες του την δημοκρατική αναγέννηση του πολιτικού συστήματος στη Γαλλία. Και το λέμε αυτό γιατί καθιερωμένα κόμματα, παραδοσιακοί πολιτικοί συνασπισμοί οχι μόνο στη Γαλλία αλλά και στη Γερμανία, την Ολλανδία, την Ιταλία, την Ισπανία και την Ελλάδα έχουν υποστεί συντριπτικά πλήγματα και έχουν δει τις δυνάμεις τους να εξαφανίζονται στις κάλπες.

Έχουμε την αίσθηση ότι πρόκειται για μια βαθύτερη πολιτική κρίση που απλώνεται σε ολόκληρη την Ευρώπη και δεν περιορίζεται μόνο σε μια χώρα. Τα συμβατικά κόμματα της Δεξιάς και της Αριστεράς φαίνονται εξίσου ευάλωτα σε όλο σχεδόν τον δημοκρατικό κόσμο. Την ίδια ώρα που ένα πλήθος νέων λαϊκιστών εθνικιστών και ακροδεξιών ηγετών διεκδικούν δημοκρατική νομιμοποίηση μέσω εκλογών, δίνοντας έμφαση στην εθνικιστική πολιτική.

Η εθνικιστική δεξιά έχει τα τελευταία χρόνια κερδίσει ψηφοφόρους, που προηγουμένως ψήφιζαν κόμματα της κεντροδεξιάς και της κεντροαριστεράς. Και αυτό είδαμε να συμβαίνει τόσο στις Ηνωμένες Πολιτείες όσο και στην Ευρώπη.

Μην ξεχνάμε ότι τα τελευταία χρόνια οι μεγαλύτερες εκλογικές εκπλήξεις συνέβησαν στη Βρετανία με το Brexit και στην Αμερική με την εκλογή του Τραμπ. Αυτές ήταν οι δύο δημοκρατίες με ηγετικό ρόλο στην οικοδόμηση της φιλελεύθερης δημοκρατικής τάξης στον Δυτικό κόσμο. Και όμως σήμερα η δημοκρατία βρίσκεται σε κρίση ακριβώς στις χώρες που γνώρισε τις μεγαλύτερες επιτυχίες.

Επομένως ας είμαστε έτοιμοι να δεχτούμε με ψυχραιμία έναν ακόμη αιφνιδιασμό, αν τα πράγματα στη Γαλλία δεν εξελιχθούν σύμφωνα με τις επιθυμίες μας και η Λεπέν κάνει την έκπληξη και την μεγάλη ανατροπή, κάτι που φυσικά απευχόμαστε.