Ο άγραφος κανόνας του πρωθυπουργού! (Άρθρο του Χρήστου Αλεξανδρή)
Ο αείμνηστος συνταγματολόγος Δημήτρης Τσάτσος είχε πει κάποτε ότι η δημοκρατία δεν κινδυνεύει σήμερα από τα τανκς αλλά από την εσωτερική της φθορά.
Θυμήθηκα τα λόγια του με αφορμή τη δήλωση του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη από το βήμα της Βουλής κατά την προχθεσινή συνεδρίαση ότι «δεν αναγνωρίζω ως εκπρόσωπο της αξιωματικής αντιπολίτευσης έναν πολιτικό καταδικασμένο με 13-0 στο ειδικό δικαστήριο.
Προστατεύω το πολίτευμα, δεν θα χαιρετηθώ, χαριεντιστώ ή συνδιαλλαγώ μαζί του».
Από αυτή εδώ τη στήλη έχουμε αναφέρει πολλές φορές ότι στην πολιτική πέρα από τους τυπικούς κανόνες που ορίζονται και καθορίζονται από το σύνταγμα και τους νόμους, μετράνε περισσότερο οι άγραφοι κανόνες πολιτικής δεοντολογίας και ηθικής τάξης.
Ο σεβασμός αυτών των κανόνων είναι αυτός που προσδίδει αξιοπιστία και κύρος στο πολίτευμα της αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας που τα κόμματα υπηρετούν. Ο τρόπος δηλαδή με τον οποίο αντιλαμβάνονται οι πολιτικοί την ευθύνη κατά την τήρηση των καθηκόντων τους και την άσκηση της μικρότερης ή μεγαλύτερης εξουσίας που τους αναθέτει με την ψήφο του ο ελληνικός λαός. Και η ευκολία με την οποία ορισμένοι εκλεγμένοι πολιτικοί παραβιάζουν τους άγραφους κανόνες, επιταχύνει την εσωτερική φθορά του δημοκρατικού πολιτεύματος, για την οποία είχε μιλήσει ο συνταγματολόγος Δημήτρης Τσάτσος.
Όλοι θέλουμε να μειωθεί το ποσοστό των ψηφοφόρων που απέχουν από την εκλογική διαδικασία. Όλοι θέλουμε να επιστρέψει ο κόσμος στην πολιτική. Όλοι θέλουμε τα κόμματα να ξανακερδίσουν την εμπιστοσύνη των πολιτών και η πολιτική να ανακτήσει το χαμένο κεφάλαιο αξιοπιστίας. Πως όμως αυτό θα συμβεί, εάν πρώτοι οι πολιτικοί δεν δώσουν το παράδειγμα ;
Αυτή τη δύναμη του παραδείγματος διακρίνω στη συμπεριφορά του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη. Δεν είναι η πρώτη φορά που ο πολιτικός Κυριάκος Μητσοτάκης εκδηλώνει το σεβασμό του στους κοινοβουλευτικούς κανόνες.
Θυμίζω ότι είναι ο πολιτικός που δεν είχε ψηφίσει τον πρόεδρο της Δημοκρατίας Άκη Παυλόπουλο αποδίδοντάς του ευθύνες για τη στάση που είχε τηρήσει ως υπουργός Εσωτερικών την εποχή που το σύνθημα αγανακτισμένων πολιτών “να καεί, να καεί ...” απειλούσε να διαλύσει τη χώρα.
Είναι, επίσης, ένας από τους λίγους πολιτικούς ηγέτες που σεβάστηκε απόλυτα του κανόνες του δημοκρατικού παιχνιδιού και απέφυγε τα παιχνίδια των πρόωρων εκλογών και της αλλαγής του εκλογικού νόμου, μεσούσης της κοινοβουλευτικής θητείας της κυβέρνησης του. Η δημοκρατία θωρακίζεται όταν αναγνωρίζουμε και τα θετικά στους πολιτικούς μας αντιπάλους.
Χωρίς να ξεχνούμε φυσικά για να τα λέμε όλα και τα αρνητικά, όπως για παράδειγμα την υπόθεση των υποκλοπών που και αυτή συνιστά παραβίαση των κανόνων του δημοκρατικού παιχνιδιού, πρόβλημα που αναγνωρίστηκε και από τον ίδιο τον πρωθυπουργό.
Η μεγαλύτερη απειλή σήμερα για το δημοκρατικό πολίτευμα είναι να επικρατήσει ο κυνισμός, όπως πολύ εύστοχα αναφέρουν στο βιβλίο τους
“Πως πεθαίνουν οι δημοκρατίες” οι δύο Αμερικανοί πολιτικοί επιστήμονες Steven Levitski και Daniel Ziblat.
Πολιτικές συμπεριφορές, δηλαδή, που κάποτε ξένιζαν και ηταν κατακριτέες από τους πολίτες, σήμερα να θεωρούνται φυσιολογικές, να μην εξοργίζουν και να μην προξενούν καμία εκπληξη. Στην προκειμένη περίπτωση να καταδικάζεται ένας πολιτικός για παράβαση καθήκοντος και να θεωρείται φυσιολογικό και κανονικό αυτός ο πολιτικός όχι μόνο να μην παραιτείται και να παραμένει στη θέση του αλλά και να τίθεται επικεφαλής της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Χωρίς φυσικά να συγκινείται κανένα απο τα στελέχη του κόμματος. Και αυτόν τον κυνισμό υπηρετούν οσοι απο τους πολιτικούς κατακρίνουν, αντί να επαινούν τον πρωθυπουργό για τη στάση του.
“Οι δημοκρατίες θα επιβιώσουν μόνο αν αποφασίσουν να υπερασπιστούν τις αρχές και τα ιδεώδη τους” υποστηρίζουν στο βιβλιο τους οι δύο καθηγητές. Και αυτό το έργο βαραίνει αποκλειστικά τους ίδιους τους πολιτικούς, θα συμπληρώναμε με ταπεινότητα εμείς.
Χρήστος Αλεξανδρής
Δημοσιογράφος
