Η πρόκληση του πνεύματος καινοτομίας
Γράφει ο Αθανάσιος Χ. Παπανδρόπουλος
Aναδημοσίευση*
Στα ευάριθμα χρόνια μου οικονομικής και επιχειρηματικής δημοσιογραφίας, με ιδιαίτερη πάντα έμφαση στην καινοτομία, στη γνώση, στην έρευνα και τη μάθηση, δεν νομίζω ότι συνάντησα έργο όπως αυτό που έφεραν εις πέρας ο ομότιμος καθηγητής Κωνσταντίνος Παν. Τσαμαδιάς και οι συνεργάτες του δρ. Ηλίας Ε. Αργυρόπουλος και Παναγιώτης Πέγκας, μαθηματικός ο πρώτος και οικονομολόγος ο δεύτερος.
Το τρίτομο έργο «Οικονομική της Εκπαίδευσης - Έρευνας - Καινοτομίας» (Εκδόσεις Ιων) είναι σήμερα ό,τι το πιο πλήρες υπάρχει για όποιον θέλει να μυηθεί και να προβληματιστεί στο πώς παράγεται πλούτος, πώς προκύπτουν οι κοινωνίες της ευημερίας και γιατί η συσσώρευση γνώσης είναι απείρως πιο ισχυρή από την περιλάλητη συσσώρευση κεφαλαίου. Κατά συνέπεια, η γνώση και η μετατροπή της σε καινοτομία αποτελούν κορυφαίους συντελεστές παραγωγής και ανόδου της παραγωγικότητας. Απαραίτητη κρίνεται έτσι η ανάπτυξη μιας κουλτούρας καινοτομίας σε μια κοινωνία, η οποία μπορεί να προέλθει μόνον έπειτα από σοβαρές εκπαιδευτικές μεταρρυθμίσεις.
Υπό αυτή την έννοια, το τρίτομο έργο των Τσαμαδιά, Αργυρόπουλου και Πέγκα θα μπορούσε να αποτελέσει αφετηρία για μια προσπάθεια επανεκτίμησης του πολιτιστικού υπόβαθρου που θα επιτρέψει στη χώρα να σταθεί όρθια στην ψηφιακή εποχή. Στη βάση, λοιπόν, της προσπάθειας να μπει και η ελληνική κοινωνία στο όχημα της προόδου που θα σημαδέψει τον 21ο αιώνα, το τρίτομο έργο που παρουσιάζουμε μπορεί να αποτελέσει ιδιαίτερα χρήσιμο εργαλείο.
Με κύρια πεδία αναφοράς την εκπαίδευση, την έρευνα και την καινοτομία, το έργο, όπως μας είπε ο ομότιμος καθηγητής του Χαροκοπείου Πανεπιστημίου Αθηνών κ. Κων. Τσαμαδιάς, ειδικός στην αξιολόγηση επενδύσεων, «έχει ως κεντρικό στόχο να εντρυφήσει σε βασικές ενότητες του ομώνυμου πεδίου της οικονομικής, ιδιαίτερα όπως αυτή διαμορφώνεται στην πολυτάραχη και ανατρεπτική εποχή μας. Φιλοδοξεί έτσι να παρουσιάσει θεωρητικές προσεγγίσεις, μεθοδολογίες-τεχνικές αντιμετώπισης βασικών ζητημάτων του αντίστοιχου πεδίου της εκπαίδευσης - έρευνας - καινοτομίας, του πραγματικού κόσμου.
Θέλει να ρίξει φως σε οικονομικές πτυχές αυτού του πεδίου και να διε- ρευνήσει καίριες αιτιώδεις σχέσεις, τόσο στο εσωτερικό του όσο και με πτυ χές της οικονομίας. Επιδιώκει να συμβάλλει, συνεπώς, στη συγκροτημένη παρουσίαση και διάχυση της οικονομικής γνώσης για το πεδίο της εκπαίδευσης - κατάρτισης - διά βίου μάθησης, της Έρευνας & Ανάπτυξης (Research and Development / R&D) και της καινοτομίας καταθέτοντας παραδείγματα από σχετικές εμπειρικές μελέτες, που αφορούν την ελληνική πραγματικότητα». Στο πλαίσιο αυτό, ο πρώτος τόμος που είναι γραμμένος από τον Κ. Τσαμαδιά, παρουσιάζει αναλυτικά τις μεθοδολογίες και τεχνικές με τις οποίες πραγματοποιείται η οικονομική και κοινωνική αξιολόγηση των επενδύσεων και πολιτικών στα πεδία της εκπαίδευσης - κατάρτισης - διά βίου μάθησης.
Η αξιολόγηση αυτή βοηθά στην ορθολογική κατανομή των περιορισμένων και ανταγωνιστικά διεκδικούμενων πόρων μεταξύ εναλλακτικών επενδύσεων, πολιτικών, έργων και προγραμμάτων, με συνακόλουθο τη βελτιστοποίηση της προώθησης της ατομικής και κοινωνικής ευημερίας. Είναι δηλαδή μια πολύ χρήσιμη προσέγγιση στην παρούσα φάση, όπου η Ελλάδα καλείται να αντλήσει πόρους από το Ταμείο Ανάπτυξης, σε μια κρίσιμη προσπάθεια να ανοίξει ο δρόμος και για μια νέα ελληνική οικονομία, απαλλαγμένη από στρεβλώσεις του παρελθόντος. Ο δεύτερος τόμος, στον οποίον συμμετέχει και ο δρ. Ηλίας Αργυρόπουλος, εστιάζει στην παρουσίαση των εννοιών-ορισμών και των ποσοτικών προσεγγίσεων της παραγωγικότητας, της αποδοτικότητας, της αποτελεσματικότητας. Εντρυφεί στις σχετικές θεωρητικέςπροσεγγίσεις, μεθοδολογίες και τεχνικές με την ορθή εφαρμογή των οποίων αντιμετωπί ζεται το πρόβλημα της βέλτιστης χρήσης των ανεπαρκών πόρων από τα συ στήματα και τις μονάδες, των πεδίων της εκπαίδευσης - κατάρτισης - διά βίου μάθησης. Επιπροσθέτως, εισάγει στις έννοιες της ποιότητας, της ισότη τας, των ίσων ευκαιριών στα πεδία της εκπαίδευσης - κατάρτισης - διά βίου μάθησης, και δίνει «γειτονικές» έννοιες. Ο τρίτος τόμος, στον οποίον συμμετέχει και ο δρ. Παναγιώτης Ε. Πέγκας, οικονομολόγος, εξετάζει τις μεγάλης σημασίας οικονομικές πτυχές των πεδίων της εκπαίδευσης - κατάρτισης - διά βίου μάθησης, δηλαδή του ανθρώπινου κεφαλαίου, της έρευνας & ανάπτυξης, της τεχνολογίας & τεχνολογικής προ όδου και της καινοτομίας.
Διαβάζοντας τον τόμο αυτόν, ο αναγνώστης συνειδητοποιεί ότι στις μέρες μας και όχι μόνον προφανώς, κουλτούρα της καινοτομίας σημαίνει πειραματισμός, ανακάλυψη, επινόηση, φαντασία, διερεύνηση και επίλυση προβλημάτων. Η καινοτομία γίνεται έτσι η πεμπτουσία του οικονομικού δυναμισμού, με τη γοητεία του καινούργιου να οδηγεί σε ανατροπές. Με αυτές τις τελευταίες να είναι πλέον απαραίτητες όχι μόνον για τον οικονομικό μετασχηματισμό της χώρας, αλλά και για τη γεωπολιτική της ισχύ σε μεταβαλλόμενους καιρούς.
* Αναδημοσιεύουμε από το φύλλο της “ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗΣ” (Πέμπτη 18 Νοεμβρίου 2021) το άρθρο-παρουσίαση του φίλου Δημοσιογράφου Αθαν. Χ. Παπανδρόπουλου για το τρίτομο έργο “Οικονομική της Εκπαίδευσης - Έρευνας - Καινοτομίας” των συμπολιτών μας κ.κ. Κων/νου Τσαμαδιά, Ηλία Αργυρόπουλου και Παν. Πέγκα.
Για την ιστορία αναφέρουμε πως ο πρώτος τόμος εκδόθηκε από τις “Εκδόσεις Ίων” και ο δεύτερος και τρίτος τόμος εκδόθηκε από τις “Εκδόσεις Λαμιακός Τύπος Α.Ε.”.
Διάθεση των βιβλίων στη Λαμία γίνεται από τη βιβλιοΑΓΟΡΑ Μπέτσης Ανδρέας.
