Ιστορική ευκαιρία ο νέος Κώδικας της Αυτοδιοίκησης

Ως ιστορική ευκαιρία χαρακτήρισε τον νέο Αυτοδιοικητικό Κώδικα ο Πρόεδρος της Ένωσης Περιφερειών Ελλάδας, κατά τις εργασίες της γενικής συνέλευσης της Ένωσης Περιφερειών Ελλάδας. 

Στην ομιλία του, ο Πρόεδρος της Ενωσης Περιφερειών ανέδειξε τον καθοριστικό ρόλο των Περιφερειών στο νέο αναπτυξιακό μοντέλο της χώρας και έθεσε με σαφήνεια και τεκμηρίωση το διακύβευμα της επόμενης ημέρας, τη μετάβαση στη Σύγχρονη Περιφερειακή Διακυβέρνηση, όχι ως ένα αίτημα συντεχνιακού χαρακτήρα, όπως τόνισε, αλλά ως ακρογωνιαίο λίθο της διατήρησης της δυναμικής που έχει αναπτύξει η χώρα, ένα αίτημα που αφορά τη χώρα και τους πολίτες.

«Εδώ, από τη Γενική μας Συνέλευση όπου συναντώνται προτάσεις, πολιτικές, αγωνίες, δράσεις, αποφάσεις, ιδέες, έργα και άνθρωποι, θα αναζητήσουμε την απάντηση σε ένα κρίσιμο ερώτημα: Τι μπορεί να συγκρατήσει αυτή την χώρα, από το θετικό σημείο στο οποίο σήμερα βρίσκεται και το οποίο κατακτήθηκε με πολλή δουλειά και κόπο, από το να κάνει το επόμενο μεταρρυθμιστικό άλμα;
Αυτό είναι το θέμα της συζήτησης. Δεν μας αφορά ως αναζήτηση μίας συντεχνίας που θέλει να βελτιώσει το μικροπεριβάλλον μέσα στο οποίο η ίδια κινείται. Μας αφορά γιατί αφορά την χώρα και τους πολίτες της» ανέφερε.

Ο Πρόεδρος της ΕΝΠΕ εξήρε το έργο του Υπουργού Εσωτερικών Θεόδωρου Λιβάνιου για τον νέο Κώδικα Αυτοδιοίκησης, τονίζοντας ότι η κωδικοποίηση άνω των 500 νομοθετημάτων αποτελεί μια σημαντική τομή που παρέχει καθαρούς κανόνες, σαφήνεια ρόλων και ενισχύει την εμπιστοσύνη. Ξεκαθάρισε όμως ότι για την ΕΝΠΕ «αυτό είναι η αρχή. Και αφορμή επανεκκίνησης» και επανέλαβε ότι η ΕΝΠΕ έχει σταθερά θέσει ως στρατηγικό της στόχο τη μετάβαση στην Περιφερειακή Διακυβέρνηση, ένα μοντέλο που ισχύει σε όλη τη Δυτική Ευρώπη και αποτελεί συστατικό στοιχείο του δημοκρατικού κεκτημένου.

Έθεσε το κρίσιμο ζήτημα της εμπιστοσύνης, μίλησε για το διαχρονικό εμπόδιο της υπερσυγκεντρωμένης κρατικής λειτουργίας και σημείωσε ότι ο υπερβολικός έλεγχος από το κεντρικό κράτος, ήταν αυτός που οδήγησε τελικά στον γκρεμό.

«Τι μπορεί λοιπόν να κρατήσει αυτή την χώρα, από το να απελευθερώσει όλες τις δημιουργικές της δυνάμεις; Από το εμπιστευθεί τους ανθρώπους της; Ο φόβος του κεντρικού κράτους για την απώλεια του ελέγχου; Μα, με σκληρό έλεγχο δεν συναντήσαμε τον γκρεμό; Με σκληρό έλεγχο δεν γίναμε «μαύρο πρόβατο» και χάσαμε ευκαιρίες και χρόνια;

Τι κρατάει λοιπόν την Ελλάδα μακριά από το ευρωπαϊκό κεκτημένο στο οποίο η άσκηση εξουσίας από τις Περιφερειακές Αρχές δεν εκλαμβάνεται μόνο ως δικαίωμα, αλλά ως παροχή πραγματικής ικανότητας λειτουργίας διακυβέρνησης στην πράξη, η οποία έχει χαρακτήρα διαφυλασσόμενης θεσμικής εγγύησης, ως συστατικό στοιχείο δημοκρατικού κεκτημένου; 

Ανώριμες τοπικές κοινωνίες, μου απάντησε κάποτε κάποιος.

Μα, ακόμα και αν είναι έτσι, που δεν είναι, πως θα ωριμάσουν; Η πολιτική, είναι έκφραση της ζωής.

Στην οποία, η ενηλικίωση δεν προηγείται της εφηβείας. Μαζί θα ωριμάσουμε. Όλοι. Σε τοπικό και σε κεντρικό επίπεδο.

Με εμπιστοσύνη, με λάθη» ανέφερε χαρακτηριστικά.

Κεντρικό στοιχείο της ομιλίας του προέδρου της ΕΝΠΕ αποτέλεσε το οικονομικό πλαίσιο λειτουργίας των Περιφερειών, με τον κ. Χατζημάρκο να επισημαίνει ότι το υφιστάμενο μοντέλο χρηματοδότησης δεν επιτρέπει ουσιαστικό αναπτυξιακό ρόλο.

Όπως ανέφερε, οι Κεντρικοί Αυτοτελείς Πόροι καλύπτουν οριακά τις λειτουργικές δαπάνες, ενώ το Εθνικό Πρόγραμμα Ανάπτυξης απαιτεί υπουργικές εγκρίσεις ακόμη και για στοιχειώδεις παρεμβάσεις όπως η συντήρηση του οδικού δικτύου και ο καθαρισμός ρεμάτων.

Παράλληλα, υπογράμμισε ότι τα Περιφερειακά Επιχειρησιακά Προγράμματα, παρότι αποτελούν κρίσιμο χρηματοδοτικό εργαλείο, δεν συνιστούν ίδιους πόρους των Περιφερειών, καθώς οι Περιφερειάρχες ενεργούν ως επικεφαλής Διαχειριστικών Αρχών υπό αυστηρούς ευρωπαϊκούς κανόνες. Ο Πρόεδρος αναφέρθηκε επιπλέον στη συζήτηση που εξελίσσεται σε ευρωπαϊκό επίπεδο για την Πολιτική Συνοχής και τον κίνδυνο κεντρικοποίησης των πόρων μετά το 2028, τονίζοντας ότι η αυτοδιοίκηση σε όλη την Ευρώπη αντιδρά συντονισμένα, με την ΕΝΠΕ να ενώνει τη φωνή της στη μάχη που δίνουν οι Περιφέρειες της Ευρώπης.

Ως απόρροια όλων αυτών, η ΕΝΠΕ προτείνει την καθιέρωση Περιφερειακού Τέλους Ανάπτυξης, ενός νέου χρηματοδοτικού εργαλείου που θα συνδέει την αναπτυξιακή δραστηριότητα με την ενίσχυση των Ιδίων Πόρων κάθε Περιφέρειας, επιτρέποντας τη χρηματοδότηση δράσεων βιώσιμης ανάπτυξης, υποδομών, ανταγωνιστικότητας και κοινωνικής συνοχής. «Αυτό», όπως σημείωσε, «είναι το αυτονόητο επόμενο βήμα».

Κλείνοντας την ομιλία του, ο Πρόεδρος της ΕΝΠΕ υπογράμμισε οτι σε έναν κόσμο που αλλάζει ραγδαία, οι Περιφέρειες οφείλουν να κοιτούν σταθερά το μέλλον, δεσμευόμενες να παραδώσουν στις επόμενες γενιές μια καλύτερη Ελλάδα. Η βιώσιμη και ανθεκτική ανάπτυξη –με οφέλη για όλους και σε όλη τη χώρα– περνάει μέσα από ισχυρές Περιφέρειες, καθώς η Σύγχρονη Περιφερειακή Διακυβέρνηση αποτελεί κορυφαία μεταρρύθμιση για την Ελλάδα που μας αξίζει.

Φάνης Σπανός από την Γενική Συνέλευση της ΕΝΠΕ: «Κάθε Ελληνίδα και κάθε Έλληνας θέλει να συνεργαζόμαστε για να τον υπηρετούμε αναπτυξιακά, κοινωνικά, έντιμα, αποτελεσματικά, δημοκρατικά!»

 Ο Περιφερειάρχης Στερεάς Ελλάδας Φάνης Σπανός και Γενικός Γραμματέας της Ένωσης Περιφερειών Ελλάδας είχε καθήκοντα συντονιστή στη Γενική Συνέλευση της Εν.Π.Ε., οι εργασίες της οποίας πραγματοποιήθηκαν παρουσία του Αντιπροέδρου της Κυβέρνησης Κωστή Χατζηδάκη, του Υπουργού Εσωτερικών Θεόδωρου Λιβάνιου, του Υπουργού Υποδομών & Μεταφορών Χρίστου Δήμα, του Υφυπουργού παρά τω Πρωθυπουργώ Θανάση Κοντογεώργη, του Ευρωπαίου Επιτρόπου Βιώσιμων Μεταφορών & Τουρισμού Απόστολου Τζιτζικώστα και πληθώρας αυτοδιοικητικών, μεταξύ των οποίων ο Πρόεδρος της ΚΕΔΕ Λάζαρος Κυρίζογλου.




Κεντρικό μήνυμα της Γενικής Συνέλευσης ήταν η «Επανεκκίνηση Τώρα!», για να αξιοποιηθεί ο νέος Κώδικας Τοπικής Αυτοδιοίκησης ως ιστορική ευκαιρία Θεσμικής Μεταβολής και Περιφερειακής Διακυβέρνησης. Σε αυτό το πλαίσιο, στην τοποθέτησή του, ο Περιφερειάρχης Φάνης Σπανός, επέλεξε να μιλήσει «ως ένας πολίτης της Στερεάς Ελλάδας, δίχως καμία θεσμική ιδιότητα», όπως είπε.

«Έχω πάρει αρκετές φορές τον λόγο στο βήμα της γενικής μας συνέλευσης και των συνεδρίων μας. Σήμερα, όμως, το πρωί, που ετοίμαζα αυτές τις λίγες σκέψεις που θέλω να μοιραστώ σήμερα μαζί σας, αναρωτιόμουν ποια είναι εκείνη η γλώσσα που μπορεί να ακουστεί διαφορετικά.

Ποια είναι εκείνη η προσέγγιση που μπορεί να στείλει ένα καινούργιο μήνυμα. Ποια είναι εκείνη η φωνή που μπορεί να αντηχήσει πιο ηχηρά και να αφήσει κάτι στην κοινή μας μνήμη.

Σκέφτηκα λοιπόν, να μην σας πω όλα αυτά που ζητώ, που διεκδικώ, που με προβληματίζουν ως Περιφερειάρχη. Θέλω -με την άδειά σας- να σας πω όλα εκείνα που θα ήθελα να ακουστούν σε αυτόν τον χώρο, αν δεν ήμουν ο Περιφερειάρχης της Στερεάς Ελλάδας. Τις σκέψεις που θα έκανα, αν ήμουν ένας πολίτης χωρίς καμία θεσμική ιδιότητα, που του δόθηκε βήμα να πει τι θα τον έκανε να νιώθει ότι υπηρετείται από μια καλύτερη Τοπική Αυτοδιοίκηση», τόνισε εξαρχής ο Φάνης Σπανός εκφράζοντας την βαθιά του πίστη ότι όλοι όσοι έχουμε μια ευθύνη στα κοινά πράγματα αυτού του τόπου, πρέπει να προσπαθούμε να πάρουμε θέσεις και αποφάσεις, σκεπτόμενοι τι προσδοκά από εμάς ο Φάνης.

Ο κάθε Φάνης, ο Γιώργος, η Κατερίνα, ο Θοδωρής, ο Βασίλης… Κάθε Ελληνίδα και κάθε Έλληνας που θέλει να συνεργαζόμαστε για να τον υπηρετούμε αναπτυξιακά, κοινωνικά, έντιμα, αποτελεσματικά, δημοκρατικά».